wtorek, 3 października 2023

Kwietne podróże. Hortus Botanicus Amsterdam.

                                    Hortus Botanicus Amsterdam, miłośników przyrody zachwyci o każdej porze roku. W ogrodzie najbardziej pokazowe kwitnienie ma miejsce wiosną i latem, natomiast jesienią i zimą fiesta kolorów eksploduje w potężnej szklarni, w której sekcje roślin egzotycznych z klimatów pustynnego, tropików i subtropików. Na niewielkim metrażu jest również miejsce dla palmiarni, działu roślin wodnych i nadwodnych oraz dla arborteum, gdzie w cieniu potężnej sekwoi 'paprociowisko' oraz kompozycja ozdobnych krzewów, krzewinek i bylin. Niezmiennie, ważna częścią tego zielonego kompleksu jest dział roślin medycznych. To właśnie dzięki leczniczej wartości plantów, 385 lat temu

Kwietne podróże ( foto )
Hortus Botanicus Amsterdam
Palmiarnia
Ravenala madagascariensis - Pielgrzan madagaskarski - Reizigersboom

ów ogród botaniczny został powołany do życia. W ówczesnych czasach ludzie medycyny byli ściśle związani z botaniką. Po mrocznych czasach palenia zielarek/filoterapeutów na stosach, nadszedł renesans i zrozumienie, że przyroda nie tylko wyżywi, ale i wspomoże leczenie wielu z chorób. To nie było takie proste, aby w centrum wielkiego miasta urządzić i zagospodarować teren wraz z infrastrukturą techniczną

i budynkami funkcjonalnie z nim związanym. Idea została zrealizowana, na przestrzeni jednego hektara stworzono zielone królestwo. Bardzo pomysłowym rozwiązaniem w niewielkim botanicznym ogrodzie jest stworzenie wielu wąskich alejek. Ścieżki te otoczone bujną roślinnością wyglądają bardzo klimatycznie. Jedną od drugiej odgradzają umownie zielone żywe bramy, za którymi nie wiemy co nas miło zaskoczy. Jak w zaczarowanym ogrodzie Alicji, gdzie poszanowanie nie tylko dla roślin, ale również dla skrzydlatych przyjaciół, oblatywaczy zapylaczy oraz dla małych gryzoni. Domki dla owadów, budki lęgowe dla ptaków, ule, gdzie mieszkają pszczoły rasy środkowoeuropejskiej, zimozielone krzewy/byliny z wieloma naturalnymi 'mieszkankami' dla małych nieskrzydlatych zwierzątek.

                                Na przełomie stuleci sekcja roślin leczniczych została uszczuplona, niemniej z nimi i z pozostałymi, kolekcja liczy ponad osiem tysięcy. Więcej informacji na temat systematyki roślin z Hortus Botanicus Amsterdam - tutaj. Wcześniej,  'egzotyki' z odległych zakątków świata  transportowano drogą morską, w nieodległym czasie również lotniczą.

Hortus Botanicus Amsterdam
Wejście/Wyjście

Po przejściu z sekcji roślin medycznych spacerujemy w kierunku wodnych i nadwodnych, gdzie swymi 'gabarytami' przykuwa uwagę parzeplin (gunnera). To też dobre miejsce, aby przysiąść na jednej z ławeczek i nacieszyć oczy/myśli/serce pięknym otoczeniem. Wszystkie ławki w hortus botanicus są z wygrawerowanymi tabliczkami, na których imiona i nazwiska osób, które pracowały w tym miejscu, a teraz dbają o niebiańskie ogrody. 

                           Krętymi ścieżkami mijając sekwoję, 'paprociowisko' i zimozielone rhododendrony, docieramy do palmiarni. I właśnie tam jest on - jeden z najwartościowszych diamentów w tym amsterdamskim diademie, trzystuletni egzemplarz zgłowienia Altensteina (encephalartos altensteinii). Roślina ta prezentuje się majestatycznie, podobnie jak wielometrowy pielgrzan madagaskarski. Można podziwiać je i inne z tarasu widowiskowego. Takie udogodnienie dla zwierzających jest również w ogromnej szklarni, gdzie sekcja, a raczej gąszcz roślin klimatu subtropików. Ta część, jak i dotycząca roślin klimatu pustynnego, otaczają sekcję tropików, gdzie temperatura otoczenia bez względu na porę roku utrzymuję się powyżej 27°C. Panuje tam także wysoki stopień wilgotności powietrza. Przy kompleksie jest jeden kanał (mała rzeka), w środku kolejny węższy. To stamtąd jest pobierana woda, aby na zewnątrz i wewnątrz ogrodowych budowli nie zabrakło wody. 

                              W dziale roślin tropikalnych, kolejna z tych, której odsłony wzbudzają wiele

Hortus Botanicus Amsterdam
Mapa

pozytywnych emocji - wiktoria (Victoria cruziana x Victoria amazonica). Roślinne 'talerze' pływające po wodzie osiągają pomiędzy 2.5, a 4 metry średnicy (!), część z nich od czerwca do końca września jest eksponowana w ogrodowym oczku wodnym. Jednak to te prowadzone w sztucznej strefie tropików są bardziej okazałe i zachwycające.

W strefie subtropików i tropików, przy tradycyjnych można podpatrzeć również powietrzne techniki uprawy roślin, (o tych sposobach więcej tutaj, przy opisie niektórych ze storczykowatych). W przestrzeniach przeznaczonych dla sukulentów i kaktusowatych, mnogość zachwycających unikatowych roślin. Uwagę przyciąga nie tylko rozrośnięty liczący wiele dziesięcioleci egzemplarz jednego z gatunków pałczaka (cereus hildmannianus), jest tam po prostu wiele do podziwiania. To wizualne i intelektualne widowisko roślin, które są żywymi dziełami sztuki.

                                  W kompleksie w wielu budynkach trwają prace badawcze, w innych są przechowywane w donicach rośliny niezimujące na zewnątrz, albo kolejnych nasiona, czy cebulki. Na terenie  jest również restauracja, przy której ogródek z wieloma stolikami. Pośród roślin można napić się

Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin leczniczych

kawy, soku, czy zjeść smaczny posiłek, (również menu dla 'wege'). Ceny są bardzo przystępne. 

                                  Przyjazne zielone i kwietne otoczenie sprzyja organizowaniu w Hortus Botanicus Amsterdam okolicznościowych imprez (latem na świeżym powietrzu nastrojowe koncerty, botaniczne seminaria) oraz ślubnych sesji zdjęciowych. Pośród zwiedzających osoby wielu narodowości;

pasjonaci roślin i tacy, którzy po prostu chcą miło spędzić czas na świeżym powietrzu w otoczeniu ładnych roślin. Na terenie ogrodów jest niewielki sklep, w którym można zakupić drobne pamiątki, a także książki o tematyce botanicznej.

Jedyne zastrzeżenie jest takie, że dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich nie będzie dostępna toaleta, (aby tam wejść należy pokonać kilka schodków, nie ma podnośnika). W temacie zwiedzania, dla osób przy tej niepełnosprawności, jest dostępne około 70% zbiorów roślin, (bez możliwości wejścia na tarasy widokowe oraz do części sekcji roślin tropikalnych, gdzie bardzo wąskie nierówne przejścia).                                         

                                         Spod budynku dworca centralnego w Amsterdamie odjeżdża tramwaj nr 14, nim dotrzemy do przystanku Mr.Visserplein. Stamtąd do wejścia do ogrodu botanicznego jest niespełna 180 metrów (lokalizacja po tej samej stronie ulicy, gdzie przystanek na którym wysiadamy). Mały niepozorny domek porośnięty zimozielonym pnączem, to w tym miejscu zaczynamy naszą przygodę z pięknymi roślinami. Bilet wstępu można zakupić w kasie, albo online (bez pośredników na stronie HBA).

Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin leczniczych
Actinidia chinensis - Aktinidia chińska, (kiwi) - Kiwi plant ( foto )




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja pnączy ogrodowych




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin leczniczych
Grevillea banksii - Australische zilvereik




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin leczniczych
Zea mays - Kukurydza zwyczajna, k. ozdobna 
'Amero'




Hortus Botanicus Amsterdam
Arboretum
Fuchsia fulgens var. rubra grandiflora - Fuksja krzaczasta ( foto )




Hortus Botanicus Amsterdam
Arboretum
Diospyros lotus - Hurma kaukaska - Lotusboom ( foto )







Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin wodnych i nadwodnych
Gunnera manicata - Gunera olbrzymia, Parzeplin brazylijski - Mammoetblad ( foto )

 

 

 


Hortus Botanicus Amsterdam
Arboretum
'Paprociowisko' ( foto )

 

 

 



Hortus Botanicus Amsterdam
Arboretum
Pinus canariensis - Sosna kanaryjska - Pino canario



 


Hortus Botanicus Amsterdam
Arboretum
Sequoia sempervirens - Sekwoja wieczniezielona - Kustmammoetboom ( foto )

 

 

 

Hortus Botanicus Amsterdam
Arboretum
Kirengeshoma palmata - Kirengeszoma dłoniasta - Japanse wasbloem, Yellow wax-bells (foto)

 

 

 


Hortus Botanicus Amsterdam
Palmiarnia

 

 


Hortus Botanicus Amsterdam
Palmiarnia
Encephalartos altensteinii - Zgłowień Altensteina - Oostkaapse broodboom Encephalartos  (foto)
Trzystuletni egzemplarz

 

 

 


Hortus Botanicus Amsterdam
Palmiarnia



 

 

Hortus Botanicus Amsterdam
Ule


 

 

Hortus Botanicus Amsterdam
'Mieszkania' dla owadów ( foto )




Hortus Botanicus Amsterdam




Hortus Botanicus Amsterdam
Przeszklony pawilon
Sekcje roślin: pustynnych, subtropików, tropików



Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu subtropikalnego
Dicksonia antarctica - Diksonia antarktyczna - Tasmaanse boomvaren i jej 'pastorały' ( foto )



Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu subtropikalnego
Taras widokowy


 

 

Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu pustynnego


 

 

 

Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu pustynnego
Cereus hildmannianus - Pałczak (gatunek) - Hegcactus ( foto )

 

 

Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu tropikalnego




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu tropikalnego
Victoria x 'Longwood hybrid' ( foto )




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu tropikalnego
Calliandra tergemina var. emarginata - Dixi Pink, Surinaamse poederdons ( foto )




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu tropikalnego
Powietrzne techniki uprawy roślin na przykładzie storczykowatych ( foto )




Hortus Botanicus Amsterdam
Sekcja roślin klimatu tropikalnego
Tillandsia guatemalensis - Oplątwa gwatemalska



Hortus Botanicus Amsterdam
Plectranthus zuluensis - Plektrantus (gatunek), pokrzelica - Zoeloemuishondblaar


 Kwietne podróże ( foto )

 

Przypisy:
https://www.vip-colors.com/2022/02/actinidia-chinensis-aktinidia-chinska.html
https://www.vip-colors.com/2016/07/kwietne-podroze.html
https://dehortus.gardenexplorer.org/taxalist-A.aspx
https://www.vip-colors.com/2019/10/storczykarnia-metody-uprawy-orchidei.html
https://tickets.dehortus.nl/Exhibitions/Register?id=300572A6-8490-EA11-A2E0-D9C772E4E9DA&refresh=y&language=NL
https://www.vip-colors.com/2019/01/sequoia-sempervirens-sekwoja.html
https://www.vip-colors.com/2017/07/gunnera-manicata-golbrzymia-parzeplin.html
https://www.vip-colors.com/2016/07/paprociowisko.html
https://www.vip-colors.com/2022/11/domki-dla-owadow-drewno-glina.html
https://www.vip-colors.com/2019/10/dicksonia-antarctica-diksonia.html
https://www.vip-colors.com/2023/11/fuchsia-fulgens-var-rubra-grandiflora.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz