Vademecum Interesting Plants: Phacelia tanacetifolia - Facelia błękitna

piątek, 27 października 2023

Phacelia tanacetifolia - Facelia błękitna - Bijenbrood

Facelia błękitna, nazywana potocznie (wiązanką wrotyczową), jest rośliną jednoroczną. Jedną z najlepszych miododajnych; siana jako międzyplon, daje cenny pożytek jesienny; można z niej zrobić paszę; również bardzo ładnie się prezentuje, więc do przydomowych i naturalistycznych ogrodów, zapraszana jest jako roślina ozdobna.

Lacy phacelia.eng

Phacelia tanacetifolia - Facelia błękitna - Bijenbrood

Jako roślina miododajna, facelia jest bardzo doceniana nie tylko przez ogrodowych skrzydlatych oblatywaczy, ale również przez pszczelarzy i ogromne grono smakoszów. Ów miodek, ciesz się dużym uznaniem ze względu na walory smakowe i zdrowotne. Miód faceliowy pachnie kwiatowo, podobnie jak miód wielokwiatowy. Pozostawia na języku lekko cytrusowy smak, ale jest łagodny i delikatny.

Ma zazwyczaj złocisto żółty kolor, nie jest przezroczysty. Miód faceliowy właściwości: reguluje ciśnienie tętnicze, wspiera układ krążenia, stosowany jest do pielęgnacji skóry, przyspiesza gojenie się ran, jest pomocny w przypadku chorób układu pokarmowego, neutralizuje toksyczne działanie używek, ma właściwości antyseptyczne.

Facelia błękitna jest rośliną fitosanitarną, daje cenny pożytek jesienny, może być uprawiana na nawóz zielony. Kiedyś w większym stopniu poplony były uprawiane z przeznaczeniem na paszę dla zwierząt, współcześnie bardziej wykorzystuje się je pod kątem użyźnienia podłoża na działkach, czy ogrodach pod rośliny jadalne i ozdobne. Wówczas po uprzątnięciu plonu głównego, na odchwaszczoną, przekopaną i wygrabioną glebę, wysiewa się ją od połowy lipca do końca sierpnia. Wysiewy w rzędach co 0.2 do 0.25 metra, lekka kołderka z ziemi na nasionka. Czy to z wysiewu wiosennego, czy letniego, przy optymalnych warunkach uprawy rośliny osiągną od 0.7 do 1.1 metra wysokości. Z tych kwitnących we wrześniu, usuwamy przekwitnięte kwiatostany, tym sposobem

Phacelia tanacetifolia - Facelia błękitna - Bijenbrood

zaoszczędzimy substancje odżywcze pozostałe w glebie. A pod koniec października przekopując w tym miejscu facelię, jeszcze bardziej wzbogacimy podłoże.

Dla funkcji zdobniczej, bądź/a może przede wszystkim dla zbiorów smakowitego miodu, tę roślinę jednoroczną wysiewamy w optymalnym terminie, który przypada na trzecią dekadę marca do drugiej dekady kwietnia, (ale można zebrać też nasiona z plantacji zasianej w maju). Wysiew na gleby odchwaszczone, przekopane, wygrabione. Jasna miejscówka, podłoże przepuszczalne o stałym umiarkowanym stopniu wilgotności. W miejscach zalewowych, czy tam, gdzie ciemne ogrodowe kąty, facelia wypadnie, albo będzie miała karłowy pokrój.

Z wiosennego wysiewu, nasiona na roślinach powinny zawiązać się z końcem sierpnia/początkiem września. W pękających torebkach dojrzewają nasiona; są żółtobrązowe, o powierzchni poprzecznie fałdowanej. Zbieramy je w słonecznym dniu, wyłuskujemy z torebeczek i w kopercie/lnianym woreczku przechowujemy w ciemnym suchym miejscu, gdzie bez dużych dziennych wahań temperatura utrzymuje się pomiędzy 10, a 16ºC, (ważne, aby w okresie jesienno zimowym nie było to poniżej 6 i powyżej 20ºC).

Facelia błękitna, ze swoimi charakterystycznymi niebieskimi kwiatostanami, które po upalnym dniu delikatnie pięknie pachną, to bogata opcja dla przydomowych i naturalistycznych przestrzeni prywatnych i parkowych. To darmowa stołówka dla zapylaczy, które zwabione jej wonią zapylą także inne nasze ogrodowe piękności.