piątek, 16 lutego 2024

Rośliny jadalne, najwartościowsze z gatunków dzikich

                                     Na podstawie, dziś już szeroko dostępnej wiedzy teoretycznej i praktycznej, spośród roślin jadalnych dzikich gatunków, możemy wybrać te, które są dla nas najbardziej optymalne pod względem wartości odżywczych. To nie tylko ziołolecznictwo, które ma za zadania działać profilaktyczne, wspomagać medykamenty w powrocie do pełni zdrowia, albo 'wyhamowywać' postępującą chorobę przewlekłą. 'Dzika kuchnia', to świadome korzystanie z dóbr natury. Te rośliny zawsze były obok nas, 

Dobry smak
Rośliny jadalne, najwartościowsze z gatunków dzikich

dosłownie na wyciągnięcie ręki. Jednak w ostatnim stuleciu diametralnie zmienił się styl życia, jako modne, a potem powszechnie akceptowane i powielane stało się konsumowanie, gdzie 'główne skrzypce gra' cukier oraz e-dodatki. To zupełne przeciwieństwo tego, co oferują nam najzdrowsze gatunki dziko rosnących roślin. One w bezpieczny i w zrównoważony sposób wzbogacają smak przygotowywanych potraw; dzieje się tak, ponieważ są niezwykle wartościowe oraz aromatyczne. Zawierają substancje

korzystnie wpływające na nasz organizm, co przekłada się na zachowanie witalności i pogody ducha. 

                                       Z jakiego źródła pochodzą te rośliny/ ich owoce? Jak należy zadbać o ich czystość? Które z tych roślin można ze sobą łączyć w czasie jednego posiłku? O jakiej porze dnia najlepiej pić ziółka? Czy wszystkie można spożywać na surowo, czy część z nich musi zostać poddana obróbce termicznej? Które z tych 'dzikusów' nie będą służyć poszczególnym osobom, dlaczego są dla nich niewskazane? Zacznijmy od odpowiedzi na ostatnie z pytań - nie wszystko dla wszystkich. Najwartościowsze z gatunków dzikich nie mogą być spożywane przez osoby, które dotknęły konkretne schorzenia, bądź z tymi roślinami w kontakcie zewnętrznym źle reagują (alergie). Przedstawmy to na przykładzie pokrzywy - wśród przeciwwskazań do picia naparu z pokrzywy wymienia się przewlekłe choroby nerek, cukrzycę, po zabiegach chirurgicznych, stosujące leki na nadciśnienie i zmniejszające krzepliwość krwi. Preparaty na bazie tej rośliny nie są również zalecane u osób z nadmiernym poziomem 

Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook  ( foto )

żelaza we krwi. Co może dziwić są, ale to fakt, są wśród nas osoby uczulone na pokrzywę. Alergia ta objawia się, między innymi, obrzękiem tkanek podskórnych (ust, powiek, rąk, stóp). Dlatego tak ważne jest, aby przy przechodzeniu chorób przewlekłych/po zabiegach/po operacjach/w czasie ciąży mieć sprawdzone informacje, czy możemy w swojej codziennej diecie stosować konkretną roślinę. Wskazana na ten temat konsultacja z lekarzem, który wyjaśni nam, które z ziół/jagód będą nam służyły, a które weszłyby w konflikt z lekarstwami, które są przyjmowane.  

Gdy korzystamy bez przeciwwskazań z dóbr pokrzywy dochodzi do: obniżenia poziomu cholesterolu, obniżenia poziomu mocznika,  obniżenia poziomu  chlorku sodu,  redukcji stanów zapalnych, łagodzenia bólu,  zahamowania wypadania włosów,  rozszerzenia naczyń krwionośnych. Wspomaga walkę z cholesterolem, obniża poziom cukru we krwi, łagodzi bóle reumatyczne, pomaga na problemy żołądkowe, zapobiega anemii, wzmacnia odporność, a nawet wspomaga odchudzanie. Działanie antyseptyczne, wzmacniające, oczyszczające. Przyjmowana w formie suszu, naparów, wywarów, bądź w mieszankach z innymi ziołami. Dokładny opis każdej z roślin, w osobnym specjalnie dla niej poświęconym poście.

Berberis - Berberys, kwaśnica ( foto ) 
Warto dokładnie zapoznać się z działaniem gatunku, wówczas bez problemu wykluczymy ze swojej diety ten, który nie będzie oddziaływał na naszą korzyść. Co z tymi, które są dla nas wartościowe, czy możemy je wykorzystywać w posiłkach każdego dnia? Nie, ponieważ długotrwałe przyjmowanie ziół i jagód może być niebezpieczne tak samo, jak długotrwałe stosowanie leków, czy picie bez kilkumiesięcznych przerw zielonej herbaty (!) (może powodować, na przykład: bezsenność, nerwowość, osteoporozę) . Nawet stosując zbyt długo z pozoru bezpieczne zioła, jak rumianek, można 'niechcący' zmniejszyć wchłanianie żelaza w organizmie. 

                                     Materiał zielarski, bądź jagody zbieramy wyłącznie w miejscach, w których nie były stosowane opryski. Części, które będziemy używali do spożycia bezpośredniego, albo do tworzenia syropów, soków - nie mogą być spryskane żadną 'chemią'. Nie jest też dobrym pomysłem obrywać te, które rosną przy ruchliwej drodze, albo w miejskich zielonych kompleksach. 

Po zbiorach, niektóre z części zielnych, jagód można spożywać na surowo. Najpierw oczywiście opłukać/umyć. Sałatki, desery, do przystrojenia potraw. Inne gatunki z tej listy, przed spożyciem będą wymagały większego nakładu działań. Jest tak nie  z jednego powodu. Na przykład, spożywanie owoców berberysu, derenia jadalnego oraz róży pomarszczonej na surowo, grozi podrażnieniem układu pokarmowego (wymioty, biegunki). Owoce te w takim wydaniu byłyby bardzo niesmaczne. Dlatego należy je obrobić, a powstaną dżemy, powidła syropy oraz nalewki. Kolejną z przyczyn, dla których zamykamy smaki tych dzikusów w słoikach, jest ich nietrwałość. Jagody 'na przeziębienie' i do deserów; czosnek niedźwiedzi z dodatkami jako wartościowe pesto; syrop, albo sok z bzu czarnego; syrop z młodych pędów kosodrzewiny; susz z mięty i rumianku na herbatki; zasuszony rozmaryn jako roślina przyprawowa. Nawet jeśli nasze babcie nie były zielarkami, a my po prostu nie mamy zbyt dużego/żadnego doświadczenia w stosowaniu tych roślin, w dobie dzisiejszego dostępu do wiedzy (książki, internet), to nie jest problem odnaleźć te informacje. Na pewno warto.

Betula - Brzoza - Berk  ( foto )

 

 


Cornus mas - Dereń jadalny, D.właściwy - Gele kornoelje  ( foto )




Corylus avellana - Leszczyna pospolita - Hazelaar (foto )

 

 


Matricaria chamomilla - Rumianek pospolity - Echte kamille (foto)

 

 


Mentha - Mięta - Munt  ( foto )

 

 


Oxycoccus - Żurawina - Lepeltjesheide ( foto )


 

Pinus mugo - Kosodrzewina, sosna górska, kosówka właściwa - Bergden ( foto )

 

Rosmarinus officinalis - Rozmaryn lekarski -  Rozemarijn  ( foto )


 

 

Sambucus nigra - Bez czarny  - Gewone vlier ( foto )

 

 

Taraxacum officinale  - Mniszek lekarski, m.pospolity - Paardenbloem ( foto )

 

 


Urtica dioica - Pokrzywa zwyczajna - Grote brandnetel ( foto )

 

 

Vaccinium myrtillus - Borówka czarna, (jagoda) - Blauwe bosbes


Berberys, Bez czarny, Borówka czarna (Jagoda), Brzoza, Czosnek niedźwiedzi, Dereń jadalny, Leszczyna pospolita (orzech laskowy), Mięta pieprzowa, Mniszek lekarski, Pokrzywa, Rozmaryn, Rumianek, Sosna zwyczajna, Żurawina błotna,

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz