wtorek, 23 października 2018

Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd

                                         Winobluszcz pięciolistkowy, nie bez powodu, można go nazwać rośliną pogranicza. Pnąc się po parkanach, murach, wyznacza sąsiedzkie granice, przejścia pomiędzy ogrodowymi pokojami, a także scala te zielone zakątki, sprawiając, że wędrowanie po nich jest jedną płynną, pełną koloru podróżą. Może także być prowadzony po płocie, czy w mniej okazałym  wydaniu, pielęgnowany w pojemniku.
                                          To wysokie pnącze, które w sprzyjających warunkach może osiągnąć około 20 metrów, jest powszechnie spotykane w naszych przydomowych i w ogrodowych przestrzeniach.

                                                                      Virginia creeper.eng
Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd

Jest tak zapewne, ponieważ swym zwartym pokrojem i cudnymi jesiennymi przebarwieniami, na wiele miesięcy bardzo dekoracyjnie zagospodarowuje wytyczone miejsca. I nie jest kłopotliwy w uprawie, (przy założeniu, że już od samego początku, ta pielęgnacja będzie prowadzona we właściwy
sposób).
                       Główną ozdobą są pięciolistkowe liście. Pojawiają się na pędach wiosną, wówczas są w kolorze jasno zielonym, a od spodu szarozielone. Latem, przechodzą w głębszą zieleń, a jesienią na dwa tygodnie  przed opadnięciem, zabarwiają się na żółto i pomarańczowo z pięknym czerwono brązowym finiszem.
Podobny kolor, to jest czerwony, mają młode pędy. Z węzłów wyrastają wąsy, dzięki którym roślina czepia się podpór (muru, płotu, ściany) i pnie ku górze.
Pozostałe ozdoby, żółto zielone kwiaty i niewielkie jagody, nie spełniają szczególnie funkcji dekoracyjnej, są zbyt mało widoczne.
                                Rozmnażanie tego gatunku winobluszczu, jest proste. Wiosenny wysiew nasion, bądź jesienne pobranie sadzonek z pociętych jednorocznych części pędów. Można potraktować je ukorzeniaczem, wtedy przyspieszymy cały proces.  Długość odcinków nie większa niż 20 centymetrów, do donicy z przepuszczalnym, średnio żyznym  podłożem, sadzimy po dwa, trzy fragmenty. Do czasu przesadzenia w miejsce docelowe, gdy minie zagrożenie powrotu wiosennych przymrozków, pielęgnujemy młodziki pod dachem, w pomieszczeniu z dostępem światła dziennego, gdzie temperatura nie będzie niższa niż 5 °C. Podlewamy, gdy wierzchnia warstwa gleby jest bardzo dobrze przesuszona, nie pozostawiamy wody na spodku (czy też w osłonce), używamy tylko takiej, która temperaturą jest zbliżona do tej, jaka panuje wokół młodych egzemplarzy.

Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd
 
                               Co do starszych egzemplarzy, 'uziemionych' w gruncie, ich mrozoodporność jest bardzo satysfakcjonująca, USDA 5b, gdzie górna granica to  –26,1°C. Jednak i je przed zimą warto podsypać niewielkimi kopczykami ziemi. 'Cieplej w nogi', roślina zdrowsza z bogatszym pokrojem.
                               Ekspozycja optymalna w tak zwanym, 'jasnym cieniu', południowa wystawa, to ryzyku, że latem operujące ostre promienie popalą liście, zaś zbyt duży cień, że pędy będą wyłysiałe wtedy, kiedy najbardziej od nich oczekujemy, że obsypią się pięciolistkowymi dekoracjami.
                             Podłoże przepuszczalne, średnio żyzne, o odczynie pH delikatnie zakwaszonym, bądź neutralnym. Od wiosny, do późnej jesieni, wskazane ściółkowanie. Wówczas, odpada nam odchwaszczanie, a transpiracja wody do powietrza jest bardziej ograniczona.
                            W czasie długotrwałej suszy, jeśli nie podlejemy naszego dzikiego wina, zaraz po oklapniętych listkach dostrzeżemy, że trzeba to niezwłocznie zrobić. Nie zalewamy, istotne, aby utrzymać średni stopień wilgotności gleby. W miejscach, gdzie ziemia jest zbita, albo co gorsze po deszczach dłużej zastaje woda, spodziewajmy się, że młode sadzonki wypadną.
                           Winobluszcz pięciolistkowy, również doskonale się sprawdza w kompozycji z innymi roślinami. Na przykład, może stanowić jedno z wyższych pięter, gdzie niżej kolorowy etaż bordowych berberysów, a niżej płożące jałowce. W jakim układzie, czy też może samodzielnie  -  to, co zdecydujemy w sprawie tego gatunku, będzie zależało od naszej wyobraźni i ogrodowych możliwości.
                         Winobluszcz pięciolistny,ma także zastosowanie w ziołolecznictwie. Jest pomocny przy naturalnym leczeniu schorzeń  układów pokarmowego i wydalniczego. 

Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd
 
 
 
 

Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd






 Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd
 ' Engelmannii'






Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd
 ' Engelmannii'







Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd
 ' Engelmannii'






Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd




Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd





Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd





Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd





Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd




 
 
Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd

 
 
 
 
 
Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd
 
 
 
 
 
Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd

 
 
 
 
 
Parthenocissus quinquefolia - Winobluszcz pięciolistkowy - Vijfbladige wingerd

 
 

 
Parthenocissus tricuspidata - Winobluszcz trójklapowy, w.japoński - Oosterse wingerd (foto)




Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Parthenocissus_quinquefolia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Winobluszcz_pi%C4%99ciolistkowy
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijfbladige_wingerd