Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

                                                       Dereń właściwy, to  krzew ozdobny, który ma od dwóch do sześciu metrów wysokości. Ze względu na te wyższe egzemplarze, czasami możemy spotkać się z określaniem go jako drzewo.Występuje głównie w południowej i w środkowej Europie. 
                                                        Wyjątkowość tej kwitnącej rośliny polega na tym, że pośród
szarości przedwiośnia, to właśnie ona jako jedna z pierwszych, zaczyna zdobić świat słonecznymi kwiatostanami. Żółte baldachy pojawiają się nawet dużo wcześniej przed zieloną ozdobą tego krzewu, liśćmi. 
                                                       Cornelian cherry

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

                       
                                    Pod koniec lata z derenia jadalnego zaczynają się zwieszać jasnoczerwone owoce (pierwsze owocowanie w trzecim lub w czwartym roku) - bomba witaminowa dla ptaków, a także dla nas ludzi. Owoce derenia mają różnorodne zastosowanie. W przemyśle spożywczym ( cukierki, czekolady, marmolady, galaretki, kawy smakowe, olej, wina ), w ziołolecznictwie i przemyśle
farmaceutycznym (herbatki; wywary; suplementy diety; składnik tabletek wspomagających: naprawę błony śluzowej żółądka, oczyszczenie układu pokarmowego ze złogów tablicy Mendelejewa, dostarczenie witaminy C, która dostarcza witalność, energię ).

W domu, osobiście,  możemy przyrządzać świeże kompoty,soki, dżemy, susz z liści na herbatki ziołowe, warto także wspomnieć o możliwości przygotowania, moim zdaniem,  jednej z najsmaczniejszych nalewek - dereniówki.
                                                      

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

O dereniu w książce ' Umiejętność lasowa' z 1808 roku.

                                   Miło jest mieć tę słoneczną, wiosenną piękność w ogrodzie. Dereń właściwy lubi przepuszczalną, lekko wilgotną glebę, gdzie słoneczne lub ewentualnie, półcieniste miejsce.Osłonięte przed silnymi wiatrami.  Rośnie również w glebach o odczynie zasadowym, ale najkorzystniej, gdy będą neutralne lub lekko kwaśne. Gdy sadzonkę wkładamy do dołka,możemy ją zasypać ziemią zmieszaną z kwaśnym torfem. A potem, delikatnie usypywać wokół rośliny  przed zimą, niewielki 10 centymetrowy torfowy kopczyk Osłonimy dodatkowo korzenie przed mrozem, a roślinie dostarczymy sybstancji odżywczych z niewyjałowionej ziemi.Ten zabieg pielegnacyjny dotyczy jedno-, oraz dwuletniej sadzonki.

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

                                     Ta miododajna roślina, widowiskowo prezentuje się nasadzana pojedynczo, a także w grupach, tworząc słoneczny żywopłot. Kwitnie od końca lutego nawet do końca kwietnia.
Podstawa pielęgnacji, to nie pozostawiać rośliny samej sobie. Choć wyczytać można wiele informacji, że sztukę przetrwania dereń opanował niemal do perfekcji, pomyślmy, czy chcemy we własnym ogrodzie roślinę, która przetrwała, czy taką , która pięknie kwitnie i jesienią daje nam pożywne owoce. Aby mieć zdrowy, dekoracyjnie prezentujący się krzew, podczas suszy warto polewać; sadząc, dać mu odpowiednią przestrzeń do życia i dostęp do słońca ( w cieniu będzie słabo kwitł, a co za tym idzie, będzie miał niewiele owoców ).

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (I)

                              Dereń właściwy, w sprzyjających warunkach może dożyć sędziwej starości - nawet powyżej 150 lat ( w odniesieniu do ludzkiego 'licznika' ). Powszechnie wiadomo, że nowe egzemplarze możemy pozyskac z nasion. Ale to nie jest jedyna droga. Jeśli posiadamy w naszym ogrodzie ten krzew, najprościej, zróbmy odkłady ( część odgiętego pędu, bliżej strony rośliny macierzystej,  przysypmy ziemią). Niektórzy ogrodnicy stosują także technikę rozmnażania poprzez pobieranie sadzonek zielonych, ale nie należy ona do bardzo popularnych.
                            Nowy egzemplarz  w 100% procentach nie powtórzy cech rośliny macierzystej (inny kształt, różna ilość owoców), ale posadzony na stałym, korzystnym dla niego miejscu, na pewno da nam wiele powodów do zadowolenia.

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

                                          Nie powinniśmy zbyt ingerować w to, jak kształtuje się ten krzew. Jego naturalny pokrój, jest wystarczająco dekoracyjny ( wyjątek, stanowi formowanie żywopłotów). Przy dereniu właściwym, letnie przycięcie, pozbycie się połamanych lub takich gałązek, które nie mają liści i owoców, to zupełnie wystarczający zabieg.
                                          Przy niewielkim nakładzie pracy, możemy mieć w ogrodzie piękny ozdobny krzew. Jego kwitnięcie przedwiośniem, od razu kieruje myśli, że już wkrótce Wielkanoc, że już wkrótce wiosna.

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
     (VIII)

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje
    

 

 

 

 

Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje

 

 

Cornus - Dereń (gatunki) - Kornoelje ( soorten)  ( foto )

Przypisy:
Książka ze zbiorów prywatnych ,„Umiejętność lasowa” tom I
 – wydawnictwo Ruthenus, Krosno. 2005 rok. Str. 158, 159.
https://en.wikipedia.org/wiki/Cornus_mas
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dere%C5%84_jadalny
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gele_kornoelje
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]