Rosa - Róża (gatunki) - Rozen (soorten)

*

Rosa- Róża - Rozen

 'Orange Meilove'

 

                                       Róże, od początku związane z historią człowieka. Uprawiane już tysiące lat temu, a trudno ustalić od kiedy w stanie dzikim upiększały naturę. Pnące, krzewiaste, rabatowe, parkowe, miniaturowe, okrywowe, angielskie, chińskie.

                                                          Rose.eng

 Rosa - Róża - Rozen

 

Wyróżnia się około 120 gatunków rodzaju, a z tego w celach hodowlanych, handlowych oraz  kolekcjonerskich wykorzystuje się nie więcej niż 15 z nich.  To pokazuje z jakim ogromem piękna mamy i możemy mieć do czynienia. Wciąż pojawiają się nowe odmiany, które wnoszą tak wiele. Żółte - stworzone ludzką ręką; intensywnie czerwone, (tutaj co do 'głębokości' koloru królują chińskie, choć to nie zawsze jest takie oczywiste). Bogate kwitnienie, gdzie kwiaty wielkości dłoni, bądź drobne maleńkie; pachnące subtelnie, albo intensywnie. Romantyczne, dostojne, eleganckie, eteryczne. Dla zafascynowanych nimi kolekcjonerów oraz do przydomowych ogrodów, parków, kompleksów zielni miejskiej. Kwitnące przez kilka tygodni, większość z nich 'robi to' przez miesiące.

 

Rosa - Róża - Rozen     
Paryż, Pola Elizejskie

                                         Dziś doceniana jest nie tylko róża wielkokwiatowa, jest zauważalna tendencja do wzbogacania zielonych przestrzeni różanym urozmaiceniem. Balkony, patio, tarasy, ogrody naturalistyczne, angielskie, wiejskie, miejskie - każdy z nich może zyskać dzięki różom.  Róże są piękne i użyteczne. Chcemy, aby kwiaty były trwałe, pachnące, kompaktowe kształty (bogato ulistniony, zwarty z dużą ilością kwiatów, nie przepuszczający chwastów). Tendencje nie są oczywiste, wszyscy hodowcy i my sami, mamy własne pomysły, jak może wyglądać przestrzeń 'ubrana' w róże. 

                                          Te róże, które rosną na własnych korzeniach, a nie podkładce, są tańsze, wymagają mniej nakładów w temacie zasilania, są silniejsze. Róże niebieskie , pomarańczowe powstają na zasadzie modyfikacji genetycznych, (nie zapylanie krzyżowe). Wciąż wyzwaniem przed hodowcami jest 'stworzenie' róży czarnej. 

                                          Z perspektywy globalnej, (deficyt wody, wzrastające temperatury, konkurencja bardziej trwałych długo kwitnących innych roślin), co z różami? Jeśli chodzi o róże z korzeniami, nieustannie trwają prace nad tym, aby były jak najmniej uciążliwe w uprawie (właśnie na własnym korzeniu, rosnące przy niewielkich ilościach wody, bez środków chemicznych). Róże krzewiaste są bardzo silne, odporne, długowieczne. A czy róże cięte ('kwiaciarniane') zostaną zdominowane przez inne kwiaty? Eleganckie, symbolizujące miłość i piękno, jeszcze długo będę na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o sprzedażowe obroty. 

Rosa - Róża - Rozen     
Paryż, Pola Elizejskie

W zależności od gatunku/odmiany, istnieją różnice w uprawie. Dlatego przy zakupie, powinniśmy znać dokładną nazwę gatunku. Uwagi ogólne.  Sezon różany rozpoczyna się bardzo wczesną wiosną. Sprawdzamy wtedy, które pędy wymagają przycięcia , jak rośliny przezimowały, czy są odpowiednich rozmiarów, czy należy
je formować. Przycinamy słabe, usychające i krzyżujące się  pędy. Robimy to zawsze ukośnie, trzy do pięciu centymetrów nad oczkiem. Nie przycinane róże dziczeją.
                                         Tak naprawdę wszystko zaczyna się od zakupu sadzonki. Ważne, abyśmy mieli o niej informacje. Wówczas będziemy wiedzieli jak dbać o różę przez lata. Ważna jest znajomość nazwy, czy gatunek jest mrozoodporny, na jakie choroby podatny i jak się tych chorób ostrzegać.
                                              Róże sadzimy wiosną i jesienią. Z nagimi korzeniami, balotowanymi oraz te rośliny zakupione w donicach. Możemy również tworzyć sadzonkę z młodych pędów (warunkiem, grubość większa od grubości ołówka ).
                                             Różana rodzina zachwyca swoją różnorodnością pod względem pokroju, koloru, kształtu, a także zapachu. Najbardziej rozpowszechnione  róże, to  wielokwiatowe, rabatowe, okrywowe, pnące, miniaturowe, parkowe. Nie lubią zbyt mokrego, ani zbyt suchego stanowiska. Najokazalej rosną w przewiewnych miejscach, gdzie są przepuszczalne gleby. Na wierzchu podłoże lekko piaszczyste, pod spodem podłoże żyzne ( dodatek torfu lub ziemi ogrodniczej zmieszanej z tą wykopywaną pod sadzonkę.  Podlewając róże , nie moczmy liści, ani kwiatów. W upalne dni, zabieg ten wykonujmy wieczorem, zanim się ściemni. Nocne podlewanie ,niestety, sprzyja pojawieniu się chorób.

Rosa banksiae - Róża Banksa - Klimroos ( foto )

                                                       Nawożenie powinno odbywać się dwukrotnie. Pierwsze na przełomie marca i kwietnia, drugie pod koniec czerwca lub na początku lipca. Wówczas rośliny zachowują zdrowie, są bardziej okwiecone i ( najważniejsze ) mniej podatne na takie choroby jak mączniak prawdziwy, czy czarną plamistość. Podsypywanie jesienią, nie ma sprawy, ale bez dodatku azotu. Rośliny mają wejść w stan spoczynku, anie rozkręcać tuż przed nadejściem trudnych zimowych uwarunkowań.
                                                     Gdy jednak tak się zdarzy, że któryś z kwiatów zachoruje, zastosujmy odpowiednie preparaty, aby je wspomóc w dojściu do bardzo dobrej formy. Nie zapominajmy usunąć chorych liści ( gdy opadną ). Zostawiając je, doprowadzimy do sytuacji, że róże ponownie zostaną zainfekowane.
Przekwitłe kwiatostany, w miarę możliwości, usuwamy. Taki zabieg daje nam większą gwarancję bogatszego kwitnięcia pozostałych, młodych pąków.
                                      Przed przymrozkami zabezpieczamy róże na kilka sposobów. Przykrywamy je stroiszem lub otuliną, częściowo słomą, gałązkami świerkowymi , albo  robimy kopczyki ( te o wysokości od 15 do 20 centymetrów ). Cięcie formujące odmian krzewiastych przeprowadzamy od końca stycznia do połowy marca. Cięcie przeprowadzamy w słoneczny, suchy i 'ciepły' dzień, w godzinach południowych, przy temperaturze powyżej 0°C. Jak przycinać róże? Dwie ilustracje poniżej.
                                        Niektóre róże lubią 'chadzać własnymi ścieżkami ' i wymykają się spod ludzkiego nadzoru. Przykładem jest tutaj róża pomarszczona, która 'przybyła ' z dalekiej Azji i cieszy oczy nie tylko w ogrodach. Rozsiewa się po parkach, przydrożach. Wszędzie tam, gdzie spotyka przyjazne warunki. 

                               

Rosa gallica var. versicolor - Róża francuska wielobarwna ( foto ) 

              
                                           Również róża czerwonawa występuje pospolicie. Choć należy do królewskiej rodziny, lubi występować nieformalnie. Dlatego też jest bardzo mile widziana w ogrodach naturalistycznych.

                                             Pisząc o różach, nie możemy pominąć tematu ich symboliki. Poprzez dzieje niejednego pokolenia , kwiaty te wyraziły i wyrażają  więcej niż wiele słów. Na przykład, róże czerwone, łączy się je nie tylko z uczuciem  i namiętnością pomiędzy zakochanymi; to po prostu symbol miłości. Miłości do ojczyzny,  szacunku za przelaną krew, wdzięcznością za wolność. Miłość to również kwietny prezent dla bliskich, przyjaciół.  Darując komuś czerwoną różę,  dajemy tym samym wyraz naszego  uczucia, respektu  i głębokiej więzi łączącej nas z tą osobą.
Róże białe kojarzą się  z czystością, delikatnością, miłością uduchowioną, elegancją.
                                              Uroda tych roślin, kieruje się czasami wysoko ku błękitom i słońcu. Pięknie okwiecone pergole, płoty, ściany domostw - wszystko to zasługa róż pnących. Ich długie pędy, wiotkie lub sztywne, pną się wyżej i wyżej. Mają kwiaty pełne i drobniejsze. Cieszy to, że czasem w ciągu roku niektóre z odmian, powtarzają swe kwitnienie.
                      Róże, ze względu na swoją elegancką urodę, mnogość kolorów, wonnych zapachów i zachwycających , zwiewnych kształtów - przez wiele osób są uważane za najpiękniejsze kwiaty. Świat sztuki ( malarstwa, poezji, rzeźby, muzyki ) wielokrotnie daje nam tego dowody.  

                                             Plan na zakupy. Hodowla róż - Martin Vissers , róże mieszańce piżmowe i multi flora. Jednokwiatowe, krzewiaste,parkowe, pnące; niskie wysokie, duże grona kwiatowe, bogate kwitnienie. Róża  'Perfume dreams'. róża wielkokwiatowa 'Vasilius'.  

 

Rosa glauca - Róża czerwonawa ( foto )

 

 

 

 

 

                          

Rosa - Róża - Rozen 

 

 

 

Rosa - Róża - Rozen 

 

 

 

 

Rosa hybride - Róza hybrydowa, (R. miniaturowa), (R. karłowa) (foto)

 

 

 

 

 

Rosa luciae - Róża Wichury - Memorial rose ( foto )

 

 

 

 

 

 

Rosa moyesii - Róża Moyesa - Muskaatroos ( foto )

 

 

 

 

 

Rosa rugosa -  Róża pomarszczona - Rimpleroos ( foto )

 

 

 

 

 

 

Rosa - Róża - Rozen

Rośliny do suszenia. Do czego je użyć? Jakie techniki suszenia? ( foto )

 

 

 

 

 Rośliny ogrodowe, które zmieniają kolor kwiatów

Rosa - Róża - Rozen

'Marie van Houtte'

(kremowy -> różowy)

 

Róże. Z tego rodzaju jest co nieco wyboru, jeśli chodzi o rośliny, które zmieniają kolor kwiatów. Pnącza, krzewiaste, okrywowe - wystarczy poświęcić w któryś z jesiennych, czy zimowych wieczorów kilka minut, aby wyszukać i wpisać na 'Roślinną listę Chciejst' tę roślinę, która najbardziej nas zachwyci.  Kilka przykładów: 'Marie van Houtte', to obficie kwitnąca róża herbaciana w głębokiej kremowej tonacji z domieszką różu i jasnożółtą podstawą. Wysoko położone duże kwiaty są przeważnie pojedyncze i powtarzają kwitnienie przez cały sezon. Im bardziej słoneczna ekspozycja, tym głębszy odcień różu. Roślina ta również charakteryzuje się atrakcyjnym ciemnozielonym, błyszczącym ulistnieniem.

 

 

 Rośliny ogrodowe, które zmieniają kolor kwiatów

Rosa - Róża - Rozen

‘Rosy Boom Colour Change’

(jasnoczerwony -> ciemnoczerwony -> purpurowy)

Zdjęcie zostało pobrane i udostępnione ze strony ( foto ) 

 

Róża krzewiasta ‘Rosy Boom Colour Change’, o dobrej zdrowotności, mrozoodporności. Początkowo drobne kwiecie jaskrawoczerwone, potem w głębokiej czerwieni, aby finiszować w purpurze. Po ciepłym letnim dniu, kwiaty wydzielają przyjemną słodką woń.

 

 

 Rośliny ogrodowe, które zmieniają kolor kwiatów

Rosa x odorata - Róża motylkowa - Rozen (soort)

'Mutabilis'

(Cytrynowy -> żółty -> różowy -. czerwony)

Zdjęcie zostało udostępnione ze strony ( foto )

 

Róża chińska okrywowa 'Mutabilis' została sprowadzona z Chin pod koniec XIX wieku. Jest uważana za jedną z najsłynniejszych starych róż ogrodowych.  Pokrój pełen lekkości i uroku. Pojedyncze kwiaty przechodzą przez trzy różne fazy kolorystyczne - zaczynając od żółtego, przechodzą w różowy, a kończą na szkarłatnym.

 

Róża Rosa - Róża - Rozen  
Morze Irlandzkie, zatoka Morecambe Bay

 

 

 

 

 Rosa - Róża - Rozen

 

 

 

 Rosa - Róża - Rozen

 

 

 

 

 Rosa - Róża - Rozen     oraz 
Rhododendron molle  - Różanecznik japoński, azalia japońska -  Azalea Japanse  ( foto )

                                                                                             

                                                          

Rosa - Róża - Rozen   
Westerplatte

Rosa - Róża - Rozen  
Westerplatte

                                                              

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

Rosa - Róża - Rozen 
 'Nostalgie' ®

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

Rosa - Róża - Rozen     oraz
Lavandula angustifolia-  Lawenda wąskolistna - Echter Lavendel  ( foto )

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

 Rosa - Róża - Rozen

Rosa - Róża - Rozen
 'Graham Thomas'

    Rosa - Róża - Rozen 
'Nostalgie' ®

 Rosa - Róża - Rozen

Rosa- Róża - Rozen

 'Nostalgia'

Rosa- Róża - Rozen

 'Gentle Hermione'

Rosa- Róża - Rozen

 

Rosa- Róża - Rozen

  (XI)

 

Przypisy:

https://www.koempf24.de/rose-rosy-boom-colour-change

https://www.gabot.de/ansicht/rosy-boomr-colour-change-allrounder-fuer-den-stadtbalkon-422436.html

https://susanrushton.net/2022/07/19/rosa-x-odorata-mutabilis-butterfly-rose/
https://en.wikipedia.org/wiki/Rose
https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rozen
https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa_pomarszczona
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rimpelroos 
https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa_czerwonawa
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]