środa, 6 listopada 2019

Allium ampeloprasum - Por - Prei

                                            Przyszła pora i na pora. Wchodzi on w skład włoszczyzny, którą  na początku XVI wieku do Polski sprowadziła królowa Bona. Warunki uprawy nie były zbyt wymagające, warzywo smaczne o właściwościach prozdrowotnych - więc w polskich kuchennych rewolucjach roślina została szybko doceniona. W części krajów strefy śródziemnomorskiej, por jest uprawiany od starożytności.

                                                        Broadleaf wild leek.eng
Allium ampeloprasum - Por - Prei


Roślina dwuletnia. System korzeniowy wiązkowy, silnie rozwinięty, większość korzeni sięga 20 cm w głąb gleby, niektóre nawet 125 cm.W pierwszym roku wykształca się łodyga i liście (co nas interesuje jeśli chodzi o kuchenne rewolucje), zaś w następnym wyrastają wysokie nawet na
2 m pędy kwiatostanowe wydające białe lub białoróżowe kwiaty zebrane w baldachy.

                                     Na rynku ogrodniczym są dostępne odmiany uprawne wczesne, średnio wczesne i późne. Oznacza to, że na te pierwsze przypada zbiór październik listopad, a ostatnie mogą zimować w gruncie i warzywo nadaje się do spożycia nawet na początku wiosny.
                                    Jako danie główne, w sałatkach, surówkach, baza do sosów, a nawet jako jeden ze składników wymyślnych deserów. Oczywiście, pora również można spożywać zaraz po opłukaniu. Zawiera ok. 12% suchej masy, w tym 2% białek, 10% węglowodanów. Zawiera także fosfor, wapń, witaminy A,, B1, B2,C, E, K, karoten, kwas foliowy, tiaminę.
                                     Roślina ta wspomaga organizm, przy problemach z anemią, niedokrwistością, bólami reumatycznymi (również przez okłady na obolałe miejsca). Przy przeziębieniu, doskonale sprawdzi się miks ze startego pora w połączeniu z mlekiem i z miodem (właściwości wykrztuśne,  antyseptyczne).

                                     
Allium ampeloprasum - Por - Prei


Gdy jesteśmy zdrowi, spożywanie pora wzmacnia układ odpornościowy oraz wpływa na stabilizację cukru we krwi.
Przeciwwskazania  spożywania warzywa dla osób mających problemy z wątrobą, wrzodami, zgagą, wzdęciami.
                                        Por nie ma dużych wymagań cieplnych, kiełkuje już przy temperaturze 3 do 4°C. Górna granica zdrowego wzrostu, wynosi 15 pomiędzy 20 °C. Na minusie, wytrzymuje temperatury do -15 °C. Ma spore  wymagania wodne, jest szczególnie wrażliwy na suszę w czasie kiełkowania. Lubi wilgotne powietrze i stanowiska słoneczne. Uprawia się go najczęściej w drugim roku po nawożeniu obornikiem. Także gleba zasobna, przepuszczalna.
                                     Warzywo, jest jednym z gatunków należących do rodzaju czosnek. Także i u niego zapach i smak będzie wyraźny i charakterystyczny. W miksie sałatkowym, na surowo , jego gorzkawą nutę można złagodzić, na przykład łącząc ze startym słodkim jabłkiem.

Allium ampeloprasum - Por - Prei







Allium ampeloprasum - Por - Prei







Allium ampeloprasum - Por - Prei





Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://pl.wikipedia.org/wiki/Por_(ro%C5%9Blina)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Prei
https://en.wikipedia.org/wiki/Allium_ampeloprasum