poniedziałek, 30 marca 2020

Pastinaca sativa - Pasternak zwyczajny - Pastinaak

                                                  Pasternak zwyczajny, jako 'dzikus' rośnie na miedzach, łąkach, śmietniskach, przydrożach, nieużytkach, terenach kolejowych i przemysłowych; jako pożywna roślina w naszych warzywnikach. W ostatnich dziesięcioleciach pasternak był mało popularny, ale obecnie ponownie święci triumfy na stołach jako przyprawa, czy jako dodatek do sałatek, zup, sosów i ... deserów.
                                                                Parsnip.eng
Pastinaca sativa - Pasternak zwyczajny - Pastinaak


Pastinaca sativa subsp. sativa var. sativa,  jest uprawiany jako warzywo. Jadalny jest gruby, mięsisty i słodki korzeń, przypominający wyglądem korzeń pietruszki. Zawiera dużo białka, skrobię, pektyny i sporo witaminy C[10]. Uprawiany był już przez starożytnych Greków i Rzymian. Na ucztach
Rzymian podawany był przed innymi potrawami, w celu pobudzenia apetytu. Rzymianie wytwarzali też specjalne wino 'pasternakowe', olejki oraz soki i syropy z ziela i maści z pasternaku zmieszanego z oliwą lub miodem. Ma smak podobny do pietruszki, jest od niej jednak bardziej słodki, z tego też powodu był dawniej używany do słodzenia. Nie ma tak specyficznego i silnego aromatu, jak pietruszka, dzięki czemu może być używany nie tylko jako przyprawa, ale jako samodzielne danie. Można z niego gotować zupę, starty lub posiekany używać jako surówkę, jako pure zamiast ziemniaków, smażyć z innymi warzywami, robić z niego chipsy. Gotowany korzeń używa się do gulaszu i potrawek. Ze startych korzeni można wykonywać placki w taki sam sposób, jak placki ziemniaczane. Karmelizowany pasternak można podawać jako deser.
                     Pasternak zwyczajny, w pierwszym roku wytwarza odziomkową rozetę wyprostowanych liści o wysokości około 40 centymetrów. Korzeń spichrzowy, gruby. W drugim roku wytwarzane są łodygi kwiatostanowe o wysokości do 100 centymetrów, kanciasto
bruzdkowane, u podstawy delikatnie owłosione. W drugim roku, kwitnienie przypada na lato, od lipca do połowy września.
                      Warunki korzystne przy uprawie tego warzywa:  słoneczna miejscówka, gdzie umiarkowany stopień wilgotności podłoża, oraz średnio bogata w składniki odżywcze przepuszczalna


Pastinaca sativa - Pasternak zwyczajny - Pastinaak

ziemia (do bardzo zasobnej), gdzie pH w kierunku zasadowym. Jeśli w ogrodzie dysponujemy wyłącznie podłożem delikatnie zakwaszonym, przed wysiewem w spulchnioną ziemię warto zetrzeć dwa, trzy kawałki kredy. Wysiew od lutego do kwietnia, albo jesienny od końca października do początku grudnia. Może zimować w gruncie bez przykrycia. Nasiona kiełkują już w temperaturze od  2 do 5°C i wytrzymują przymrozki do -8°C.
Przy bezśnieżnej zimie, czy w czasie upalnego lata, nie zapominamy o dodatkowych dostawach wody. Ta zawsze w temperaturze zbliżonej do tej,jaka panuje w otoczeniu roślin. Zimą, dostawy w godzinach południowych w bezmroźny dzień; latem rano, albo pod wieczór.
Przy bardzo żyznym podłożu, nie musimy dodatkowo zasilać. Przy glebach mniej zasobnych w substancje odżywcze, używamy wieloskładnikowego nawozu do warzyw, stosujemy według wskazówek na etykiecie.
Zbiór w pierwszym roku od końca września, nawet do pierwszych przymrozków. Przy zbiorze dobrze sprawdzają się widły  o szerokim rozstawie. Korzenie przechowuje się podobnie jak pietruszkę: w kopcach, ziemiankach i chłodnych piwnicach. Najlepiej umieszczać je w skrzyniach z lekko wilgotnym piaskiem. Optymalna temperatura przechowywania wynosi od 0 do 2°C.
                                                Pasternak zwyczajny, to warzywo charakteryzujące się dużą wartość odżywczą. Zawiera znaczne ilości węglowodanów, błonnika i soli mineralnych (K, P, Ca, Mg, Fe) oraz witamin (A, C, B1, B2, PP). Jego spożywanie przyśpiesza trawienie, pobudza apetyt i pozytywnie wpływa na krążenie. Ponadto działa moczopędnie i uspokajająco.





Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pasternak_zwyczajny
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pastinaak
https://en.wikipedia.org/wiki/Parsnip

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz