poniedziałek, 16 grudnia 2019

Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel

                                Pomarańcza chińska, pomarańcza słodka, to niskokaloryczny, smaczny cytrus, którego dobro znalazło zastosowanie nie tylko w kuchennych rewolucjach, ale również w aromaterapii, w przemyśle kosmetycznym i w perfumeryjnym. Niegdyś pojawiając się na polskich stołach, pomarańcze były prawdziwą egzotyką. Minęły czasy, gdy stało się za nimi w długich

                                               Sweet Orange Group.eng
Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel

kolejkach. Dziś, może nie są na wyciągnięcie ręki, ponieważ w naszym klimacie nadal nie prowadzi się ich uprawy na skalę przemysłową, ale niemal każdy sklep spożywczy, w którym jest dział z warzywami i z owocami, będzie tym miejscem, gdzie bez trudu zaopatrzymy się w te owoce.
Odkąd wiadomo, że te atrakcyjne drzewka (dostępne w formie karłowej), można uprawiać
w pojemnikach, z roku na rok powiększa się grupa osób praktykująca i ciesząca się na co dzień
z obecności w swoim otoczeniu tej rośliny.
                                       Pomarańcza chińska uprawiana w gruncie, przy optymalnych warunkach (klimatycznych i pielęgnacyjnych), może osiągnąć wysokość pomiędzy 8, a 12 metrów wysokości. U młodzików pokrój jest nieco stożkowy, ale z latami formuje się bogata, rozrośnięta zimozielona korona. Liście eliptyczno lancetowate, skórzaste; mają piłkowane brzegi i osadzone są na oskrzydlonych ogonkach.
Kwiaty, niewielkie, delikatnie pachnące, z reguły białe (bądź w brudnej bieli, lekko kremowe, delikatnie żółtawe). Mają 5-działkowy kielich, dużą 5-płatkową koronę, 1 słupek i liczne pręciki.
Na naszych szerokościach, drzewko pomarańczowe zaczyna kwitnienie  latem i proces ten może trwać do początków jesieni. Na miejsce przekwitających ozdób, zawiązują się owoce, (o skórce pomarańczowej, bądź czerwonej). Nabierają z bardziej 'cytrynowych', tych  kulistych kształtów i przechodzą w barwy pomarańczowe, które efektownie się prezentują. W zależności od odmiany, u różnych egzemplarzy owoce mogą być  innej  wielkości
i posiadać odmienną barwę miąższu, (równica kilku centymetrów średnicy, zaś kolory jadalnej części poza pomarańczowo żółtym, mogą być krwisto czerwone, albo  złoto żółte.


Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
'Limone'

                               Gdy wszystko idzie według planu, to jest młode owoce nie zostały narażone na chłody, na przymrozki - owocowanie pod koniec zimy, z początkiem wiosny. Pośród panujących na zewnątrz szarości i minusowych temperatur, przyjemnie jest wrócić do domu i cieszyć oczy taką owocową pomarańczową energią na własnym drzewku. Cytrusa zimujemy w jasnym pomieszczeniu, gdzie temperatura pomiędzy 8, a 15°C, (bez zimnych nóg, to jest na stole, krześle, na styropianie). Wynosimy na zewnątrz, gdy minie zagrożenie powrotu wiosennych przymrozków.
                                Oczywiście, gdy stosujemy odpowiednie 'dokarmiacze'  specyfikowane dla owoców cytrusowych, będziemy mogli te miąższ (bez białych gorzkich włókien), wykorzystać do bezpośredniego spożycia, albo przygotować z nich konfitury, soki, koktajle, wzbogacić aromatem
i miąższem sałatki owocowe, desery, ciasta, a nawet sok z pomarańczy wykorzystać jako jeden ze składników do marynaty dla pieczonego kurczaka.
Nic również nie stoi na przeszkodzie, abyśmy samodzielnie stworzyli z owoców esencję zapachową, czy kosmetyki (!) Tak właśnie, wystarczy wykorzystać 'internety' i książki, znaleźć przepisy i stworzyć mydełko pomarańczowe, maseczki, tonik, szampon, czy cytrusowe perfumy.
                                      Zawartość cennych składników mineralnych, witamin, zwłaszcza witaminy 
C w pomarańczy sprawia, że spożywanie tego owocu korzystnie wpłynie na nasze zdrowie i samopoczucie. Piękna jędrna cera, mocniejsze włosy i paznokcie, to będzie widać na zewnątrz. 
Poprawi się również praca układu krwionośnego, przemiany materii, cały organizm zostanie objęty 
naturalną antyseptyczną witaminową ochroną. Nie bez powodu, zaleca się osobom przeziębionym jedzenie cytrusów. Lepiej działać profilaktycznie, niż leczyć. Miąższ jest aromatyczny i smaczny, także większych problemów z częstym sięganiem po owoce pomarańczy chińskiej nikt nie powinien mieć. 
                             Nie da się powiedzieć, że równie lekka i łatwa jest pielęgnacja rośliny. Nie jest też szczególnie wymagającą, pod warunkiem,, że już na starcie zajmiemy się nią we właściwy sposób. Po kolei. 

 
Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel

                                          Pomarańcza lubi słoneczne kąpiele. Także, czy na letnisku, czy w domu, powinna być wyeksponowana  w jasnym miejscu. Prawidłowo przebiegająca fotosynteza, to duża gwarancja na to, że będzie bogate kwitnienie, a co za tym idzie obfite owocowanie.
Pojemnik z odpływem o numer, dwa większy od bryły korzeniowej. Pierwsza warstwa drenaż, kilka centymetrów żwirku, (kamyków, kulek). Właściwe podłoże to: garść ziemi gliniastej, garść ziemi torfowej,  dalej mieszanka organiczna, kompostowa (dwa razy więcej niż poprzednich) i na koniec do miksu garść piasku plus garść 'rozluźnicza'. Bedzie więc podłoże o delikatnie zakwaszonym pH, co pomarańczy bardzo odpowiada.
                                        Dostawy wody regularne, ale niezbyt obfite. Woda zawsze w temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje w otoczeniu rośliny.  Stosujemy metodę 'na palca', dobrze przesuszona wierzchnia warstwa, podlewamy - nie po liściach, kwiatach, czy po owocach. Nie zostawiamy płynu w osłonce, czy na podstawku. W czasie silnych operacji słonecznych nie podlewamy ! Nie chcemy przecież popalić, zniszczyć części nadziemnych. Wodę dostarczamy rano, albo pod wieczór. Latem, częstsze podlewanie. Roślina nie lubi nadwyżek wody!
Po przesadzeniu w kwietniu większej o numer donicy i do świeżego, niewyjałowionego podłoża, zaczynamy zasilanie. Dokładnie zapoznajmy się z informacjami na etykiecie, czy używamy nawozu po którym można, czy nie można jeść owoców. 'Dokarmiacze' do cytrusów dzielą się na te dwie kategorie.  Częstotliwość zasilania według zaleceń. Od momentu, gdy owoce są dojrzałe, do lokalizacji w nowym mieszkanku (donicy), zaprzestajemy nawożenia. W tym przejściowym okresie, utrata kilku listków, to proces naturalny. Jednak, gdy w sezonie na liściach znamiona chorobowe, zasuszone końcówki, ślady zgnilizny - powinniśmy zdać sobie sprawę, że nie dzieje się dobrze i trzeba reagować.
Karłowe drzewka pomarańczowe, nie wymagają przycinania pędów po całości. Te wrastające do środka, niszczejące, chore, przesuszone, usuwamy w przeciągu całego roku. Można się pokusić również o usunięcie, któregoś, który 'zaburza' symetryczny pokrój, ale nie jest to konieczne.


 
Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
oraz Actinidia chinensis - Aktinidia chińska, (Kiwi) - Kiwi plant ( foto )





Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
Miąższ pomarańczy, kiwi, szpinak i pietruszka, jako składniki zielonego koktajlu.




Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel





Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel





Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
'Limone'





Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
'Limone'




Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel





Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel



 
 
Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
Sechium edule - Kolczoch jadalny - Chayote ( foto )
oraz Malus - Jabłoń - Appel  ( foto )
oraz Citrus limon - Cytryna zwyczajna - Citroen  ( foto )
oraz Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin ( foto )


 
 
 
Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
 
 
 

Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
 
 
 

Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
 
 
 

Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel
 
 
 

Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel

 
 
 

Citrus maxima - Pomarańcza olbrzymia, Pomelo ( foto )



Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Citrus_%C3%97_sinensis
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomara%C5%84cza_chi%C5%84ska
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sinaasappel

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz