wtorek, 10 października 2023

Arbutus unedo - Chruścina jagodna, (drzewo truskawkowe) - Aardbeiboom

                                               Chruścina jagodna, poziomkowiec, poziomkowe drzewo, drzewo truskawkowe - roślina, która zaprezentuje się widowiskowo, pod warunkiem, że będzie miała zapewnione optymalne warunki uprawy. Taka sytuacja ... że należy do grupy roślin, które nie przezimują na zewnątrz, (chyba, że mieszkamy w miejscu, gdzie temperatura nie spada poniżej -5°C). Tak więc zakup drzewka truskawkowego zasadny, gdy przy uprawie pojemnikowej mamy do dyspozycji na czas trudnych zimowych uwarunkowań nieogrzewane pomieszczenie, gdzie nieograniczony dostęp do dziennego światła,

                                                                      Strawberry tree.eng

Arbutus unedos - Chruścina jagodna, (drzewo truskawkowe) - Aardbeiboom

(ogród zimowy, korytarz z oknem, strych). Gatunek osiąga pomiędzy 10, a 12 metrów wysokości, trudno sobie wyobrazić, aby co roku dwukrotnie siłować się z takimi gabarytami - wnosić w drugiej połowie jesieni do jakiegoś olbrzymiego pomieszczenia  i wynosić z powrotem wiosną na zewnątrz. Po prostu w sprzedaży są dostępne odmiany karłowe krzewiaste i formie małych drzewek, czyli szczepione na podkładce.

W takich odsłonach te zimozielone rośliny ozdobne w zależności od odmiany o docelowej wysokości od 0.7 do 1.8 metra przy 2/3 tych wartości jeśli chodzi o szerokość. (Dlatego, że zimozielone, nie sprawdzi się ich zimowanie w piwnicy, muszą mieć umożliwiony dostęp do dziennego światła). Poza wartościami dekoracyjnymi, (drzewo truskawkowe) posiada także wartości lecznicze (surowcami zielarskimi są kora i kwiaty) i jego owoce można jeść na surowo, albo robić z nich marmolady, soki, przetwory, wina i likiery. 

                            Chruścina jagodna posiada pokrój lekko rozłożysty, ale pełny. Zimozieloną całoroczną szatę utrzymują  błyszczące, szeroko lancetowate ciemnozielone liście o piłkowanych brzegach, mają od 8 do 12 centymetrów długości. Z początkiem jesieni rozpoczyna się kwitnienie. Kwiatostany wiechowate zbudowane z 40 do 50 kwiatuszków. Pojedyncze kwiaty białe, to niewielkie 'beczułki' (bardzo podobne kształtem do tych jakie posiada dabecja kantabryjska). Na miejsce drobnych przekwitających ozdób zawiązują się owoce. Docelowo to mączysto mięsiste jagody o średnicy do 2 centymetrów, z zewnątrz najpierw mają zielony, potem żółty, a na końcu pomarańczowoczerwony kolor; dojrzały miąższ jest żółty.

Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'

Zerwane miękkie kuliste smakołyki bogate w witaminę c, na świeżo należy spożyć w tym samym dniu, dla niektórych osób miąższ może być co nieco mdły. Uwaga, do jedzenia i przetwarzania nadają się wyłącznie jagody z egzemplarza, który nie był zasilany nawozami wieloskładnikowymi przeznaczonymi dla roślin ozdobnych!  

                         Mamy do czynienia z gatunkiem obcopylnym. Zatem, aby kwiaty zostały zapylone, potrzeba dwóch rosnących niedaleko siebie roślin/w dwóch doniczkach. Wtedy będą owoce. To oczywiste, że jagody w tak wyraźnym kolorycie stanowią większe walory zdobnicze niż białawe kwiatuszki. Część z pędów jest 'oblepiona' jasnymi wiechami, inne już dojrzewającymi owocami, a wszystko to uwypuklają ciemnozielone liście. Odsłony mają miejsce przez późną jesień i przez zimę. To bardzo atrakcyjne, ponieważ: rzadko spotykana roślina w uprawie, o tej porze roku trudno o taki witalny spektakl. 

                        Bezpośrednio w gruncie rośliny te z dużym powodzeniem są uprawiane w krajach Basenu Morza Śródziemnego i na Półwyspie Iberyjskim. Jak są istotną składową tamtejszych zielonych przestrzeni, niech posłuży przykład, że (drzewo poziomkowe) występuje w herbie Madrytu. Gdyby zechcieć w Polsce uprawiać roślinę tę w gruncie przed zimą należałoby zbudować specjalne osłony, które musiałyby przepuszczać dzienne światło i jednocześnie chronić przed przemarzaniem.

Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom

Przydomowa szklarnia do przechowywania, to za mało.

                                         Młode egzemplarze, poza oczywistą opcją zakupową, można uzyskać z wysiewu nasion, z sadzonek zielonych pobranych z rośliny macierzystej, albo przez zrobienie odkładów. Nasiona zakupujemy od końca maja do końca września, wówczas unikniemy przykrego rozczarowania, że w czasie przesyłki w czasie zimowych miesięcy nasiona przemarzły i nie ma wschodów. W kilku internetowych źródłach można znaleźć informacje, że nasiona powinny przejść proces stratyfikacji. Nasiona przed wysianiem na 24 godziny zamoczmy w wodzie, ta powinna być w temperaturze pokojowej. Podłoże przepuszczalne, zasobne; donica z odpływem, gdzie pierwsza warstwa 'rozluźniacza' trzy do pięciu centymetrów keramzytu. Donicę ustawiamy w jasnym miejscu, gdy duże różnice temperatury dzień vs noc, na noc nakrywamy folią. Przy wschodach, temperatura w pomieszczeniu nie powinna spadać poniżej 18°C. Młodziki z sadzonek zielnych, też szybciej wytworzą więcej korzeni, gdy taka temperatura - tutaj pomoże środek ukorzeniający. Odcinki młodych pędów 12 - 15 centymetrowe, gdzie nie ma kwiatostanów, przez kilka dni końcówki do wody, a następnie z mikro korzonkami do podłoża. Jeśli chodzi o odkłady, bez problemu je można zrobić przy odmianach krzewiastych. Wówczas po przesadzeniu .

Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
Zdjęcie zostało pobrane i udostępnione ze strony 'Dobre nasiona' ( foto )

do nowego niewyjałowionego podłoża jeden z najniższych pędów dociskamy do gleby i do połowy obsypujemy go ziemią. Przy kolejnym przesadzaniu za rok oddzielamy od rośliny macierzystej i lokujemy w nowym doniczkowym mieszkanku. Donice powinny dawać stabilność każdej z roślin.

                           Regularnie usuwamy części zestarzałe, noszące znamiona chorobowe. Jeśli chodzi o cięcie, usuwamy pędy, które się o siebie ocierają i ewentualnie skracamy jeden, czy dwa, które zaburzają symetrię. Chruścina ta źle znosi formowanie. Czy to pod dachem, czy po wyniesieniu po Zimnych Ogrodnikach na zewnątrz, jakiekolwiek niedogodności roślina oprotestuje zrzucaniem liści. Liście żółknące, za dużo słońca, znikomy wzrost i pędy wpadające w brąz, zbyt duże zacienienie lub niedobór makro i mikroelementów. Brązowożółte śliskie, znaczy egzemplarz przelany - w tej sytuacji, bez względu na porę roku, wyciągamy roślinę z donicy sprawdzamy kondycję części podziemnych i przesadzamy do odpowiedniej mieszanki. Zaczynamy regularne właściwe dostawy wody. 

                              Woda zawsze w temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje w otoczeniu roślin. Podlewamy, gdy wierzchnia warstwa ziemi w donicy jest sucha. W korytarzu, w zimowym ogrodzie, woda nie powinna zastawać na podstawku/w osłonce; na zewnątrz podlewamy tak długo, aż woda zacznie

Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'

odpływać drożnym odpływem (to dla nas także informacja, że gdy będzie padał deszcz, woda nie zastanie). Pod dachem ekspozycja jak najbardziej słoneczna, w ogrodzie też niech będzie dla (drzewa truskawkowego) jasno, ale nie jest wskazana wystawa południowa. 

Na letnisku do połowy października czyli do czasu, gdy przenosimy krzew/drzewko pod dach, używamy naturalnych metod nawożenia. Można również stosować nawozy wieloskładnikowe dla roślin wieloletnich owocujących, albo te przeznaczone dla krzewów kwitnących ozdobnych, ilość i częstotliwość dostaw według informacji na etykietach. Jeszcze raz, jeśli nawóz ze wskazaniem dla roślin ozdobnych, nie możemy spożywać jagód.  Na przełomie marca i kwietnia, przesadzanie do świeżej mieszanki ziemi ogrodowej, kompostu i keramzytu. 

                              Chruścina jagodna, jest bardzo atrakcyjnie prezentująca się rośliną. Jej zimozielony pokrój, skrzące się kolorami owoce - to jest to. To niezbyt często spotykany gatunek. Jeśli posiadasz (drzewo truskawkowe) proszę, podziel się tutaj uwagami na temat jego uprawy.

Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'




Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'




Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'




Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'




Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'




Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'



Arbutus unedo - Chruścina jagodna - Aardbeiboom 
'Peace and love'

 
 
 
 
Przypisy:
https://www.dobrenasiona.com/produkt/drzewo-truskawkowe-arbutus-unedo/
https://en.wikipedia.org/wiki/Arbutus_unedo
https://pl.wikipedia.org/wiki/Chru%C5%9Bcina_jagodna
https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardbeiboom
https://www.vip-colors.com/2021/08/rosliny-trwae-niezimujace-na-zewnatrz.html
https://www.vip-colors.com/2020/08/daboecia-cantabrica-dabecja.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz