Asparagus officinalis - Szparag lekarski - Asperge

                                                        Szparag lekarski,dziś w dwóch odsłonach - dekoracyjnej i tej, która jest pożądana w smakowitych kuchennych rewolucjach i ziołolecznictwie. Można więc śmiało napisać, że jest to roślina wielofunkcyjna. Jednak, nie jest to tak, że każdy szparag, który spotkamy w sprzedaży będzie się nadawał i do spełniana każdego z zadań. Pędy tego samego gatunku, ale odmiany, kultywary, gdzie kolory młodych pędów zielone, białe, fioletowe

                                                       Asparagus.eng

Asparagus officinalis - Szparag lekarski - Asperge

- wynik różnych sposobów uprawy. Najpierw zajmijmy się szparagiem od kuchni. W tej odsłonie jest cenionym warzywem, to ze względu na walory smakowe i lekkostrawność; jadalne są młode pędy zwane zwyczajowo szparagami lub wypustkami szparagów.
Odmiana zielonych, ich wypustki wyrastają wysoko nad powierzchnię ziemi i pod wpływem słońca zabarwią się na kolor zielony. Zielone szparagi są najcieńsze ze wszystkich odmian, bardziej

Pastinaca sativa - Pasternak zwyczajny - Pastinaak

                                                  Pasternak zwyczajny, jako 'dzikus' rośnie na miedzach, łąkach, śmietniskach, przydrożach, nieużytkach, terenach kolejowych i przemysłowych; jako pożywna roślina w naszych warzywnikach. W ostatnich dziesięcioleciach pasternak był mało popularny, ale obecnie ponownie święci triumfy na stołach jako przyprawa, czy jako dodatek do sałatek, zup, sosów i ... deserów.
                                                                Parsnip.eng

Pastinaca sativa - Pasternak zwyczajny - Pastinaak

Pastinaca sativa subsp. sativa var. sativa,  jest uprawiany jako warzywo. Jadalny jest gruby, mięsisty i słodki korzeń, przypominający wyglądem korzeń pietruszki. Zawiera dużo białka, skrobię, pektyny i sporo witaminy C[10]. Uprawiany był już przez starożytnych Greków i Rzymian. Na ucztach

Cucumis melo - Ogórek melon, melon - Suikermeloen

                             Ogórek melon, melon, (cucumis melo ., z gr. melopepon = „miękkie jabłko”) – gatunek ogórka z jadalnym owocem należący do rodziny jednorocznych roślin dyniowatych. Rośnie dziko w Afryce, na dużych obszarach Azji o klimacie tropikalnym i umiarkowanym, w Australii i na niektórych wyspach Pacyfiku. W odsłonie kilkunastu odmian, jest uprawiany w wielu krajach świata. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby i w tym roku wzbogacił nasz warzywnik.

                                                         Muskmelon.eng

Cucumis melo - Ogórek melon, melon - Suikermeloen

 "Snow Ball'

Tak właśnie, melon jest warzywem. Cztery najważniejsze grupy odmian to: * melony siatkowate, (melon galia), * kantalupy, * melony kasaba, *melony zimowe. Różnią się pomiędzy sobą kształtem (kulista, elipsoidalna), formą skórki (gładka, podłużnie żebrowana, pokryta wyrostkami i guzkami, pokryta charakterystycznym siatkowaniem), kolorem skórki (żółta, brązowa, złota,

Brassica oleracea var. botrytis - Kalafior - Bloemkool

                                             Kalafior, zdrowe warzywo, które z od lat gości w kuchennych rewolucjach. Ile sposobów jego przygotowania, można długo wyliczać, a i podobna ilość porad, zaleceń jak go uprawiać, aby kalafiorowe zbiory były satysfakcjonujące.

                                                    Cauliflower.eng

Brassica oleracea var. botrytis - Kalafior - Bloemkool

                                           Kalafior, jest odmianą kapusty warzywnej. Jest to roślina jednoroczna należąca do rodziny kapustowatych. Pęd główny jest silnie skrócony i walcowaty. Podczas wzrostu wytwarza, tak zwaną 'różę' – zwarte skupienie skróconych, mięsistych pędów kwiatowych. Róże mogą być białe,

Allium ampeloprasum - Por - Prei

                                            Przyszła pora i na pora. Wchodzi on w skład włoszczyzny, którą  na początku XVI wieku do Polski sprowadziła królowa Bona. Warunki uprawy nie były zbyt wymagające, warzywo smaczne o właściwościach prozdrowotnych - więc w polskich kuchennych rewolucjach roślina została szybko doceniona. W części krajów strefy śródziemnomorskiej, por jest uprawiany od starożytności.

                                                        Broadleaf wild leek.eng

Allium ampeloprasum - Por - Prei

Roślina dwuletnia. System korzeniowy wiązkowy, silnie rozwinięty, większość korzeni sięga 20 cm w głąb gleby, niektóre nawet 125 cm.W pierwszym roku wykształca się łodyga i liście (co nas interesuje jeśli chodzi o kuchenne rewolucje), zaś w następnym wyrastają wysokie nawet na

Beta vulgaris - Burak zwyczajny - Biet

                                    Burak zwyczajny, to warzywo, którego uprawy nie powstydzi się każdy szanujący swe zdrowie człowiek. Przydomowe ogrody warzywne, pojemniki - wszędzie tam dobrze jest stworzyć optymalne warunki, aby nasze nakłady pracy jesienią przełożyły się na satysfakcjonujące zbiory.
                                                                 Beet.eng

Beta vulgaris - Burak zwyczajny - Biet

'Chioggia guardsmark'

                                   Gatunek charakteryzuje się zmiennością, a dla nas to oznacza tyle, że mamy większy wybór pośród jego podgatunków i ich wielu atrakcyjnie prezentujących się i wyśmienicie smakujących odmian.
 Podgatunek Beta vulgaris L. subsp. vulgaris, to nie tylko powszechnie znany birak ćwikłowy, to także możliwość uprawy * buraków pastewnych (pokarm dla zwierząt hodowlanych), * buraków cukrowych (do produkcji cukru), a również i tych, z których do przygotowania zup, sosów i deserów

Brassica rapa chinensis - Kapusta właściwa chińska - Paksoi

                                             Kapusta właściwa chińska, wygląda 'trochę jak 'niekapusta'", niskokaloryczna, bogata w mikro- i w makro elementy. Coś dobrego dla urozmaicenia w kuchennych warzywnych rewolucjach.W Chinach (skąd pochodzi), jest uprawiana jako roślina dwuletnia, na naszej szerokości jest traktowana jako jednoroczna.


                                               Bok choy.eng

Brassica rapa chinensis - Kapusta właściwa chińska - Paksoi

                                             Nie ma główki, więc bardziej może kojarzyć się z sałatami. Gatunek kapusty, u którego liście dość duże i szerokie o kształcie owalnym lub okrągłym, brzegi faliste. Kwiat czterokrotny. Owocem jest łuszczyna z dzióbkiem o długości do 1 centymetra. Blaszki u gatunku

Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok

                                  Karczoch zwyczajny,  a jednak troszkę nadzwyczajny. Poza swoimi wartościami leczniczymi i odżywczymi (warzywo),  dzięki dekoracyjnym odsłonom, ostatnio stał się bardzo modną rośliną w kompozycjach florystycznych i na jednorocznych rabatach. W wazonie jest trendy solo (dizajnerki roślinny minimalizm), albo mocnym nieoczywistym akcentem w kwietnych bukietach. Zaś w ogrodzie, może tworzyć jedno ze średnich  pięter - szeroko powycinane
                                                                  Artichoke.eng

Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok

w kolorze głębokiej zieleni liście, oraz kuliste kwiatostany, złożone z fioletowych kwiatów otoczonych łuskowatymi liśćmi o mięsistych nasadach - to bardzo atrakcyjne, dekoracyjne walory.
                              W zależności od odmiany, karczoch zwyczajny rozrasta się na szerokość od 30 do 60 centymetrów i wysokość pomiędzy 50, a nawet 150 centymetrów. Jest więc czym cieszyć oczy.
W cieplejszych częściach Europu, od ponad trzech tysięcy lat (!) jest uprawiany jako roślina

Rumex sanguineus - Szczaw gajowy - Bonte waterzuring

                                    Szczaw gajowy, może przyjaźnie rozgościć, nie tylko w warzywnych, czy w ziołowych zakątkach. Ze względu na interesujące strukturę i ubarwienie liści, doskonale nadaje się do uprawy jako roślina ozdobna na ogrodowych bylinowych rabatach i do uprawy pojemnikowej.


                                                                 Rumex.eng

Rumex sanguineus - Szczaw gajowy - Bonte waterzuring

                              Roślina zadaniowa, zdobi, może być wykorzystywana jako surowiec zielarski, warzywo, które nadaje się do kuchennych rewolucji. I do tego, jest niezbyt wymagająca, jeśli chodzi o uprawę.
Bylina, u której części nadziemne zamierają późną jesienią. Z początkiem kolejnego sezonu wegetacyjnego, należy usunąć częściowo pozostałe, zestarzała fragmenty liści. Zalecane nasadzenie

Cichorium intybus var. foliosum - Cykoria sałatowa - Witlof

                                 Cykoria sałatowa, to 'rozbudowana' wersja cykorii podróżnik. Ta spożywcza odmiana, została także rozbudowana w siłę smaku kilku kultywarów:
* czerwona cykoria, * biała cykoria, * zielona cykoria, * kultywar, z którego pożytkuje się korzeń spiżowy (jako substytut kawy, czy też do produkcji inuliny, czy fruktozy (słodziki)).
                                O ile,  zielona cykoria i ta z radicchio z rozetą liści odziomkowych wybarwiających się na czerwono, są uprawiane w sposób tradycyjny, to cykoria biała,

                                                           Chicory.eng

Cichorium intybus var. foliosum - Cykoria sałatowa  - Witlof

stanowi prawdziwy ewenement pod tym względem. Technika uprawy warzyw w ciemności? To nie zdarza się zbyt często, a jeszcze rzadziej, z sukcesem. W tym konkretnym przypadku, metodą prób i

Raphanus sativus var. longipinnatus - Rzodkiew japońska - Japanse daikon

                                    Rzodkiew japońska,w Azji znana od ponad tysiąca lat, w Europie, nadal mało popularna i bardziej jako ciekawostka warzywna, niż bogate źródło witamin, makro i mikroelementów. Rzodkiew długowieczności, tak nazywają ją Japończycy. Kolejne ich pokolenia, przekazują sobie receptury na jej przygotowanie, dzięki którym roślina, ma bardzo ugruntowaną pozycję w czołówce tych najzdrowszych.


                                                              Daikon.eng

Raphanus sativus var. longipinnatus - Rzodkiew japońska - Japanse daikon

                                Początek jesieni, jest tym czasem kiedy rozpoczynają się zbiory. Część podziemna daikonu, przy zapewnieniu odpowiednich warunków uprawy, może osiągnąć długość nawet 50 centymetrów, przy szerokości około 15. Najczęściej na warzywnym ryneczku, można

Apium graveolens - Seler naciowy, seler zwyczajny - Bleekselderij

Apium graveolens var. dulce - Seler naciowy - Bleekselderij

                                          Seler naciowy,to kolejna z odsłon z rodziny selerowatych. Jest kolejną z odmian selera zwyczajnego. W Polsce bardziej 'popularna' jest odmiana selera korzeniowego, (który spotykany na warzywnych ryneczkach 'solo', albo w zestawie włoszczyzny.  Smak selera naciowego, nie tylko dla koneserów; obfitość wartości odżywczych, a także urozmaicenie w kuchennych rewolucjach. Warto go wprowadzić do codziennej diety.

Citrullus lanatus - Arbuz zwyczajny, kawon - Watermeloen

                                          Arbuz zwyczajny, w jego temacie, już na samym początku wypada wyjaśnić, że mamy do czynienia z warzywem. Tak, właśnie warzywem i to po rodzinie z dynią. Wiele osób, chce z tą informacją polemizować ... ale z faktami się nie dyskutuje. Pocieszające, że smaczny dojrzały arbuz jako warzywo może smakować nam równie wybornie, jak kiedyś, gdy zajadaliśmy się nim jako 'owocem'.

                                         Watermelon.eng

Citrullus lanatus - Arbuz zwyczajny, kawon - Watermeloen

                                           Roślina jednoroczna, pochodzi z Afryki Południowej. W stanie dzikim rośnie na pastwiskach i w buszu. Głownie na glebach piaszczystych i wzdłuż cieków wodnych. W stanie dzikim ze skórką jasną, bądź szaro zieloną, nakrapianą ciemniejszymi nieregularnymi pasami; z miąższem jędrnym i raczej

Colocasia esculenta - Kalokazja jadalna, kleśnica - Eddoe, Taro

Colocasia esculenta - Kalokazja jadalna, kleśnica - Eddoe, Taro

'Hawaiian Punch' (Taro)

                                        My mamy ziemniaki, a na Pacyfiku, od wielu tysięcy lat uprawia się kleśnice. Oczywiście, to spore uproszczenie (nie wszyscy lubią zajadać ziemniaki ;)), ale wiadomo w czym rzecz.  Macierzyste tereny uprawy eddo, to strefa tropikalna i subtropikalna, więc jeśli chcemy nie tylko posmakować w rewolucjach kulinarnych bulw, to powinniśmy przed rozpoczęciem uprawy,

Brassica napobrassica - Brukiew, Karpiel - Koolraap

                                Brukiew, warzywo traktowane po macoszemu, niedoceniane. A przecież zawiera w sobie bogaty zbiór witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy. Pierwsze co, to kojarzy się z tym, że jest rośliną pastewną. Przez takie ograniczone zaszufladkowanie, ani wielu chętnych do zakupu, ani wiele warzywniaków, które mają ją w swoim asortymencie. Czas więc dowiedzieć się na jej temat więcej i osobiście posmakować (odpowiednio przygotowana, jest bardzo smaczna).


                                                       Rutabaga.eng

Brassica napobrassica -  Brukiew - Koolraap

Brassica napobrassica, to krzyżówka rzepy z jednym z gatunków kapusty liściowej. Nie występuje naturalnie. Pierwsze wzmianki o niej odnotowano już na początku XVII wieku. Wówczas także, była stosowana jako warzywo i jako roślina pastewna. Gdy ziemniaki nie były tak powszechnie

Brassica oleracea var. palmifolia - Jarmuż Lacinato - Palmkool

                                         Jarmuż Lacinato, to warzywo, które śmiało powraca do europejskich kuchni. Nigdy nie przestano doceniać jego walorów we Włoszech, szczególnie w Toskanii. Tam od samego początku, czyli od połowy XVIII wieku, jest rośliną często goszczącą w menu. Nie dziwi więc, że przez niektórych nazywana jest toskańską kapustą. Posiada także inną potoczną nazwę, która powstała w nawiązaniu do podobnego kształtu, jaki ma palma. Po usunięciu dolnych, najstarszych liści, warzywo 'przypomina' to drzewo.
                                         Cavolo nero.eng

Brassica oleracea var. palmifolia - Jarmuż Lacinato - Palmkool

                                                   Na jednych terenach więc kapusta palmowa, a w innych częściach Europy - kapusta czarna. I tutaj bliżej przyjrzyjmy się głównej, poza tym, że smacznej, to bardzo dekoracyjnej części - liściom. Są karbowane, w bardzo ciemnym kolorze zieleni, albo niebieskozielone.  Do rewolucji kuchennych używa się liści młodszych, które są delikatniejsze i mniej twarde od najstarszych, dolnych, największych. W smaku zawierają odrobinę goryczy, ale

Brassica rapa subsp. rapa - Kapusta właściwa typowa, Rzepa w. t. , Rzepa - Stoppelknol

                                       Rzepa właściwa typowa, ponownie wraca do kuchennych rewolucji. Przez jakiś czas popadła w zapomnienie, ale co dobre, samo się obroni. I tak właśnie jest z rzepą. Jej walory odżywcze, zdrowotne, energetyczne, doskonale wpisują się nie tylko we współczesny styl na mądre odżywianie. Kto nie lubi faszerować się chemią i suplementami, potrafił i potrafi docenić dobra jakimi służą nam warzywa.


                                      Turnip.eng

Brassica rapa subsp. rapa - Kapusta właściwa typowa, Rzepa w. t., Rzepa - Stoppelknol

                          Ten podgatunek kapusty właściwej doskonale nadaje się do uprawy w naszym klimacie. Można wysiać nasiona wczesną wiosną, albo kilka miesięcy później, jako poplon i doczekać się smacznych egzemplarzy w następnym roku. Części jadalne rośliny, to młode listki i korzenie.
Na wznoszącej się, rozgałęziającej łodydze, wyrastają u nasady zielone liście. łodyga może osiągać

Vicia faba - Wyka Bób, Bób - Tuinboon

                                    Bób, jego uprawa, niesie dla nas wiele korzyści. Nie dzieje się tak tylko pod względem kosztowania smacznych nerkowatych nasion. Motylkowate kwiatostany spełniają funkcję dekoracyjną;  roślina w czasie wzrostu, wzbogaca glebę w azot, który będzie bardzo użyteczny w następnym sezonie przy uprawie innych warzyw.



                                                            Broad bean.eng

Vicia faba - Wyka Bób, Bób - Tuinboon

                                   Wysiew nasion tego warzywa dokonujemy pod koniec kwietnia. I nasionka, i wschodzące młode rośliny, bez problemu poradzą sobie z wiosennymi przymrozkami. Miejsce wysiania, powinno być wcześniej przygotowane. Roślina posiada korzeń palowy, więc, aby zapewnić przestrzeń do rozwoju, ziemia powinna być głębiej przekopana, rozruszana. Nie nawozimy, ani

Beta vulgaris subsp. vulgaris - Burak ćwikłowy - Rode biet

                                      Burak ćwikłowy, warzywo niekłopotliwe w uprawie, smaczne i zdrowe. Mamy wybór, jeśli chodzi o zakup kultywarów, takie, których zbiór może być wcześniejszy, albo w drugiej połowie jesieni.
                                                                 Beet.eng

Beta vulgaris subsp. vulgaris - Burak ćwikłowy - Biet

                                        Burak ćwikłowy, możemy zacząć wysiewać już w połowie kwietnia. Ziemia pod to warzywo, powinna być nawieziona jesienią, wtedy będzie czas, aby krowiak, czy koniak, dokładniej przemieszały się z glebą, a wiosną, już łagodniej i pobudzająco zaczęły działać. Wysiew możemy zrobić także do pojemników, ale

Cucurbita - Dynia (gatunki) - Pompoen (soorten)

                                     Dynia, roślina uprawna, lecznicza, nadająca się do kuchennych rewolucji (sałatki, dania główne, desery), a także urozmaici jesienne aranżacje swoimi energetycznymi, nie zawsze kulistymi kształtami. Jako dzikus, pochodzi z terenów Ameryki Środkowej i uprawiana jest od 'niepamiętnych czasów', (dla przykładu, Inkowie uprawiali ją od ok. 4000 lat. p.n.e.).

                                                               Squash.eng  

 Cucurbita - Dynia - Pompoen

Cucurbita moschata - Dynia piżmowa - Muskaatpompoen 

oraz Cucurbita ficifolia - Dynia figolistna - Vijgenbladpompoen

Zdjęcie wykonał i udostępnił do publikacji pan Tamas Fulop

                           Im bardziej czerwony włóknisty miąższ, tym owoc zawiera  więcej zdrowotnego karotenu. Kształt kulisty, gruszkowaty, cylindryczny lub dyskowaty (w zależności od gatunku i od odmiany). Największa wyhodowana dynia ważyła tonę (!)
                                  Dynie można uprawiać na podporach, albo na podwyższonej grządce. Wał permakultowy, jest rozwiązaniem, gdy w naszym ogrodzie gleby słabo żyzne, piaszczyste.