Vademecum Interesting Plants: Wrzosowate

Rośliny wrzosowate, to kolejna z grup charakteryzująca się bogactwem kolorytu i różnorodności pod wieloma względami.. Walory zdobnicze liści, (gatunki liściaste, iglaste), kwitnienie o innych porach roku, te o większych 'gabarytach' i mniejszych, nadające się na zagospodarowanie na tarasie, bądź balkonie w uprawie pojemnikowej. Zimozielone, półzimozielone i te, u których każdej wiosny z pąków listnych rozwijają się soczyste w zieleń (i nie tylko w ten kolor) listki. Należy także wspomnieć o wartościach użytkowych co niektórych z nich, (borówki smaczne zawsze i wszędzie).

Heather family.eng

Ericaceae - Wrzosowate - Heidefamilie

Wbrew powszechnemu mniemaniu, wrzosowisko to nie tylko półcieniste zakątki, parki, czy ogrody leśne; to również słoneczne przestrzenie, (przy założeniu, że w owej 'miejscówce' zadbamy, aby był stały średni stopień wilgotności podłoża). Spis aktualnie liczy 27 gatunków i na bieżąco jest uzupełniany. Większość kwitnących, to rośliny miododajne. Względem jednego uwarunkowania

witalnej uprawy wrzosowatych, nie ma odstępstw. Chodzi o to, że grupa ta wymaga gleby kwaśnej. 'Jakoś' utrzymywałyby się planty i tam, gdzie pH w kierunku zasadowego, ale właśnie byłoby to 'jakoś' niedługo i raczej mało satysfakcjonujące widoki. Inwestując w rośliny czas i pieniądze, zainwestujmy również od samego początku w wiedzę, jak i gdzie je sadzić, aby zdrowo się rozwijały oraz cieszyły nasze oczy swoją urodą.

Możemy tworzyć monotematyczne 'plamy', bazować na różniących się kolorem odmianach jednego gatunku, rodzaju. Tworzyć nasadzenia piętrowe (różna wysokość roślin), zadarniać niższymi skarpy; mieszać kwitnące z tymi, które są ozdobne wyłącznie z wybarwiających się listków. Być może od razu nie osiągniemy efektu 'wow', tutaj chodzi o nasze indywidualne podejście i zaangażowanie, 'dopracowywanie', a nie 'ogrodniczy plagiat', (choć ogrodnicze inspiracje, jak najbardziej wskazane). Każdy ogrodowy zakątek jest 'realizowanym' mniejszym, bądź większym projektem, który ewoluuje i dzięki temu z czasem zaczyna tworzyć spójną całość z pozostałymi strefami. Tak jest również z zagospodarowaniem roślin wrzosowatych.

Andromeda polifolia - Modrzewnica pospolita - Lavendelhei (foto)

Gdy mamy do obsadzenia skalniak, dopierajmy z wrzosowatych te rośliny, którym odpowiada słoneczna ekspozycja. Każdy z gatunków niestety/stety, należy traktować pod względem poznawczym indywidualnie, (słońce/cień, przycinanie/naturalny pokrój, itd.). Ta nauka się opłaca, ponieważ z czasem nie napotkamy przy ich uprawie problemów. Wysokie krzewy, czy te szczepione na pniu, warto wyeksponować jako solitery, co do pozostałego ogromnego zbioru plantów, przy nasadzeniach trzymajmy się zasady 'w grupie raźniej'. Kilka prezentuje się bardziej bogato, planty lepiej się rozwijają, z czasem zrastają systemami korzeniowymi, tworzą bardziej zwarty pokrój części nadziemnych. Są też wzajemne korzyści dla nich samych: zmniejszenie wyparowywanie wody w upalne dni, zagęszczenie dodatkową ochroną przed przemarznięciami w trudnych zimowych warunkach. Przy nasadzeniach monotematycznych, zachowajmy odpowiednie odległości pomiędzy poszczególnymi sadzonkami. Każdy potrzebuje odpowiedniej przestrzeni do życia.

Rośliny pozostawione same sobie, nieco by zdziczały i 'jakoś' by to było, jeśli oczekujemy od nich, aby były ogrodową biżuterią - warto zapewnić im przepuszczalne podłoże i rok roczne ściółkowanie. Drenaż, to słowo klucz! Wrzosowate, mają dość płytkie systemy korzeniowe, dlatego z gleb zbitych i w tych, gdzie nawet czasowo zastaje woda, szybko wypadają. Zapewniając bezproblemowy odpływ nadwyżek deszczówki, ochronimy te podziemne części przed zgnilizną i przed przemarznięciami. Jeśli nie mamy w pełni zaufana do tego, że w wyznaczonym zakątku ogrodowym

Calluna vulgaris - Wrzos - Struikhei ( foto )

jest odpowiednio drożna gleba, wówczas w pobliżu sadzonek wykopmy dwa, trzy dołki, mniej więcej o głębokości 80 centymetrów, wypełnijmy je niemal w całości kamykami, (żwirem, keramzytem), przykryjmy drobno oczkowaną siatką i zasypmy cienką warstwą ziemi. Wskazane ściółkowanie. Dzięki temu, odpada nam odchwaszczanie, a następne korzyści takie, że zostaje ograniczone wyparowywanie wody, a zimą rośliny mają dodatkową kołderkę. Do ściółkowania roślin wrzosowatych wykorzystujmy: kora drzew iglastych, ich igliwie, trociny; liście bukowe,kompostowane zrębki. Zabieg ten wykonujemy wyłącznie na niezamarzniętym podłożu. 'Młodziki', można przed zimą podsypać dodatkowymi kilkoma centymetrami ziemi, tę wiosną bez trudno będzie można rozgarnąć i przykryć ściółką.

Przy średnio zasobnych glebach, wrzosy i wrzośce nawozimy raz w roku, wiosną. 'Dokarmiacz' wieloskładnikowy, dozowany według informacji na etykiecie, albo obkopanie pobliża kilkunastoma niezbyt głębokimi dołkami, które wypełniamy kompostem ze świeżą niewyjałowioną ziemią. Różaneczniki i azalie, najlepiej jest zasilać specjalnie dla tej grupy przeznaczonymi nawozami. Zasilanie wiosną i jesienią, z tym, że ten drugi 'strzał', mieszanką nie zawierającą azotu. Przez lato można w kierunku wrzosowatych przespacerować się z konewką

Daboecia cantabrica - Dabecja kantabryjska - Lerse heide ( foto )

wypełnioną rozcieńczoną z wodą gnojówką (żywokost, pokrzywy, czosnek). Jeśli borówki, czykwiatostany wrzosu uprawiamy dla ich wartości użytkowej w kuchennych rewolucjach, używamy wówczas wyłącznie 'dokarmiaczy', które są bezpieczne dla naszego zdrowia, czyli nie tych przeznaczonych dla roślin ozdobnych. Brak równowagi hydrologicznej, a gleba pod rośliny powinna utrzymywać stały umiarkowany poziom wilgotności; dlatego w gorące lato i przy bezśnieżnej zimie, nie obejdzie się bez dodatkowych dostaw wody. Latem podlewamy rano, albo pod wieczór; zimą w południowych godzinach w bezmroźny dzień. Gdzie temperatura wody zbliżona do tej, jaka panuje w otoczeniu roślin.

Nie trudno zauważyć, że w spisie niższe rośliny, to te, które w uprawie doniczkowej można prowadzić przez cały rok. Pojemnik z odpływem, odpowiednie podłoże, regularne dostawy wody. Donica o odpowiedniej grubości, ze stosownego materiału - wszystko po to, aby bryły korzeniowe nie przemarzły w trudnych zimowych warunkach. Balkony, tarasy, na obecności wrzosowatych 'skorzystają', nie tylko jesienią. Dobierając odpowiednie rośliny z tej grupy, możemy stworzyć zimozieloną zachwycającą kompozycję.