środa, 24 lipca 2019

Thymus - Macierzanka (gatunki) - Tijm (soorten)

                           Macierzanka, jest z rodzaju tych roślin, które w ogrodowej przestrzeni, po prostu warto gościć. Spełnia bowiem wiele funkcji: zdobi, okrywa,  jest 'stołówką' dla skrzydlatych przyjaciół, surowcem zielarskim, kuchenną przyprawą.                       
Na rynku ogrodniczym, spośród ponad 300 gatunków, można zakupić kilkanaście, dodając kilkadziesiąt ich odmian i kultywarów. Wysokość rośliny waha się pomiędzy 20, a 40 centymetrów. Niewielki wzrost, to żadna przeszkoda, aby bujnie, w kolorze i bardzo ozdobnie porastała skalniaki, skarpy, ziołowe zakątki, czy choćby skalne, chodnikowe szczeliny.


                                                            Thymes.eng
Thymus - Macierzanka - Tijm
Thymus praecox - Macierzanka wczesna - Kruiptijm
'Red Carpet'


                                   Kluczem, do wieloletniej, satysfakcjonującej uprawy tego rodzaju roślin zielnych, bądź półkrzewów jest, przy wielu pomniejszych istotnych uwarunkowań, właściwy drenaż. Plant, nie toleruje mokrych stóp, a zimą, w niewłaściwej 'miejscówce', (to jest takiej, gdzie zbyt
wysoki stopień wilgotności gleby), dochodzi zagrożenie wymarzania i wdania się zgnilizny części podziemnych.
                                   Macierzanka lubi słoneczne kąpiele. W naturze 'lokuje się' tam, gdzie wiele słońca, a gleby piaszczyste o pH zasadowym. Także, przy pielęgnacji tych aromatycznych krzewinek, półkrzewów, wybierając docelowe miejsce nasadzenia, zwróćmy uwagę, aby posiadało, co najwyżej, średni stopień wilgotności podłoża. Gleba po drenażu, piaszczysta, wystarczy, gdy średnio zasobna. Gdy mamy do dyspozycji wyłącznie ziemię o pH delikatnie zakwaszonym, przed sadzeniem, zetrzyjmy kawałek kredy i przemieszajmy ją z ziemią, (następnie z początkiem, każdego kolejnego sezonu wegetacyjnego, taką mieszanką obsypujmy rośliny.
                                  O tej porze roku, na starych lekko zdrewniałych pędach, wyrastają młode, a na nich mocno aromatyczne, niewielkie całobrzegie, bądź z kilkoma ząbkami listki. W zależności od gatunku, odmiany mamy tutaj do czynienia z wachlarzem barw zieleni, złota, szarego i miksów tych kolorów. Listki także mogą się wybarwiać (na przykład, młodziutkie żółte, dojrzałe  w głębokiej zieleni).



Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm
'Aureo'

                                   Macierzanka, doskonale odnajdzie się  w 'skalniakowych'  kompozycjach, jako jedno z niższych pięter. Zaś sadząc ją w grupie kilku, bądź kilkunastu, możemy stworzyć piękny, pełen witalności i koloru macierzankowy dywanik. Te miłe dla oka kobierce, od maja do września zdobić będą kwietnymi kolorami lata (biel, róże, fiolet, jasno niebieski), a przed kwitnieniem i kilkanaście tygodni po nim, soczystymi odsłonami niewielkich listków, których w grupie siła.
                                 Przy optymalnej miejscówce i z informacjami, że macierzanka nieźle sobie radzi przy minusowych temperaturach, niby nic nie powinno nas zaskoczyć i kolejny wegetacyjny sezon rozpocznie się pomyślnie ... a jednak, u odmian wyższych, górne pędy dość często przemarzają, a i u tych niższych z latami, jakby mnie witalności i zwartego pokroju. 
                                Także, na zimę nie warto pozostawiać roślinę samej sobie. Wystarczy ją nakryć drobno oczkowaną siatką, albo agrowłókniną - w ten sposób ochronimy roślinę przed śnieżną roztapiającą się 'zmarzliną', albo przy braku śnieżnej pierzynki, to nakrycie będzie spełniało rolę kocyka. Ten rodzaj okryć, zachowuje przepuszczalność powietrza, co jest dla roślin bardzo ważne. 
                                Każdej wiosny, zalecane jest także strzyżenie sanitarno pielęgnacyjne. W końcu, w ogrodzie, w ziołowym zakątku, czy w donicach, nie mamy rzeki macierzanki, więc warto się nad nią pokłonić usunąć uszkodzone, przemarznięte, czy przesuszone pędy.  Roślina się starzeje, więc kosmetyczne przycięcie fryzurki również doda jej powera, a to znaczy będzie energetyczny kolor, przyjemny zapach i bogate kwitnienie.


Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm
'Aureo'

 Przy pielęgnacji macierzanek w donicach, zwróćmy uwagę na to, czy są z odpowiedniego materiału, aby w czasie zimy być na zewnątrz. Jeśli nie, pojemnik należy przenieść do nieogrzewanego pomieszczenia z dostępem do dziennego światła. Podlewamy tylko tyle o ile, aby nie doprowadzić do zaschnięcia bryły korzeniowej.
Roślina nie wymaga nawożenia, jeśli jednak po dwóch trzech sezonach, kolejnej wiosny zdecydujemy się podsypać ją 'dokarmiaczem', a części rośliny używamy w kuchennych rewolucjach, jako surowca zielarskiego, czy przy tworzeniu naturalnych kosmetyków, nie używajmy chemii. Skorzystajmy z dóbr kompostownika, z humusu, krowiaka, albo przez lato podlejmy z raz, z dwa razy rozcieńczoną gnojówką z wrotycza, albo ze skrzypu. Kompost (humus, krowiak), dostarczmy obkopując pobliże dywaników niewielkimi dołkami (które następnie wypełniamy ziemią przemieszaną z naturalnym nawozem).
                                            Jak już wiemy, poza ogrodową przestrzenią, walory macierzanki doceniane są także przez zielarzy, farmaceutów, kosmetologów i ludzi interesujących się aromaterapią.
                                          Na przykład, macierzanka cytrynowa, w zapachu i w aromacie ma wyczuwalne cytrusowe i korzenne nuty. Więc jako przyprawa, doskonale sprawdza się jako dodatek do dań kuchni śródziemnomorskiej (gdzie powszechnie jest używana).
                                         Jako surowiec zielarski, doskonale wspomaga pracę układu trawiennego, nerwowego. Jest także stosowana jako środek wykrztuśny, antyseptyczny. Używanie profilaktyczne, jak najbardziej wskazane. I to dobro, które działa na nas od wewnątrz i na zewnątrz. Picie herbatek, naparów macierzankowych, to dodanie witalności i blasku naszej cerze, włosom i paznokciom.

                                     

Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm
'Aureus'







Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm
'Aureus'




Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm
'Silver Queen'





Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm
'Silver Queen'








Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm







Thymus citriodorus - Macierzanka cytrynowa -Citroentijm







Thymus vulgaris - Macierzanka tymianek  - Echte tijm







Thymus vulgaris - Macierzanka tymianek  - Echte tijm







Thymus vulgaris - Macierzanka tymianek  - Echte tijm
'Silver posie'






Thymus vulgaris - Macierzanka tymianek  - Echte tijm
'Compactus'


 


Thymus vulgaris - Macierzanka tymianek  - Echte tijm
'Compactus'

 



Thymus praecox - Macierzanka wczesna - Kruiptijm
'Albiflorus'



Thymus praecox - Macierzanka wczesna - Kruiptijm
'Red Carpet'





Thymus praecox - Macierzanka wczesna - Kruiptijm
'Albiflorus'




Thymus herba-baron - Macierzanka (gatunek)
 
 
 
 
 
 

Thymus herba-baron - Macierzanka (gatunek)



 
 
Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://pl.wikipedia.org/wiki/Macierzanka
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tijm
https://en.wikipedia.org/wiki/Thymus_(plant)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Macierzanka_tymianek
https://nl.wikipedia.org/wiki/Echte_tijm
https://pl.wikipedia.org/wiki/Macierzanka_wczesna
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruiptijm

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz