piątek, 14 grudnia 2018

Niwaki. Drzewa formowane. Trendy w ogrodnictwie.

                                   Niwaki, jest sztuką orientalną, która narodziła się setki lat temu w Japonii. Ogród dla mieszkańców tego kraju, to nie tylko walory dekoracyjne i miejsce, w którym można się zrelaksować; to także, a może przede wszystkim świątynia przyrody , w której człowiek kształtuje swój charakter. Związanie swego losu ze światem roślin, to wspólny czas , kształtowanie w sobie cierpliwości, to także kulturowy i duchowy rozwój. Znaczące miejsce w kreowaniu tej magicznej przestrzeni zajmuje umiejętność tworzenia niwaki.


                                                              Niwaki.eng
Niwaki. Trendy w ogrodnictwie. 
Ilex crenata - Ostrokrzew bukszpanowy - Japanse hulst ( foto )


                                 Bonsai, (jap. 盆栽 karłowate drzewo w naczyniu, 'bon' – płaska taca lub pojemnik, 'sai'– roślina; chiń. penjing). Także, określanie niwaki, jako ogrodowe bonasi, jest  nielogiczne i błędne. Tutaj, mamy na myśli drzewa, które rosnąc bezpośrednio w gruncie podlegają
formowaniu.
Jeśli już jesteśmy przy temacie bonasi (króciutko), wyróżniamy w tej sztuce dwa działy - pierwszymi, są rośliny uprawiane w przestrzeniach mieszkalnych, biurowych, a drugimi te, które są dostosowane do uprawy na zewnątrz - również w płaskich pojemnikach, które  'dopasowują się' do potrzeb swych żywych ozdób w czas mroźnych miesięcy, czy upalnej letniej aury. Więcej o uprawie bonsai, wkrótce.
                              Piękno japońskich ogrodów, oczarowuje, zachwyca, fascynuje. Nie dziwi więc, że w innych częściach świata, ludzie tworzą na wzór tych japońskich, swoje ogrodowe królestwa.  Elegancka, dekoracyjna przestrzeń, w której tworzy się specyficzna, przyjemna, urzekająca atmosfera. Jeśli nie dysponujemy większą miejscem do zagospodarowania, a marzy nam się niwaki - nie martwmy się, nawet w najmniejszym ogrodzie, przy odpowiednim zaplanowaniu, powinno znaleźć się miejsce dla tak efektownie prezentującego się drzewka.
                               Rozpoczynając swoją przygodę z niwaki, nie spodziewajmy się się zachwycających efektów w pierwszym, czy w drugim sezonie uprawy. Drzewo będzie poddawane zabiegom pielęgnacyjnym, a nasz charakter próbom cierpliwości. Nie róbmy zakupu rośliny pod wpływem impulsu. w domowym zaciszu wpiszmy na 'Listę Chciejstw' te, które według nas są najbardziej zdobnicze. Następnie, korzystając z pomocy książek, internetu, poczytajmy na temat uprawy tych roślin. Być może, nie mamy w ogrodzie, dla niektórych  z nich, odpowiednich warunków (na przykład: niewłaściwe  pH podłoża, zbyt wysoki, bądź zbyt niski  stopień wilgotności gleby, zbyt mało przestrzeni, dla rozrośniętej bryły dorosłego egzemplarza). Dekoracyjność, dekoracyjnością, przede wszystkim nie zapominajmy, że mamy do czynienia z żywym organizmem.
                                 Drogą wyboru, zostanie przeprowadzona 'naturalna selekcja' , a my będziemy bogatsi w wiedzę, która to z roślin już wkrótce rozgości się w naszym ogrodzie.


Indonezja ( foto )


 Nadal nie przestajemy zdobywania i notowania informacji, na temat biologii wybranej rośliny. Kiedy rozpoczyna sezon wegetacyjny, a kiedy go kończy; jakie miesiące, a może nawet jakie tygodnie, będą tymi najodpowiedniejszymi do formowania; jakich narzędzi użyć do kształtowania; czy cięcie redukcyjne przeprowadzać bez żadnych ograniczeń, czy może wykonywać je etapami?
Tak właśnie, aby podjąć się modelowania żywego roślinnego organizmu, czeka nas wiele nauki.
                              Niwaki, to nie stożki, kulki, kule - przecież w świecie przyrody w  stanie dzikim, nie spotykamy tak symetrycznie rosnących egzemplarzy. Tutaj chodzi o to, aby drzewo wyglądało na jak najstarsze, a jego przycinane gałązki tworzyły z nim  niemal jednolitą całość. Dążmy, nie do kulistych poduch, a do podłużnych, eliptycznych, dość płaskich 'schodków'. Wyobraźmy sobie 'kręcone schody' i w takim właśnie układzie, według konkretnych zasad sztuki, powinniśmy formować naszą roślinę. Dolna gałąź, najstarsza największa, kolejne o mniejszych płaszczyznach, natomiast korona, sukcesywnie zagęszczana, wyraźnie odcinająca się od niżej ułożonego 'schodka'.
                             Na zdjęciach, możemy zobaczyć, że ze stosowaniem się do wymogów prawidłowego formowania niwaki. bywa różnie. My jednak, mając już większą wiedzę na ten temat, swój ogrodowy egzemplarz, kształtujmy w sposób prawidłowy.
                           Po cięciu redukcyjnym, będą kolejne, wiążące się ze 'skracaniem fryzurki'. Już po kilku sezonach, zauważymy bardzo wyraźnie, że wcześniej w miejscu, gdzie wyrastały duże liście, będą teraz inne, w dużo mniejszych rozmiarach, (na przykład, u klonów).
                           Oczywiście, efektowne przycinanie, to jedno, dekoracyjność niwaki, możemy 'podbić' wprowadzając fantazyjny wygląd, jeśli chodzi o pień. Tak jak gałązki modelowane specjalnym drutem, tak i pień, odpowiednim sznurem. Zabiegi te, należy wykonywać z wyczuciem. W żadnym wypadku, nie powinniśmy narażać rośliny na połamanie.


Olea europaea - Oliwka europejska - Olijfboom ( foto )

                                  Oglądajmy filmy instruktażowe, jak usuwać zdrewniałe części, jak zabezpieczać rany po cięciach. Czy to koniecznie musi być maść ? A może warto zastosować węgiel drzewny, albo miejsce po odcięciu opalić. Ta niekończąca się nauka, to prawdziwe wzbogacanie samego siebie i oczywiście, lepsza dbałość o bliską nam, tę wyjątkową roślinę.
                                W sztuce japońskiej, roślin do kształtowania niwaki wybrano niewiele i jak już wiemy, obowiązują wobec nich, dość restrykcyjne zasady pielęgnacji. Na naszym europejskim podwórku, jest większa swoboda w temacie doboru drzew do ogrodowego formowania. Część z nich  modeluje się prościej, inne trudniej, a w sprzedaży są i takie, które w ogóle do  tego zabiegu się nie nadają.
                             Prowadząc sad, czy ogród, nie jeden raz, przeprowadzają Państwo przycinanie sanitarne, pielęgnacyjne, czy formujące. Powiedzmy szczerze, to doświadczenie, gdy zakończone sukcesami, stanowi świadectwo ukończenia szkoły na poziomie podstawowym, jeśli chodzi o sztukę niwaki.
                             ('Niwa' - ogród, 'ki' - drzewo), czyli ogrodowe drzewo. W naszej zielonej przestrzeni, nie będzie zlewającym się z pozostałymi  w jednolite nieatrakcyjne tło. To może być spektakularna, zachwycająca całoroczna ozdoba. Rośliny iglaste, utrzymują swą zieloną szatę przez cały rok, (mogą być przecież także egzemplarze o złotych, zielono niebieskich igłach), zaś drzewa liściaste, nawykłe do naszych 'fryzjerskich' zabiegów, w kolejnych sezonach wegetacyjnych, będą odkrywały się w kolorowych, wyjątkowych pod względu kształtu odsłonach, których próżno szukać w innych ogrodach.
Sosna, jodła, cedr, jałowiec, osmantus, cedrzyniec, świerk, cis japoński, ostrokrzew, kamelia, dąb, klon, gardenia, aucuba, niektóre z odmian śliwy, oliwka europejska, kryptomeria japońska i można tak wymieniać i wymieniać.
                         Wyjątkowość każdego z egzemplarzy, wciąż powiększająca się wiedza na temat jego prowadzenia, czas, który spędzamy w ogrodzie, rozwijanie w sobie 'apetytu' na eksperymentowanie, łączenie tego z obowiązkowym wykonaniem konkretnych działań, prestiż wynikający z posiadania tak pięknie prezentującej się żywej ozdoby - to wszystko sprawia, że niwaki staje się pasją,  sposobem na spokojniejsze, pełniejsze w radość życie. 


Jardin botanique de Tours - Ogród botaniczny w Tours  ( foto )






Ilex crenata - Ostrokrzew bukszpanowy - Japanse hulst ( foto )







Cedrus deodara - Cedr himalajski - Himalayacede, Deodarceder ( foto )
Egzemplarz przygotowany do wsadzenia w docelowe miejsce.





Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Niwaki
http://www.vip-colors.com/2017/01/ilex-crenata-ostrokrzew-bukszpanowy.html
http://www.vip-colors.com/2016/10/indonesie-indonezja.html
http://www.vip-colors.com/2016/09/olea-europaea-oliwka-europejska.html
http://www.vip-colors.com/2017/05/cedrus-deodara-cedr-himalajski.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz