wtorek, 3 września 2019

Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok

                                  Karczoch zwyczajny,  a jednak troszkę nadzwyczajny. Poza swoimi wartościami leczniczymi i odżywczymi (warzywo),  dzięki dekoracyjnym odsłonom, ostatnio stał się bardzo modną rośliną w kompozycjach florystycznych i na jednorocznych rabatach. W wazonie jest trendy solo (dizajnerki roślinny minimalizm), albo mocnym nieoczywistym akcentem w kwietnych bukietach. Zaś w ogrodzie, może tworzyć jedno ze średnich  pięter - szeroko powycinane
                                                                  Artichoke.eng
Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok
w kolorze głębokiej zieleni liście, oraz kuliste kwiatostany, złożone z fioletowych kwiatów otoczonych łuskowatymi liśćmi o mięsistych nasadach - to bardzo atrakcyjne, dekoracyjne walory.
                              W zależności od odmiany, karczoch zwyczajny rozrasta się na szerokość od 30 do 60 centymetrów i wysokość pomiędzy 50, a nawet 150 centymetrów. Jest więc czym cieszyć oczy.
W cieplejszych częściach Europu, od ponad trzech tysięcy lat (!) jest uprawiany jako roślina
wieloletnia, że względu na nieodpowiadające mu temperatury minusowe, na naszej szerokości geograficznej, to roślina jednoroczna.

                                 Karczoch zwyczajny jest  warzywem. Częścią jadalną są części główki kwiatostanów po usunięciu zewnętrznych stwardniałych łusek okrywy, pozostałe mięsiste końce łuskowatych okryw kwiatostanu, kwiatostan, jego dno oraz krótki koniec łodygi. U starszych pąków jadalne jest tylko dno kwiatowe. Spożywana po uprzednim ugotowaniu, usmażeniu lub pieczeniu. Wartość odżywcza: 3% cukrów, 3% białka, tłuszcz i witamina C. Ceniony ze względu na zawartość cukru - inuliny - może być spożywany przez chorych na cukrzycę. Jest także polecany dla chorych ze schorzeniami wątroby. Ekstrakt z liści karczocha ma właściwości przeciwdrobnoustrojowe oraz redukujące poziom cholesterolu. Wykazano silne działanie przeciwutleniające ekstraktu z tej rośliny.
                              Karczoch jest uważany za cenny dodatek do płynów oczyszczających skórę, toników, kremów i maseczek kosmetycznych 

                                                         
Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok
                                    Wysiewa się nasiona w rozsadnikach cieplarnianych, wysadza do gruntu po ustąpieniu wiosennych przymrozków. Zbiór od sierpnia do pierwszych jesiennych temperatur na minusie. Chcąc uprawiać to warzywko jako roślinę dekoracyjną wieloletnią, najrozsądniej byłoby wyjmować część podziemną z ziemi i przenosić karpy (w piasku, w trocinach) do chłodnego, ciemnego pomieszczenia, gdzie temperatura nie będzie niższa niż 6°C.
                               Aby mieć zbiory z wysiewu, należy jak najbardziej posiłkować się rozsadnikiem już tworzonym w lutym. Ponieważ, wysiane nasiona w maju, to możliwe zbiory dopiero w następnym roku ... (dochodzi zobowiązanie przechowywania całej rośliny).
Przy odpowiedniej uprawie, jest nawet szansa, że rośliny zakwitną  pełnymi koloru czuprynkami.
                                 Podłoże ciepłe, średnio żyzne, o stałym średnim stopniu wilgotności. Drenaż, przepuszczalność. Ekspozycja słoneczna. W trakcie sadzenia do docelowego miejsca, należy zachować odpowiednią odległość pomiędzy sadzonkami. W przypadku przyszłego wykorzystania rośliny w rewolucjach kuchennych, zasilamy od maja do sierpnia nawozem wieloskładnikowym do warzyw; jeśli plant w ogrodzie pełniący funkcję wyłącznie dekoracyjną, wykorzystajmy 'dokarmiacz ' do bylin.  W czasie suszy, nie zapominajmy o podlewaniu. Regularnie usuwajmy nieestetyczne, połamane, starzejące się części.

                                  
Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok





Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok






Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok




Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok





Cynara scolymus - Karczoch zwyczajny - Artisjok





Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Artichoke
https://pl.wikipedia.org/wiki/Karczoch_zwyczajny
https://nl.wikipedia.org/wiki/Artisjok

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz