Vademecum Interesting Plants: Calathea (soorten) - Kalatea, ostrzeszyn (gatunki, odmiany)

Kalatea, to bezdyskusyjnie jedna z elegantszych roślin doniczkowych, które zdobią mieszkalne i biurowe przestrzenie. Przy znajomości podstawowych zasad pielęgnacji tej rośliny, nie jest trudna w utrzymaniu. Do tego rodzaju należy około 300 gatunków i wciąż powstają nowe odmiany i kultywary. Lwia część tych gatunków, została udomowiona (w stanie dzikim rośnie w Ameryce Środkowej, Południowej i na Karaibach). Mamy więc spore pole do popisu w wyborze, które wielobarwne liście z tej szerokiej gamy, będą zdobiły nasze otoczenie.
Prayer plants.eng

Calathea - Kalatea, ostrzeszyn - Cal.nl

Liście kalatei, wyrastają bezpośrednio z ziemi na krótkich, bądź na dłuższych ogonkach. U niektórych odmian liść może osiągać nawet metr wysokości. O takiej wysokości, odpowiednio wyeksponowana roślina, może stanowić główną zieloną ozdobę. Wygląd liści jest bardzo różnorodny. Kolory, ich miks, nakrapiane lub paskowane faktury; wyraźnie pożyłkowane; z dodatkowym bonusem - wspaniale 'pomalowane' od spodu.
Ze względu na swoje miejsce pochodzenia, gdzie spotyka się
wysokie temperatury, rośliny te dostosowały się do panujących warunków - w momencie silnego nasłonecznienia, liście układają się jak najbardziej pionowo, aby chronić przed poparzeniem promieni słonecznych. Następnie delikatnie rozchylają się, niektóre odmiany wręcz przechodzą do ustawienia poziomego.Są niższym piętrem rosnącym pod wyższymi.

Calathea crocata - Kalatea żółtokwiatowa ( foto )

                                   Czy dobrze, czy źle pielęgnujemy te rośliny, od razu będziemy to widzieli po kondycji liści. Gdy zaczną matowieć ( brak substancji odżywczych), gdy zaczną im żółknąć, a następnie zasychać czubki , są w zbyt nasłonecznionym miejscu i brak im odpowiedniej wilgotności; gdy zaczną brązowieć , zielenieć ( w zależności od koloru odmiany), to znaczy, że mają za dużo wody, są przelane i ostatni dzwonek, aby uratować rośliny przed zgnilizną bryły korzeniowej.
                                  Miejsce ustawienia powinno być w miejscu, gdzie prześwietlone światło dzienne ( 'dzikusy'' czerpią energię słoneczną spomiędzy liści innych, wyższych roślin). Wystarczy metr od okna, na pewno nie korzystajmy z wystawy południowej. Zbyt duża ilość bezpośrednio padających promieni słonecznych będzie liście niszczyła i zaczną płowieć, a z kolei zbyt cieniste miejsce ustawienia, doprowadzi, że liście zaczną 'gubić' wyrazistość ozdobnych wzorów i kolorów.
                                    W tej samym rodzaju ostrzeszynu, poszczególne gatunki różnią się niewiele w temacie uprawy. Jednak jak wiadomo nie od dziś, 'diabeł tkwi w szczegółach'. Zakupując więc sadzonkę, poprzez wymianę, czy dostając w prezencie, warto się dowiedzieć jaka jest dokładna nazwa i poszukać dokładniejszych informacji na temat pielęgnacji.

Calathea hybrid - Kalatea hybrydowa ( foto )

Standardowa ziemia do roślin doniczkowych przemieszana z piaskiem, plus na spodzie donicy z otworami niewielka warstwa keramzytu, albo drobnych kamyków ( 70:20:10). I w temacie sadzenia i przesadzania ( co dwa, trzy sezony), optymalny czas, to połowa wiosny. Dostosujmy odpowiedni rozmiar pojemnika, aby podziemna część rośliny, miała właściwą przestrzeń do rozwoju.
Gleba powinna być przepuszczalna, średnio wilgotna i średnio lub bardzo dobrze zasobna w nawóz organiczny do roślin.
Gdy jest taka potrzeba, w tygodniu podlewamy rośliny dwukrotnie. Robimy to, po sprawdzeniu, czy wierzchnia warstwa jest przesuszona. Dbamy także o to, aby woda nie pozostawała na podstawku. Zimą, podlewanie raz w tygodniu, mniej obfite. Woda miękka ( najlepiej deszczówka), zawsze w temperaturze pokojowej.
Jeśli wówczas przetrzymujemy ostrzeszyn w pomieszczeniu, gdzie jest zbyt suche powietrze, możemy ostatecznie użyć zraszacza, ale o bardzo niewielkich dziurkach, tworzących mgiełkę. Większe krople wody pozostawią na roślinie nieestetyczne, brązowiejące plamy.
Odmiany ozdobne z liści, nawozić zaczynamy miesiąc po przesadzeniu do świeżego niewyjałowionego podłoża. Te, które kwitną do momentu, gdy rozkwitną ostatnie z kwiatostanów; wówczas przesadzamy usuwamy pędy, przesadzamy roślinę do świeżej ziemi i zaczynamy nawozić miesiąc po tym czasie.

Calathea lancifolia - Kalatea lancetolistna
'Insignis'

Niektóre z gatunków kalatei, obdarowują nas w kwiaty. Niektóre, ponieważ większość, choć w stanie dzikim kwitnie, w klimacie europejskim się w tym temacie zupełnie nie odnajduje.
Przykładem pięknych kwietnych ozdób jest odmiana 'Calathea Crocata'. Na wznoszących się niewiele ponad liście pędach, kwitną słoneczne wielopłatkowe kwiaty. Ich termin pojawienia może być o każdej porze roku, wszystko zależy od tego, ile serca wkładamy w pielęgnację rośliny, czy warunki jej odpowiadają.
Przy spełnieniu tych wszystkich oczekiwań, kwiatostany przez kilkanaście tygodni cieszą nasze oczy i swoją jasną, energetyczna naturą jeszcze wyraziściej podkreślają kolorowe liście.
Po przekwitnięci kwiatostany usuwamy, kalatea nie musi zbędnie inwestować w te, już zbędne części, substancje organiczne. Jeśli zauważymy pojedynczy schnący lub mało estetycznie wyglądający liść, nie blokujmy się go usunąć. Przycinamy nisko, tuż nad powierzchnią. To zupełnie naturalne, ale roślina się starzeje, więc poniekąd, usuwając te liście, odmładzamy ją ( do tego procesu przyczynia się także przesadzanie, wówczas mamy okazję bardziej przyjrzeć się, które liście 'nie stają na wysokości zadania'. Kalatee, po 4/5 sezonach mają wyraźnie mniej liści. Jeśli ten pokrój jest dla nas niesatysfakcjonujący, należy dokonać podziału. Pozyskane młodziki w kolejnym sezonie stworzą bogatą strukturę.

Calathea ornata - Kalatea zdobiona

Ciepłolubna. W gorące miesiące, może być wystawiana na letnisko. W osłoniętym od wiatru miejscu, gdzie będzie chroniona przed zalaniem deszczem. Na jesień, gdy wróci pod dach i w następne , chłodniejsze już miesiące, nie powinniśmy dopuścić, aby znajdowała się w pomieszczeniu, gdzie jest niższa temperatura niż 10°C. Można wyczytać, że odmiany kwitnące, dobrze jest ustawić na kilka tygodni odpoczynku w chłodniejsze miejsce, oświetlone światłem dziennym. I właśnie tutaj obowiązuje ta wspomniana granica, że nic poniżej 10°C. Optymalna temperatura, to pomiędzy 18, a 21°C.

Nowe egzemplarze, poza zakupowym szaleństwem z listy chciejstw w centrach ogrodniczych; możemy nabyć poprzez podział bryły korzeniowej. Robimy to wiosną, przy przesadzaniu. Bardzo delikatnie rozłączamy, aby nie narobić zbyt roślinie wielu ran ( przykładowa sadzonka, jedno ze zdjęć 'Zerbiny' ).

Na pewno, pośród szerokiego wachlarza odmian, która zaczaruje nasze myśli i zapragniemy ją mieć u siebie. Fantazyjne zdobienie liści, często miła niespodzianka, gdy 'jednak' pojawiają się kwiaty - to wszystko zachęca, aby na wiele lat zaprosić kalateę pod swój dach.