sobota, 1 kwietnia 2017

Ranunculus ficaria, Ficarai verna - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid

                                       Ziarnopłon wiosenny, to bylina, która kwitnie w marcu i w kwietniu. Jej rozmiar, to od 5 do 30 centymetrów wysokości. Korzenie wrzecionowate. Rozgałęzione, 'soczyste' łodygi, wyglądają tak, jakby w połowie drogi znowu próbowały się znajdować jak najbliżej pozostałych. 
                                                                            Lesser celandine.eng
Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier wiosenny - Gewoon speenkruid

W różnych częściach Europy, liście przybierają nieco odmienny kształt. Są okrągłe lub lekko kanciasto zakończone u góry. Czasami mają gładką
krawędź, innym razem spotykamy egzemplarze, z postrzępionymi. Listek kształtem przypomina serduszko. U kątach  wielu z nich są guzki ( brodawki ).
                         Kwitnące w przedwiośniu i w pierwszym miesiącu wiosny obupłciowe kwiaty, są koloru żółtego. Jeden z tych drobnych, słonecznych kwiatów ( od 2 do 3 centymetrów średnicy ), składa się od sześciu do dwunastu płatków, które są podłużne i lekko owalne. Charakterystyczne jest to, że pokrywają się wzajemnie przy krawędzi.


Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid

                                       Nasiona pszonki są krótkotrwałe, poniżej roku. Rozmnaża się on przede wszystkim , dzięki oderwaniu od rośliny, tych niewielkich guzków, które rozwijają się w pachwinach liści. My możemy poprzez podział rozrośniętej bryły korzeniowej. Jeśli zaprosimy do swego ogrodu tę roślinę, zwróćmy uwagę na jego ambitną naturę zdobywania coraz to większych obszarów. Warto 'założyć mu kaganiec', posadzić w miejscu, gdzie będzie miał konkretnie wytyczoną przestrzeń do życia ( na przykład, wkopać drewnianą skrzynię bez dna).
Po przekwitnięciu roślina jeszcze przez krótki okres wzmacnia się przed odpoczynkiem słoneczną energią i pędy na powierzchni usychają.
                                   Ten gatunek jaskra, doskonale wzrasta także w półcieniu i pod dużymi drzewami. Zimą i wczesną wiosną są one ogołocone z liści, więc do byliny dociera wystarczająca ilości dziennego światła. Toleruje glebę lekką kwaśną, lekko zasadową, neutralną.Ważne, aby była przepuszczalna i wilgotna.



Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid

                                Często możemy go spotkać kwitnącego wiosną w lasach liściastych, na ich poboczach,  na leśnych brzegach strumieni, na obrzeżach dróg,ogrodach, parkach, cmentarzach, pastwiskach, łąkach i na skarpie gliniastych wałów ( mając wybór, bardziej krzewi się na nieco pylistej gliniastej ziemi).
                             Roślina ta pochodzi z Europy Południowej, dziś ją można spotkać na prawie całym kontynencie ( poza najdalej wysuniętą północą częścią) oraz na innych, to jest w Azji i w Afryce. W niektórych krajach, jest wpisany do Czerwonej Księgi ( między innymi w Holandii).


Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid

                             W czasach odległych ( począwszy od średniowiecza), ziarnopłon wiosenny był stosowany w ówczesnym ziołolecznictwie , jaki uboższa część społeczność zbierała młode listki tej byliny, aby przyrządzić z nich sałatkę ( bogactwo witaminy C). Okłady z liści, wywary  - to stosowano przeciwko szkorbutowi, hemoroidom i jako środek antyseptyczny ( także dla zwierząt, na przykład, w stanach zapalnych krowich wymion).
                           Współcześnie, botanicy i biznes ogrodniczy, postarali się, abyśmy mieli spory wybór decydując się na którąś z odmian pszonka. Są delikatne, pełne naturalności i niewielki, ale na pewno w dużym stopniu potrafią wzbogacić swoją słoneczną naturą nasz wiosenny ogród. 
Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid
Rysunek z książki Tadeusza Traczyka
'Rośliny lasu liściastego'


 
 

Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid


 
 
 


Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid





 
 
Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid
 
 
 

 
Ranunculus ficaria - Ziarnopłon wiosenny, jaskier w. - Gewoon speenkruid
 
 
 
 
 
Przypisy:
https://en.wikipedia.org/wiki/Ficaria_verna
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ziarnop%C5%82on_wiosenny
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gewoon_speenkruid
Tadeusz Traczyk, Rośliny lasu liściastego. Warszawa: Państwowe zakłady wydawnictw szkolnych, 1965.
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed] 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz