Vademecum Interesting Plants: Lysichiton americanus - Tulejnik amerykański

Lysichiton americanus - Tulejnik amerykański - Moeraslantaarn

Tulejnik amerykański, posadzony w naszym ogrodzie, może towarzyszyć nam prawie przez całe życie. Rozwija się i wzrasta powoli, ale w sprzyjających warunkach w dobrej formie może zdobić do 80 lat. Ale to nie jest jedyna ciekawostka związana z tą oryginalną rośliną.

American skunk-cabbage.eng


Lysichiton - Tulejnik Lysichiton americanus - Tulejnik amerykański - Moeraslantaarn

Bylina ta należy do tej części roślinnego świata, który jest wytrzymały i gotowy znieść wiele przeciwności losu, aby przetrwać. Oczywiście nam najbardziej zależy na pięknie prezentujących się żółtych kwiatostanach, dlatego im będziemy więcej wiedzieli jak zapewnić optymalne warunki uprawy, tym lepiej dla tulejnika. Choć nie jest popularny w powszechnej uprawie, a dodatkowo jego zapach, delikatnie rzecz ujmując
- nie należy do przyjemnych, to wciąż zyskuje nowych sympatyków na całym świecie.
Do Europy przywędrował dość niedawno, około 115 lat temu z zachodniej części Ameryki Północnej. Tam, w swoim naturalnym środowisku porasta tereny bagienne, rośnie wzdłuż strumieni, rzek i w innych wilgotnych miejscach. Próba naturalizowania go na europejskim kontynencie niekoniecznie przebiegała, przebiega pomyślnie - gdyż roślina ta upodobała sobie naturalne bagniste, bogate w torf ziemie, a takie warunki trudno stworzyć we własnym ogrodzie. Więc tulejnik amerykański rozpoczął 'podróżowanie' po angielskich łąkach i bagniskach.

Lysichiton americanus - Tulejnik amerykański - Moeraslantaarn

                                               Plusem całej sytuacji jest to, w przypadku 'udomowienia' tego plantu, że jak mu będą odpowiadały warunki, nie wymaga większej pielęgnacji. Poza mokrą ziemią, dobrze, gdy posadzony w półcieniu lub w słonecznym miejscu, które w czasie największego nasilenia słonecznego jest lekko osłonięte ( liśćmi drzew, żywopłotem). Wodne oczka, a raczej wyznaczone miejsce blisko nich, powinno stanowić specjalną mieszankę wody i ziemi - chodzi o to, aby było błotko, bagno, niewielkie mokradło. Stała wilgotność. W czasie suszy, wskazane codzienne podlewanie.
                                             Sadząc tulejnika amerykańskiego, bardziej wygodnie to robić przez wsadzanie zakupionych, już ukorzenionych sadzonek ( albo pobranych w wyniku podziału bryły korzeniowej ). Rozmnażanie z nasion, to droga trudniejsza w pozyskaniu nowych egzemplarzy, należy m.in., przeprowadzić ich proces stratyfikacji.
                                            Gdy już jesteśmy szczęśliwymi posiadaczami tej rośliny, uzbrójmy się w cierpliwość kilka sezonów będziemy czekali na dekoracyjne kwiaty ( dwa,trzy). Jednak warto czekać, ponieważ kiedy zaczną się już rok rocznie pokazywać, z każdym sezonem będzie to większa kępa i wyższa (nie tylko rozmiar liści, ale o wiele większy rozmiar kwiatów, w europejskich warunkach solidnych rozmiarów spatka może mieć do 35 centymetrów ).

Lysichiton americanus - Tulejnik amerykański - Moeraslantaarn

Kwitnienie rozpoczyna się już w pierwszej połowie kwietnia i , przy optymalnych warunkach pogodowych, nawet do czerwca. Kwiaty są charakterystycznej budowy. Spatka czule otacza kolbę słonecznym żagielkiem. W europejskich warunkach bylina ta osiąga wysokość od 40 do 150 centymetrów ( w zależności od odmiany). Sadząc na metr kwadratowy, nie więcej niż 3 sztuki. Dokonując zakupu, uważnie przeczytajmy informacje na temat sadzonek, wtedy rozważnie możemy zaplanować, co i gdzie, jak należy. Kwiaty dwupłciowe, o bardzo brzydkim zapachu ( na szczęście, nie zbyt intensywnym, aby stał się uciążliwy dla pobliskiego otoczenia). Jeśli tulejnik amerykański ma zapewnioną odpowiednią wilgotność i jest zasobny w żyzną glebę, właściwie to tyle. Kupując sadzonki zwróćmy uwagę na oznaczenia dotyczące mrozoodporności - w tej chwili na rynku europejskim można bez problemu zakupić odmiany wysoce mrozoodporne.

Rdzenna ludność Ameryki Północnej używała tej rośliny jako środka na oparzenia, a także do przeczyszczenia. W ciężkich czasach, gdy brakować zaczynało pożywienia, po uprzedniej odpowiedniej obróbce, wykorzystywano tę bylinę do jedzenia. My nie mamy dostosowanych enzymów trawiennych, więc wszelakie eksperymentowanie do innych celów niż tylko dekoracyjnych tej rośliny, będzie nierozsądne.
Tulejnik amerykański , na pewno jeszcze długo nie stanie się powszechną rośliną w każdym kwietnym ogrodzie. Przy tym, dekoracyjne, charakterystyczne kwiaty - jeśli mamy odpowiednie warunki, zaprośmy go do siebie.