Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hortensja ogrodowa, jej macierzyste tereny, to  Japonia i Półwysep Koreański. Niekwestionowana, wieloletnia ozdoba każdego ogrodu. Wysoce dekoracyjny krzew liściasty, który na dobre zadomowił się w naszej świadomości i co bardzo cieszy, także w europejskim klimacie strefy umiarkowanej.

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
'Campino pink'

                              Krzew rozwija sztywne pędy, które z czasem drewnieją. Wiosną pierwsze rozwijają się liście. U gatunku ciemnozielone, owalne, dość duże. U odmian można spotkać o jaśniejszym wybarwieniu, albo rozwijając się najpierw przybierają brunatną barwę (a ta przechodzi w zieleń). Główną, sezonową ozdobą rośliny są jej efektownie prezentujące się kwiaty. Baldachogrona, to okazałe pełne koloru kule. Możemy wybierać pośród bieli, różów, czerwieni, odcieni niebieskiego. Pojedynczy kwiat, posiada niewielkie kwiaty płodne w środku baldachogrona, zaś te płonne dekoracyjne na zewnątrz.  Kwitnienie rozpoczyna się w połowie czerwca i trwa około półtora miesiąca. (Informacje o tym gatunku hortensji, która kwitnie w domu w doniczkach wiosną - klik tutaj). Tylko i wyłącznie od nas zależy, czy kwietne zasychające dekoracje pozostaną na krzewie przez zimę i następne kwitnienie za dwa lata, czy bardziej nam jednak zależy na co rocznym kwitnieniu i wówczas, usuniemy 'suszki' we właściwym czasie, (ja to robię pod koniec sierpnia - wystarczający czas, aby przed nadejściem jesiennych przymrozków zagoiły się miejsca po cięciach).

                                           Bigleaf hydrangea.eng

Hydrangea macrophylla -  Hortensja ogrodowa -  Hortensia

 

 

                        Nauka uprawy hortensji ogrodowej, nie należała do najprostszych, przy założeniu, że od moich rok rocznie oczekuję obfitego kwitnienia. (Przycinam, dokarmiam, regularnie podlewam). W książkach, w internecie, wiele sprzecznych, wykluczających się informacji; szczególnie jeśli chodzi o temat cięcia. Moje dwa krzewy kwitną rok w rok pięknie. Jest gęsty pokrój, zdrowe liście. Kilka lat temu, nie zawsze tak było. Napiszę więc o tej eleganckiej roślinie tak, abyście Państwo w czasie jej uprawy uniknęli błędów, które ja popełniłam.

                                                                

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
oraz Solidago - Nawłoć - Guldenroede 

                                           Ekspozycja, w miejscu, gdzie brak zagrożenia silnie operujących promieni słonecznych, ekspozycja jasna/prześwietlone światło dzienne. Tę hortensję, która jest wyeksponowana latem na wystawę bardziej słoneczną, w najbardziej upalne dni osłaniam dużym parasolem. To niewielki wysiłek, a bardzo się opłaca, bo witalne kwiatostany utrzymują się kilka tygodni, a nie kilka dni. Liście są bardziej wytrzymałe na słoneczne kąpieli niż kwiaty. A skoro mamy do czynienia z rośliną wieloletnią, nie możemy jej narażać na, choćby sezonowe, niedogodności. Wystawa południowa nie wchodzi grę. Przesuszone przez słońce płatki, podobnie jak te zniszczone miksem słońca i wody z podlewania, to nie wygląda to dobrze, ani też nie jest zdrowe dla rośliny. W zbyt dużym cieniu, słabe kwitnienie, mniejsze kwiatostany.
                                          Podłoże przepuszczalne, zasobne, bądź średnio żyzne. U mnie o pH lekko zakwaszonym.  Miejsca zalewowe, czy od drugiej strony, ogrody skalne, to kiepskie miejscówki. Wybierzmy miejsce,także pod względem,  w którym w przyszłości roślina będzie miała przestrzeń do zdrowego rozwoju. Zalecane ściółkowanie, (zmniejszy się transpiracja wody, odpada odchwaszczanie, a zimą jest naturalna 'kołderka'. Pokrój. Wieloletni egzemplarz, może osiągnąć wysokość 1.6 metra i 2 metry szerokości. Mając jednak na uwadze, co kilka lat cięcie odmładzające, tworzący się zwarty kulisty pokrój, osiąga 1.3 wysokości i 'około' 1.5 metra szerokości.
                                     Hortensję ogrodową, najczęściej sadzi się bezpośrednio w gruncie, ale plant ten, także można prowadzić w uprawie pojemnikowej na zewnątrz. (I wewnątrz pomieszczeń, ale o tym tutaj). Na zewnątrz donica z drożnym odpływem, aby nie zastawały nadwyżki deszczówki i mogła swobodnie wyciec zbyt duża ilość wody przy podlewaniu. Pojemnik w odpowiednim rozmiarze i z właściwego materiału, aby  bryła korzeniowa miała możliwość rozrastania i nie przemarzała zimą. Przesadzamy co rok/co dwa lata w maju. Na dno warstwa kamyków (żwirku, keramzytu), następnie ziemia ogrodowa przemieszana z humusem, bądź z kompostem. Regularnie podlewamy, latem rano, albo pod wieczór (nie będzie niszczycielskiego miksu słońce+woda). Na zimę nie przenosimy pojemnika do chłodnego pomieszczenia, ale ustawiamy go w bardziej zacisznym miejscu - przy ścianie, murze. Jeśli pojemnik stoi na cegłach, podkładce, zimno z ziemi, z chodnika nie będzie tak ciągnęło. Panuje brak równowagi hydrologicznej,  także i zimą donice z hortensjami/ te posadzone w gruncie - wszędzie tam wędrówki z konewką. W zimowe miesiące podlewanie w bezmroźne dni w godzinach południowych wodą o temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje wokół roślin. .
                                 Dla wszystkich  hortensji ogrodowych, bardzo ważna jest stała umiarkowana wilgotność podłoża. Roślina szybko regeneruje się po cięciu, nie imają się jej choroby, właśnie gdy ma picie i jedzonko. Nawozy wieloskładnikowe w granulacie, czy w płynie przeznaczone 1.dla hortensji, 2. dla krzewów kwitnących, bądź 3. dla roślin wieloletnich kwitnących. Dozowanie, częstotliwość dostaw, według informacji na etykiecie.

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Jak dbać o rośliny ogrodowe i balkonowe w czasie upałów? ( foto )

 

                  Pierwsze dostarczanie substancji odżywczych i minerałów, od połowy marca ; nawóz bez zawartości azotu, to od sierpnia.W moim ogrodzie stosuję naturalne metody nawożenia. Tak więc wiosną obkopuję rośliny kompostem, w sezonie podsypuję fusami z kawy i podlewam rozcieńczonymi z wodą gnojówkami z pokrzyw/żywokostu/czosnku.

                                   Cięcie sanitarne, pielęgnacyjne, odmładzające. Jak już wiemy, że jest kilka możliwości:

 * (1)Zostawiając zasychające, a jednak nadal dekoracyjne kwiatostany na zimę, pozbywamy się ich z krzewu na początku wiosny. Tniemy pęd do zewnętrznej strony krzewu, zaraz nad uśpionymi pąkami. Zadbajmy o to, aby zachować zwarty lekko kulisty, elegancki pokrój. Kwiatostany będą dopiero w kolejnym roku latem.  Przed nadejściem trudnych zimowych uwarunkowań, ściółkujemy, albo  usypujemy pomiędzy pędami niewysoki kopczyk ziemi, około 10 centymetrowy. Wiosną bez trudu go rozsuniemy.                  

 *  (2) Pozbywając się zasychających kwiatostanów już w połowie sierpnia (tniemy pęd do zewnątrz, zaraz nad uśpionymi pąkami), kwietne młode ozdoby będziemy mieli już za kilka miesięcy następnego lata/w następnym sezonie wegetacyjnym). I tutaj, nie zapominajmy o zachowaniu symetrii, przecież chcemy, aby krzew miał zwarty efektownie prezentujący się pokrój. Przy tej technice cięcia, w zimniejszych obszarach Polski,

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

oraz

  Lychnis coronaria - Firletka Kwiecista - Prikneus  ( foto )

 przed zimą zabezpieczamy cała roślinę. Na grunt, pomiędzy pędy, nasypujemy dodatkowy kopczyk ziemi, zaś górne części owijamy, na przykład siatką oczkowaną, agrowłókniną, słomianą matą (zostaje zachowana przepuszczalność powietrza, a młode delikatne pączki wczesną wiosną będą chronione przez mrozem i śnieżną zamarzającą chlapą). Wykorzystując materiał osłaniający, tworzymy jak najbardziej zwarty stożek; związujemy dół i górę. Wówczas wiosną, w bezmroźne dni, bez trudu odsłonimy górę, a przed nadejściem przymrozków, bez większych kłopotów zawiążemy ponownie.

Ps. Przy tej technice (usuwania latem wszystkich zasychających kwiatostanów), łatwo jest wpaść w pułapkę - z roku na rok więcej kwiatów, ale stają się drobniejsze. Dlatego, tak ważne jest każdej wiosny u egzemplarzy starszych niż pięcioletnie, przeprowadzanie cięcia odmładzającego (usuwamy 'bez żalu' jeden, dwa 'stare' zdrewniałe pędy). Wówczas, nasz krzew zachowa witalną formę i będzie miał okazale prezentujące się kwietne ozdoby.

* (3) Trzeci sposób. Wybieramy rozwiązanie, gdzie prowadzimy krzew tak, aby co roku kwitł i co roku zimą zdobił, takie 'dwa w jednym'. To znaczy, że jeśli wycięliśmy wczesną wiosną część suchych kwiatostanów, będą z tych pędów kwiaty dopiero za ponad rok, ale rok wcześniej wycięliśmy suszki na kilkunastu innych, więc te pędy 'oblepią się' kolorowymi Pięknotkami już w bieżącym sezonie.  

                                                              

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 * Co pięć/ sześć lat, wskazane, abyśmy przy hortensji wykonywali cięcie odmładzające. I tutaj też dwie drogi wyboru:

1. Tniemy na początku wiosny 'po całości' (około 40 centymetrów od ziemi). Po takim konkretnym 'strzyżeniu fryzurki', roślina szybko się regeneruje, wyrastają nowe sztywne pędy, ale na kwiaty trzeba czekać ponad rok. A robimy ostre cięcie po to, aby kuliste ozdoby nie były drobne, a prezentowały się okazale i ,aby roślina 'odmłodniała'.  Mając jeden, czy kilka krzewów - odważmy się na to konkretne cięcie. Roślina  odwdzięczy się w kolejnym sezonie 'na bogato'..

2. U starszych egzemplarzy, wycinamy wiosną każdego roku 2 do 3 z najstarszych zdrewniałych pędów. Rozwój pozostałych  niezakłócony, a gdy przycięte w sierpniu, teraz w tym sezonie zakwitną.                                                      

                                            Każdej jesieni i wiosny usuwamy, zgrabiamy stare liście. Hortensji rzadko się imają choroby grzybiczne, jednak jeśli doprowadzimy do zaniedbań (gnijące stare liście), wówczas  krzew mogą zaatakować patogeny. 

                             Młode egzemplarze hortensji ogrodowej najprościej pozyskujemy przez robienie wiosennych odkładów. Wiotki najniższy z pędów przykładamy do podłoża, do połowy obsypujemy ziemia. Na jesieni/wiosną, odcinamy takiego młodzika od rośliny macierzystej i mamy gotową sadzonkę. Udało się mi także wzbogacić ogród w młodą hortensję pozyskaną z części wierzchołkowej młodego pędu. I tutaj ciekawa historia (według mnie ;) . Hortensją ogrodową można 'sterować', nie tylko pod względem możliwości jej uprawy w ogrodzie, bądź w domu, do pewnego stopnia mamy również wpływ na to, jakiego koloru będą kwiatostany. Na przykładzie moich dwóch egzemplarzy mogę  napisać 'co się z nimi zadziało' w tym temacie. Z rośliny macierzystej, gdzie kwiatostany w kolorze niebieskim, pobrałam sadzonkę wierzchołkową, która z powodzeniem się zakorzeniła i po dwóch latach ma pierwszy kwiatostan - różowy. Jednym z czynników odpowiedzialnych za kolor hortensji są związki zawarte w płatkach kwiatów (antocyjany), zmieniają one barwę w zależności od pH gleby. Podłoże w moim ogrodzie ma odczyn lekko kwaśny (pH 5.6 do 6.5), w sezonie podsypując rośliny kompostem, fusami z kawy i podlewając rozcieńczonymi z wodą gnojówkami z pokrzyw/żywokostu/czosnku, utrzymuję to pH - dlatego kwiaty tej hortensji w gruncie mają niebieski kolor. Pobrana sadzonka 'wylądowała' w donicy wypełnionej zakupioną mieszanką, której pH obojętne 6.6 do 7.2, albo lekko zasadowe 7.2 do 7.5, stąd kolor kwiatostanu w różu. Gdybym młodzika przesadziła do gruntu w moim ogrodzie, kwiatostany w następnych sezonach byłyby? Tak właśnie, niebieskie. Wniosek taki, że zmieniając odczyn pH gleby, można zmienić u wielu kultywarów hortensji ogrodowej  kolor ich kwiatostanów.

                               Jaki jeszcze pożytek z barwnych kulistych kwiatostanów, które zdobią 'na krzewie'? Można je wykorzystywać w kompozycjach bukietowych, albo zasuszać i wykorzystywać przez jesień/zimę te suszki w bukiecie, kompozycji, wianku. Najprościej zasusza się hortensje ogrodowe ustawiając w wazonie, gdzie niewielka ilość wody; powoli 'piją' i zasychają. Miejsce zacienione. Te uwarunkowania sprzyjają temu, że pokrój zaschniętych kwiatostanów jest trójwymiarowy. Więcej informacji na temat kwiatów do suchych bukietów/kompozycji - tutaj.

                             Podsumowując, na temat uprawy hortensji ogrodowej można napisać książkę ... i to nie jedną.Szanowni Państwo będziecie wiedzieli, co dla waszej hortensji jest najlepsze. Tutaj jest kilka możliwości, jak najlepiej o nią zadbać. Moja nauka na temat hortensji, 'process in progress'.

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   

(cięcie w połowie VIII)

 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   

(cięcie w połowie VIII)

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   

  Jednoroczna sadzonka, która w maju zostanie posadzona w donicy

 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   

Choroby hortensji ogrodowej

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia 
 oraz
Yucca filamentosa - Jukka karolińska -  Palmleile 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia    
    oraz   
Rhododendron molle  - Różanecznik japoński, azalia japońska -  Azalea Japanse  ( foto )
 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   
   oraz Tanacetum parthenium - Złocień mauruna,Wrotycz m. - Moederkruid ( foto )

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia  

 Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
oraz Lavandula angustifolia - Lawenda wąskolistna, l. lekarska  - Echter Lavendel
( foto ) 
oraz  Rosa - Róża - Rozen  ( foto )

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
oraz Lavandula angustifolia - Lawenda wąskolistna, l. lekarska  - Echter Lavendel
( foto )

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
  'Frisbee Blue'  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
w Giethoorn

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
  w Giethoorn

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
 oraz  Pyracantha - Ognik - Vuurdoorn ( foto )

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
     ( XII )

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
      (III)

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
    (IV)

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
    oraz Hydrangea arborescens  - Hortensja krzewiasta  - Sneeuwbal ( foto )

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
oraz Salix integra - Wierzba całolistna, w. zwarta, w. japońska -  Bonte wilg  

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
    Choroba powstała w wyniku  braku nawożenia

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
    (VII)

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
    (szczepiona na podkładce)

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
    (XI)

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
   'Campino pink'

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
Pojedynczy kwiatostan pod koniec października

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
(X)

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
(X)

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
Pojedynczy kwiatostan pod koniec października

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
(XI)

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
   oraz Hydrangea paniculata  -  Hortensja bukietowa - Pluimhortensia  ( foto )  

 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
   oraz Hydrangea paniculata  -  Hortensja bukietowa - Pluimhortensia  ( foto )

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia 

Seria Soft Pink Salsa 'Music Collection'

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia   

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia 

Egzemplarz szczepiony na podkładce

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia
Przesadzanie pięcioletniego egzemplarza jest wymagające. Części podziemne są  już  mocno ukorzenione. Niestety, przymusowe przesadzanie, w tym miejscu poszerzenie domku ogrodowego.

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia

 

 

 

 

 

Hydrangea macrophylla - Hortensja ogrodowa - Hortensia 

 oraz Hydrangea paniculata  -  Hortensja bukietowa - Pluimhortensia snoein  ( foto )

oraz Phlox paniculata - Floks wiechowaty - Vlambloem (soort) ( foto )

 

 

Hydrangea - Hortensja (gatunki) - Hortensia (soorten) ( foto )

Przypisy:

https://www.vip-colors.com/2023/07/rosliny-do-suszenia-jakie-speniaja.html

https://poradnikogrodniczy.pl/jak-zmienic-odczyn-ph-gleby.php

https://www.vip-colors.com/2023/04/hydrangea-macrophylla-hortensja.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrangea_macrophylla
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hortensja_ogrodowa
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hortensia_%28plant%29
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]