czwartek, 23 kwietnia 2020

Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin

                                            Mandarynka,jest uprawiana w wielu rejonach świata w strefach tropikalnej i subtropikalnej. W zależności od odmiany duży krzew lub małe drzewko o wysokości od 4 nawet do 8 metrów. Przy zapewnieniu odpowiednich warunków, roślina również nadaje się do prowadzenia w uprawie pojemnikowej, (także pokrój krzewiasty, albo malutkiego drzewka, gdzie wysokość dorosłego egzemplarza od 0.5 do 1.2 metra). Co prawda nie będzie spektakularnych rozmiarów, jakie osiągają te mandarynki, które są sadzone bezpośrednio w gruncie,

                                                          Mandarin.eng
Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin 
jednak można 'doczekać się' równie smacznych owoców. A tutaj przede wszystkim o nie chodzi -
o energetyczną dekoracyjną odsłonę, smak i o ich wartości zdrowotne -> witaminy A,C, B3, B6, E, przeciwutleniacze, wapń, żelazo, magnez, tiamina, ryboflawina,
Cytrus ten kwitnie i owocuje bardzo satysfakcjonująco, nie dziwi więc, że często jest zapraszany do tarasowych, mieszkalnych przestrzeni pod kątem zdobniczym. Jeśli chodzi o smak - owoce smaczne, słodkie lub słodko kwaskowate, (w zależności od odmiany). Owoce drzewek dziko rosnących mają nieprzyjemny zapach i bardzo dużo pestek. Od pomarańczy chińskiej różnią się wielkością, a także
tym, że skórka łatwo daje się oddzielić od miąższu.
                     Gdy mamy zamiar spożywać owoce mandarynki zakupione w sklepie, najpierw należy je dokładnie umyć w letniej wodzie.  Często producenci, jak i sprzedawcy, aby 'produkt' dłużej wyglądał witalnie, aby ładnie się prezentował - używają nabłyszczaczy i konserwantów.
Przy 'zajadaniu się' mandarynkami, nie praktykuje się przecież obierania ich ze skórki bez dotykania tego co pod nią, potem mycia rąk, a następnie jedzenia smacznego miąższu. Dlatego dla dobra własnego zdrowia: myjemy -> obieramy -> zjadamy. Z własnej uprawy od pestki, czyli bez używania środków 'utrwalających', wystarczy owoce opłukać.
Dojrzałe owoce można spożywać bezpośrednio po zerwaniu z 'drzewka', albo wykorzystywać je do przygotowania soków, dżemów, czy jako dodatek do owocowych sałatek.
Nic również nie stoi na przeszkodzie, abyśmy samodzielnie stworzyli z owoców esencję zapachową, czy kosmetyki (!) Tak właśnie, wystarczy wykorzystać 'internety' i książki, znaleźć przepisy i stworzyć mydełko mandarynkowe, maseczki, tonik, szampon, czy cytrusowe perfumy. 

Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin

                          W części środkowej i zachodniej  kontynentu europejskiego, najobfitsze kwitnienie przypada na koniec jesieni, a co za tym idzie w przededniu wiosny roślina  jest 'oblepiona' pomarańczowymi kulistymi owocami. Pośród panujących na zewnątrz szarości i minusowych temperatur, przyjemnie jest wrócić do domu i cieszyć oczy taką owocową pomarańczową energią na własnym drzewku. Cytrusa zimujemy w jasnym pomieszczeniu, gdzie temperatura pomiędzy 12, a 18°C, (bez zimnych nóg, to jest na stole, krześle, na styropianie). Wiosną, wynosimy na zewnątrz, gdy minie zagrożenie powrotu wiosennych przymrozków i temperatury dzień/noc będą w miarę stabilne (powyżej 14°C),
Owoce można spożywać pod warunkiem, że roślina jest zasilana naturalnymi 'dokarmiaczami'.
Jeśli pielęgnujemy ją dla funkcji zdobniczej i używany zasilaczy do plantów ozdobnych, wówczas nie wykorzystujemy żadnej części mandarynki w kuchennych rewolucjach (!) A jeśli już jesteśmy przy temacie 'podkręcania' sił witalnych naszego 'doniczkowca', najkorzystniej, gdy regularnie
będziemy stosowali nawóz wieloskładnikowy przeznaczony dla cytrusów. Po zakończeniu owocowania, odczekajmy od 6 do 8 tygodni, ulokujmy roślinkę w nowym, niewyjałowionym podłożu, wykonajmy cięcie pielęgnacyjne, (o którym wykonaniu którego w dalszej części).
Po kilku dniach zacznijmy nawozić, (ilość, częstotliwość - według wskazówek na etykiecie).
W tym przejściowym okresie, utrata kilku listków, to proces naturalny. Jednak, gdy w sezonie na liściach znamiona chorobowe, zasuszone końcówki, ślady zgnilizny - powinniśmy zdać sobie sprawę, że nie dzieje się dobrze i trzeba reagować.
                                 Pielęgnacja rośliny nie należy do szczególnie wymagających, pod warunkiem,, że już na starcie zajmiemy się nią w odpowiedni sposób.
Mandarynka, lubi słoneczne kąpiele. Także, czy na letnisku, czy w domu, powinna być wyeksponowana  w jasnym miejscu. Prawidłowo przebiegająca fotosynteza, to duża gwarancja na to, że będzie bogate kwitnienie, a co za tym idzie obfite owocowanie. Zimą trudno o długi czas naświetlenia dziennym światłem, dlatego całkiem do rzeczy rozwiązaniem, okazuje się być doświetlanie rośliny.

Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin

Pojemnik z odpływem o numer, dwa większy od bryły korzeniowej. Mandarynka podłoże - pierwsza warstwa drenaż, kilka centymetrów żwirku, (kamyków, kulek). Właściwe podłoże to: garść ziemi gliniastej, garść ziemi torfowej,  dalej mieszanka organiczna, kompostowa (dwa razy więcej niż poprzednich) i na koniec do miksu garść piasku plus garść 'rozluźniacza'. Bedzie więc podłoże o delikatnie zakwaszonym pH, co mandarynce bardzo odpowiada.
Dostawy wody regularne, ale niezbyt obfite. Woda zawsze w temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje w otoczeniu rośliny.  Stosujemy metodę 'na palca', dobrze przesuszona wierzchnia warstwa, podlewamy - nie po liściach, kwiatach, czy po owocach. Nie zostawiamy płynu w osłonce, czy na podstawku. Wodę dostarczamy rano, albo pod wieczór. Latem, częstsze podlewanie. Roślina nie lubi nadwyżek wody! 'Mokre nogi', to dwa kroki do zgnilizny, wdania się chorób grzybicznych i tracimy cytrusa na zawsze.
                              Mandarynka przycinanie. Czy to w formie krzewiastej, czy w piennej, jako karłowe drzewko -  nie ma wymagać przycinania wszystkich pędów, (po kilku tygodniach bez zasilania). Te wrastające do środka, niszczejące, chore, przesuszone, usuwamy w przeciągu całego roku. Można się pokusić również o usunięcie, któregoś z pędów, który 'zaburza' symetryczny pokrój, ale nie jest to konieczne.                               Swoją przygodę z tą rośliną możemy rozpocząć od nasionka,  albo dzięki  ukorzenienie odcinków pędowych, czy przez szczepienie. Z nasion do owoców, to droga około 4 lat. Przed wysianiem ich do podłoża, warto namoczyć je w letniej wodzie i odstawić na 24 godziny. Ziemia, woda do podlewania - zawsze powinny posiadać temperaturę zbliżoną do tej, jaka panuje w otoczeniu roślin.

Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin






Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin






Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin






Citrus reticulata - Mandarynka - Mandarin 
Sechium edule - Kolczoch jadalny - Chayote ( foto )
oraz Malus - Jabłoń - Appel  ( foto )
oraz Citrus sinensis - Pomarańcza chińska, p. słodka - Sinaasappel (foto)
oraz Citrus limon - Cytryna zwyczajna - Citroen  ( foto )

 
 
 
 
Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Mandarin_orange
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mandarynka_(ro%C5%9Blina)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mandarijn_(vrucht)
https://www.vip-colors.com/2019/12/citrus-sinensis-pomarancza-chinska-p.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz