wtorek, 16 października 2018

Liquidambar orientalis - Ambrowiec wschodni - Oosterse amberboom

                             Ambrowiec wschodni,naturalnie rośnie w części krajów Basenu Śródziemnomorskiego, w większości na terenach Turcji. Dorosły egzemplarz, osiąga tam wysokość pomiędzy 30,a 35 metrami. W Turcji,  pozyskuje się z drzewa wonną ambrową żywicę. Jest to na tyle opłacalny interes, że pomimo zagrożenia wyniszczenia gatunku, robi się to, na coraz większą skalę (guma do żucia, kadzidełka, perfumy).
Żywicę, (wiosenne obtłukiwanie kory, jesienne pobranie wycieków), pozyskiwano i w dawniejszych czasach, ale nigdy tak, aby narazić 


                                                      Oriental sweetgum.eng
Liquidambar orientalis - Ambrowiec wschodni - Oosterse amberboom


drzewa na wdanie się chorób grzybicznych, lub inne bolesne skutki, nie tak, aby narazić gatunek na wyginięcie. Ten woniejący zapach, doceniony już został w biblijnych czasach, gdy kapłani dodawali go do kadzidła. Kilka wieków później, dobro to, zostało być wykorzystywane także w przemyśle perfumeryjnym i kosmetycznym (perfumy, mydła, balsamy). Dla nas,  ambrowiec wschodni to roślina, która w naszym ogrodzie będzie spełniała przede wszystkim funkcję
zdobniczą. Oryginalne, rzadko spotykane drzewo liściaste, które przy zapewnieniu odpowiedniej pielęgnacji, przez większą część roku doskonale będzie wywiązywało się ze swoich dekoracyjnych predyspozycji. Choć, należy mieć także na uwadze, że przy umiejętnym, niewyniszczającym rośliny pobraniu storaxu, będzie to dobro o kolorze bursztynu, naturalnym wspomaganiem przy leczeniu przeziębienia, kaszlu (inhalacja, właściwości wykrztuśne, rozrzedzenie wydzieliny), oraz może pomóc nam się zrelaksować (aromaterapia).

                                W naszej strefie, dorosłe egzemplarze osiągają do 18 metrów wysokości. Tak dzieje się wówczas, gdy warunki klimatyczne i uprawy są optymalne. Trzeba powiedzieć wprost, przy naszej aurze,  to ambrowiec wschodni , zimą, okazuje się być 'małym zmarzluchem'. Strefa mrozoodporności USDA 7a, czyli najniższe tolerancyjne temperatury –17,8 °C. Oczywiście, przy odpowiednim zabezpieczeniu przed mrozami, szczególnie młodych egzemplarzy, także kilkudniowe temperatury -20°C, nie wyrządzą większych szkód. Dobra wiadomość to taka, że na rynek ogrodniczy trafiły nowe odmiany, bardziej odporne na minusowe temperatury. Ale po kolei.



Liquidambar orientalis - Ambrowiec wschodni - Oosterse amberboom


                                 Młode drzewko ma bardziej stożkowy pokrój, z czasem korona bardziej się zaokrągla, jest zwarta i dość symetryczna. Pierwsze wiosną z pąków rozwijają się liście. Mają soczyście zielony kolor, który do lata przechodzi w głębszy odcień. Są podobne do listków klonu, głęboko powycinane, klapowane, ząbkowane i na długich ogonkach. Z nadejściem jesieni, tuż przed opadnięciem, pięknie się przebarwiają, najpierw na słoneczne i pomarańczowe odcienie, a potem to ognista korona. Bardzo efektowne widowisko.
                                  Na przełomie kwietnia i maja obywa się kwitnienie. Niewielkie żółto-zielone jednopienne kwiaty, mało efektowne. Po przekwitnięciu na ich miejscu zawiązują się zdrewniałe torebki, takie kolczaste kulki, nazywane także kulkami gumy. Dojrzewają jesienią, wiatr jest pomocny w wysiewaniu z nich nasion.
                                Jeśli chodzi o uprawę tego liściastego drzewa, jest ona bardzo podobna do tej, jaka dotyczy pozostałych gatunków ambrowców. Jednak, mając na uwadze, że minusowe temperatury nie będą dla niego sprzymierzeńcem, warto drzewko w miejsce docelowe posadzić tam, gdzie otulina z roślinności, albo bliskość budynków, muru, wysokiego ogrodzenia.
                                Ekspozycja słoneczna, niekoniecznie wystawa południowa. Podłoże średnio żyzne, przepuszczalne o odczynie pH neutralnym, bądź delikatnie zakwaszonym. Bardzo istotne jest zachowanie stałej umiarkowanej wilgotności gleby. Miejsca zalewowe, albo takie, na których można urządzić skalniak, to nie są najlepsze miejscówki.
W czasie długotrwałej suszy, czy przy bezśnieżnej zimie, roślinę podlejmy. Woda w temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje w otoczeniu rośliny; latem podlewamy z rana,albo pod wieczór (nie po liściach), zaś zimą w bezmroźny dzień w godzinach południowych. W sezonie wegetacyjnym, zaleca się ściółkowanie. Przed zimą, pień drzewka należy podsypać większym kopczykiem (20 do 25 centymetrów ziemi) i jeśli niewielkie obwiązać drobno oczkowaną siatką.
                           Co wiosnę, wykopując wokół linii okręgu korony kilka dołków, wypełnijmy je kompostem przemieszanym z ziemią. To zasilenie korzystnie wpłynie na zdrowszy i bogatszy pokrój.
                                

Liquidambar orientalis - Ambrowiec wschodni - Oosterse amberboom







Liquidambar orientalis - Ambrowiec wschodni - Oosterse amberboom








Liquidambar orientalis - Ambrowiec wschodni - Oosterse amberboom




Liquidambar styraciflua - Ambrowiec balsamiczny - Amberboom ( foto )




Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Liquidambar_orientalis
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ambrowiec_wschodni
https://nl.wikipedia.org/wiki/Liquidambar_orientalis

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz