wtorek, 11 czerwca 2024

Foeniculum vulgare - Fenkuł włoski, koper w., koper słodki - Venkel

                                     Fenkuł włoski, koper włoski, koper słodki - ma duże wymagania termiczne, ale warto znaleźć w kwietniu miejscówkę pod dachem, aby zrobić jego wysiewy. Do miejsca docelowego może trafić dopiero pod koniec maja, gdy ziemia nie będzie już tak wyziębiona jak na początku wiosny. Korzyści z uprawy tego gatunku kopru: walory smakowe, wartości odżywcze, zastosowanie przy domowych zabiegach kosmetycznych, ozdobne odsłony ogrodowe. Roślina ta ma krótki okres wegetacyjny,

                                                                                 Fennel.eng

Foeniculum vulgare - Fenkuł włoski, koper w., koper słodki - Venkel
 

co w praktyce znaczy tyle, że będziemy mieli szybki jej zbiór oraz materiał na kolejne wysiewy. W rewolucjach kuchennych można wykorzystywać wszystkie części nadziemne kopru włoskiego - jego bulwy, pędy, liście, a nawet nasiona. Mają słodkawy, nieco pikantny smak, porównywany do smaku anyżu lub lukrecji; charakteryzuje je silny anyżkowy zapach. Możemy nimi aromatyzować: kompoty, sosy (w tym sosy słodkie), warzywa (kapusta, buraki ćwikłowe, gotowane kalafiory, brokuły i ziemniaki), warzywa curry

(kuchnia indyjska), mięsa (zwłaszcza mięso pieczone na rożnie), potrawy z ryb i owoców morza, sery (w kuchni włoskiej) oraz pieczywo. U mnie w kuchni fenkuł sprawdza się, gdy skrojone plasterki bulwy 'podkręcają' smak podsmażanych na patelni warzyw (por, różyczki brokuła, papryka, cebula). 

                                    Wszystkie części rośliny zawierają olejek eteryczny, m.in. karwon, felandren, limonen. Roślina zawiera również flawonoidy i kumaryny. Koper jest bardzo zasobny w sole mineralne, wapń, żelazo, fosfor, prowitaminę A, witaminę D, E, K, B1, B2, B6, B12, H, bardzo duże ilości witaminy C. Spożywając koper włoski pobudzimy wydzielanie soku żołądkowego i żółci. Z uwagi na fakt, że zmniejsza on napięcie mięśni gładkich brzucha, to dodatkowo łagodzi bóle brzucha i wzdęcia, z kolei poprzez wzmaganie ruchów perystaltycznych jelit, korzystniej wpływa na ich pracę.  Fenkuł posiada również właściwości napotne i przeciwgorączkowe. Olejek z jego wyciągiem może być dodawany do past do zębów, środków do płukania ust - odświeży oddech, będzie działał profilaktycznie przed powstawaniem aft.

Foeniculum vulgare - Fenkuł włoski, koper w., koper słodki - Venkel
 

Przy domowych zabiegach kosmetycznych, olejek chętnie jest wykorzystywany do użytku zewnętrznego przez osoby borykające się z problemami skóry tłustej, czy z trądzikiem.  Wartość ozdobną tej rośliny przyprawowej posiadają słoneczne kwiatostany, które przy optymalnych warunkach uprawy na aromatycznych pędach, mogą wznosić się na wysokość ponad 1.8 metra. Aby roślina wykształciła te eteryczne baldachy, od wysiewu nasion musi minąć mniej więcej 50 dni. Zaś na pożytkowanie zielonym pierzastych nitkowatych listków, wystarczy poczekać około 20 - 25 dni. 

                               Przesadzanie z rozsady na miejsce docelowe, które było nawożone nie krócej niż pół roku wcześniej i gdzie nie rosły inne rośliny z rodziny selerowatych. Ekspozycja słoneczna, podłoże przepuszczalne o stałym umiarkowanym stopniu wilgotności. W związku z brakiem hydrologicznej równowagi, zaleca się podlewanie. Dostawy wody rano, albo pod wieczór - w godzinach południowych w upalne dni polane wodą nadziemne części uległyby poparzeniu, zniszczeniu  i nie byłyby zdatne do użytku.

                                Koper słodki, najlepiej wzrasta na średnio zasobnych glebach. Jeśli w naszym ogrodzie są ubogie w substancje odżywcze, wówczas rośliny zasilamy nawozem wieloskładnikowym przeznaczonym dla warzyw/roślin jadalnych. 'Dokarmiacz' trafia do młodzików do momentu, aż zaczną rozkwitać pierwsze kwiatostany. Można również cyklicznie podlewać koperkowe poletka rozcieńczonymi z wodą gnojówkami z pokrzyw, z żywokostu, czy z czosnku.

Foeniculum vulgare - Fenkuł włoski, koper w., koper słodki - Venkel
 

 

 


Foeniculum vulgare - Fenkuł włoski, koper w., koper słodki - Venkel

 


Przypisy:
https://en.wikipedia.org/wiki/Fennel
https://pl.wikipedia.org/wiki/Fenku%C5%82_w%C5%82oski
https://nl.wikipedia.org/wiki/Venkel

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz