Vademecum Interesting Plants: Nyssa sylvatica - Błotnia leśna

wtorek, 20 lutego 2024

Nyssa sylvatica - Błotnia leśna - Tupeloboom, Zwarte tupeloboom

Błotnia leśna, nyssa leśna, kląża leśna, roślina ozdobna do średnich i większych ogrodów. Na naturalnych siedliskach, to jest na kontynencie Ameryki Północnej, drzewo to osiąga do 26 metrów wysokości, w Europie docelowo nieco mniej, ale zdecydowanie przy średnim tempie wzrostu będzie to powyżej 20 metrów. W sprzedaży również dostępne niższe odmiany, na przykład 'Autumn Cascades', osiąga do 12 metrów wysokości, jej liście są większe niż u gatunku. Poza dekoracyjną listną

Tupelo.eng

Nyssa sylvatica - Błotnia leśna - Tupeloboom, Zwarte tupeloboom

(IX)

szatą, szczególnie bierzmy pod uwagę jesienne wybarwienia, ten gatunek błotni oferuje nam swe owocowe walory smakowe. Pestkowce kształtem przypominają jagody, są kwaśne - więc jeśli wykorzystywane w kuchennych rewolucjach, to pasteryzowane dosładzane soki, marmolady. Młode drzewa mają regularną stożkowatą koronę, prosty pień i charakterystyczne poziomo rozpostarte gałęzie; w starszym wieku korona

staje się zaokrąglona, a gałęzie malowniczo przewieszają się. '(...) Liście skrętoległe, odwrotnie jajowate, błyszczące. Jesienią przebarwiają się na kolor jaskrawoczerwony, niekiedy przechodzący w fioletowy (...)'. To one od wiosny do późnej jesieni są dekoracyjnymi odsłonami tej rośliny. Kwiaty malutkie zebrane w główkowate kwiatostany; kwitnienie ma miejsce wiosną. O ile kwiatuszki nie posiadają dużej wartości dekoracyjnej, to ich moc dotycząca miododajności jest nie do przecenienia. Miód z błoni należy do jednego z najsmaczniejszych.

Nazwa łacińska błotni nyssa, to również imię greckiej nimfy wodnej. Także już w samej nazwie dostajemy wskazówkę, jakie uwarunkowania glebowe dla tego gatunku będą najbardziej optymalnymi. Gleby: gliniasto-piaszczysta, próchniczna, przeciętna ogrodowa, żyzna; o umiarkowanym,

Nyssa sylvatica - Błotnia leśna - Tupeloboom, Zwarte tupeloboom

(IX)

bądź wyższym stopniu wilgotności (przy mokradle). Także pobliże naturalnego stawu/innego zbiornika wodnego, jak najbardziej wskazane. Do tego wystawa z nieograniczonym dostępem do światła dziennego i drzewko będzie zdrowo wrastało. Gatunek nie wymaga przycinania; poza usuwaniem pędów przesuszonych/przemarzniętych. W ostateczności można części te nieco przyciąć, ale już na samym początku warto wybrać taką miejscówkę, która zagwarantuje kląży leśnej odpowiednią przestrzeń do witalnego rozwoju, (bez zbędnego strzyżenia 'fryzurki'). Drugim z powodów przemawiających za stałym rozsądnie wybranym miejscem jest fakt, że rośliny te głęboko i mocno ukorzeniają się. Także ich przesadzanie wiązałoby się z możliwością uszkodzenia części korzeniowej.

Nyssa leśna charakteryzuje się bardzo dobrą mrozoodpornością - USDA 4b, to jest pomiędzy –28,9 °C, a –31,7 °C. Młode sadzonki warto jednak sadzić wiosną/wczesnym latem, damy im wtedy więcej czasu do zaadaptowania w nowym otoczeniu i przygotowania do nadejścia trudnych zimowych uwarunkowań. Pozyskiwanie młodych egzemplarzy z nasion pestkowców. Wysiew w lutym-marcu do skrzynek w szklarni lub stratyfikowanie w wilgotnym piasku do wiosny i wysiew w kwietniu do zimnego inspektu. Młodziki są bardzo wrażliwe na mróz, dlatego na zewnątrz wynosimy po Zimnych Ogrodnikach, gdy minie zagrożenie powrotu wiosennych przymrozków.