Vademecum Interesting Plants: Polystichum setiferum - Paprotnik szczecinkozębny

Paprotnik szczecinkozębny z licznymi odmianami uprawowymi, jako częściowo zimozielona roślina w mniejszych i w większych przestrzeniach zielonych. Ogrodowe cieniste zakątki, ogród leśny, nasadzenia pod koronami drzew - wszędzie tam gatunek tego paprotnika spełnia wyśmienicie funkcję zdobniczą. Ukorzeniony, na tyle dobrze 'trzyma się' podłoża, że można nim zagospodarować skarpę lub inne ogrodowe nachylenie. Jako dzikus wiele swoich siedlisk ma na Wyspach Brytyjskich, w zachodniej części Francji i w basenie Morza Śródziemnego. Sprzyjają mu łagodne zimy i wilgotne pory

Soft shield fern.eng

Polystichum setiferum - Paprotnik szczecinkozębny - Zachte naaldvaren

letnie. Wówczas przez cały rok zachowuje swoją zimozieloną listną szatę; u nas liczmy na niego od wiosny do późnej jesieni. Paprociowe 'pastorały' zaczynają upiększać otoczenie już w kwietniu. Z nich rozwijają się okazałe, w zależności od odmiany mierzące od 0.4 do 1.2 długości. Najstarsze jasno zielone/ciemnozielone/szarozielone liście lekko pokładają się, ale ogólnie pokrój roślin jest spójny. Najkorzystniej, gdy nasadzenia w kilka sztuk; wówczas rok rocznie paprotnik szczecinkozębny będzie rośliną okrywową sezonowo. Lub przy innych roślinach, które lubią zacienione miejscówki. Wówczas, zwróćmy uwagę na to, aby każdy plant miał odpowiednią przestrzeń do witalnego rozwoju; zaaranżujmy wysokość pięter. Jeśli takie tworzymy, róbmy nasadzenia tak, aby jedne rośliny nie zagłuszały pozostałych. (na przykład, ten gatunek sadzony blisko ściany, nie mając odpowiedniej przestrzeni wzrostu, będzie niższy).

W zależności od docelowych 'gabarytów' konkretnej odmiany tego gatunku, na metr kwadratowy sadzimy od czterech do sześciu sztuk. Mamy do czynienia z bylinami, więc w kolejnych latach można dokonać podziału kłącza i w ten sposób pozyskać młodziki. Na wyrośnięcie tych, które z wysiewu zarodników, trzeba będzie dłużej poczekać, ale również warto. Zarodnia powstaje na dolnej stronie liścia z komórki epidermalnej. Wysiewamy zarodniki na niewielką warstwę ziemi; przy użyciu rozpylacza z drobnymi oczkami spryskujemy wodą; zamykamy szczelnie przezroczysty plastikowy pojemnik i ustawiamy go na słonecznym parapecie. W pomieszczeniu powinno być nie mniej niż 16°C (im cieplej, tym szybciej w pojemniku się zazieleni). Po około dwóch tygodniach, powinny być pierwsze wschody. Gdy siewki

Polystichum setiferum - Paprotnik szczecinkozębny - Zachte naaldvaren

będą wystarczająco wyrośnięte, pikujemy je do większych oddzielnych pojemników, a w momencie, gdy minie zagrożenie powrotu wiosennych przymrozków, w miejsce docelowe do gruntu. Warto 'maluchy' przezimować pod dachem, (w chłodnym pomieszczeniu z dostępem do dziennego światła, z regularnymi niewielkimi dostawami wody).

Poza nasadzeniami bezpośrednio do gruntu, rośliny te można również prowadzić w pojemnikach. Wtedy donica o odpowiedniej szerokości, stabilna i z drożnym odpływem, aby nie zastawały nadwyżki deszczówki. Z materiału, w którym zimą bryły korzeniowe nie będą przemarzać. Przed nadejściem zimy, oczyszczamy rośliny ze starych, zbędnych części, obkładamy gałązkami świerkowymi. Powtórne 'sprzątanie' w pierwszej połowie wiosny, a potem już zasilanie paproci, najlepiej/najtaniej gdy ekologicznymi sposobami, na przykład: kompostem (humusem, przekompostowanym krowiakiem). Należy wówczas wykopać w pobliżu kęp kilka, kilkanaście niezbyt głębokich dołków i wypełnić je 'dokarmiaczem'. (Albo wykorzystać specjalistyczny wieloskładnikowy nawóz przeznaczony do uprawy paproci).

To roślina trująca (!). Jeśli więc taka paprociowa pięknotka jest w naszym ogrodzie, należy o tym zagrożeniu poinformować naszych domowników i nie pozwalać, aby podgryzały ją nasze domowe zwierzaki.
Średni stopień wilgotności podłoża. Paprotnik szczecinkozębny lubi wysoki poziom wilgotności powietrza, wskazane nasadzenia w pobliżu sadzawki, stawku, bądź oczka wodnego. Przy długotrwałych upałach, warto i do niego zawędrować z konewką. Ekspozycja, gdzie rozproszone światło dzienne. Zbyt duże zacienienie, będzie karłowy pokrój.