Vademecum Interesting Plants: Platanus occidentalis - Platan zachodni

Platan zachodni, drzewo liściaste z bogatą listną szatą oraz z łuszczącą się płatami korą. Bardzo rzadko spotykany w uprawie na naszej szerokości geograficznej, co dodatkowo podbija jego atrakcyjność. Podobnie jak na kontynencie Ameryki Północnej (rodzime tereny), drzewo to również powinno być sadzone w 'cieplejszych' częściach naszego kraju, gdzie w trudniejszych warunkach atmosferycznych temperatura nie spada poniżej 22°C. Przed nadejściem zimy, młode sadzonki podsypujemy kopczykiem ziemi (do 15 centymetrów), a szaro oliwkowe pnie 'opatulamy' American sycamore.eng

Platanus occidentalis - Platan zachodni - Westerse plataan

drobno oczkowaną folią/agrowłókniną. Ogrody przydomowe, ogrody nowoczesne, parki, kompleksy zieleni miejskiej - wszędzie tak platan zachodni wyeksponowany jako soliter, bądź tworzący w kilka sztuk aleję, doda wyznaczonej zielonej przestrzeni wyjątkowości i naturalnej elegancji. Niewskazane nasadzenia w dużej bliskości z innymi drzewami, to taki typ, który wcześniej, czy później zdominuje rośliny konkurujące z nim o przestrzeń i o substancje odżywcze. Podłoże przynajmniej średnio zasobne o pH lekko zakwaszonym. Gleby słabsze najekonomiczniej jest nawozić naturalnymi metodami, na przykład:

każdej wiosny obkopujemy kilkoma dołkami okrąg wokół korony drzewa, wypełniamy je kompostem; latem stosujemy rozcieńczone z wodą gnojówki z pokrzyw, z czosnku. Egzamin zdadzą również nawozy wieloskładnikowe dedykowane pielęgnacji drzew liściastych ozdobnych. Na ściółkę zdaje egzamin przekompostowana kora drzew iglastych, (optymalna sosnowa). Szyszki, tak jak inne części drzew iglastych zakwaszają glebę, a wiec doskonale nadają się do tworzenia ochronnej warstwy; (rozkładają się dłużej niż kora, czyli mniejszy nakład pracy).

Wiosną oraz późnym latem oraz wczesną jesienią (do połowy października) usuwamy części postarzałe, przemarznięte, przesuszone; wygrabiamy spod drzewa nadgniwające liście. Płytko wycięte trzyklapowe w pięknym kolorze zieleni liście, są sezonowe. Poza cięciem sanitarnym/pielęgnującym, można również przeprowadzić formujące, jednak należy zachować szczególną ostrożność

Platanus occidentalis - Platan zachodni - Westerse plataan

jeśli idzie o to o jaką długość skracamy pędy. Platan zachodni może być cięty jesienią do połowy października (wskazanie), albo na przełomie marca i kwietnia. Cięcie w lutym, pędy zaczną przemarzać; cięcie w kwietniu i latem gwarantowany 'płacz' żywicą i wdanie się chorób grzybowych. Formowanie ze zdjęć przeprowadzone w zachodniej części Europy, gdzie 'cieplejsze' zimy. Na naszej szerokości geograficznej najlepiej unikać nadmiernego przycinania, pozostawić naturalny pokrój rośliny i jedynie usuwać te części drzewa, które przekładają się na jego zdrowotne aspekty.

Temperatury na 'większym minusie' dla platana zachodniego są niewskazane, ale wysoka wilgotność powietrza już tak. Dlatego jego nasadzenia w pobliżu oczka wodnego, stawu, strumyku, czy innego cieku wodnego - jak najbardziej wskazane. Panuje brak równowagi hydrologicznej w podłożu, dlatego latem w czasie suszy, a także przy bezśnieżnej zimie nie zapominamy o dodatkowych dostawach wody. Latem podlewamy rano, albo pod wieczór (mniej wody wyparuje), a zimą w bezmroźny dzień w godzinach południowych. Platan prędzej poradzi sobie z suchszym podłożem, niż tym ze zbyt wysokim poziomem wilgotności.

Ekspozycja jasna. Niekoniecznie ze wskazaniem na wystawę południową. Drzewo całkiem radzi sobie w miejskich siedliskach (zanieczyszczenie powietrza), natomiast umiarkowanie zasolenie podłoża. '(...) Szkółkarze rozmnażają to drzewo z sadzonek zdrewniałych pozyskanych na początku grudnia. Są to fragmenty jednorocznych gałęzi wycinane z kawałkiem dwuletniego drewna. Na zimę zagłębiają je w piasku (np. w piwnicy), a w drugiej połowie maja sadzą w gruncie (...). Przy optymalnych warunkach uprawy, drzewo to osiągnie pomiędzy 25, a 30 metrów wysokości; korona w pierwszych latach stożkowata, później okrągła. Łuszcząca się kora, latem piękna zielona szata, która jesienią przebarwia się w rdzawe odsłony, atrakcyjnie zwieszające się do późnej zimy mechowate kulki (owocostany) - platan zachodni, wysokiej klasy roślina ozdobna.