wtorek, 10 maja 2022

Actinidia kolomikta - Aktinidia pstrolistna - Sierkiwi

                                  Aktinidia  pstrolistna, to atrakcyjne dwupienne pnącze, które odpowiednio zagospodarowane, świetnie odnajdzie się jako roślina ozdobna, która owocuje, Podpory przy murze, pergole, wysokie ogrodzenia - wszędzie tam można wyeksponować tego roślinnego kameleona.

                                                                     Miyamatatabi.eng

Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam'

Kameleona, a to za sprawą tego, że u części odmian męskich liście w czasie wiosny, lata i jesieni 'pokazują' prawdziwy kolorystyczny spektakl. Na przykład, odmiana 'Adam', wiosną młode soczyście zielone liście częściowo przebarwiają się na biało i różowo (są pstrokate - stąd przymiotnik przy polskiej nazwie rośliny); na początku lata wybarwienia te przechodzą w ciemniejszą zieleń, a jesienią

przed opadnięciem liście wybarwiają się na intensywnie słoneczny kolor. Wiosenne kwitnienie nie jest tak spektakularne, bo kwiatostany niezbyt okazałe, za to po słonecznym dniu jasne kwiaty wydzielają przyjemną cytrynową woń wabiąc ogrodowych zapylacz do przenoszenia pyłku na inne egzemplarze. Jeśli mają być owoce, a to roślina dwupienna, trzeba postarać się o kolejną do pary. 

                                Żeby wydać plony, aktinidia pstrolistna potrzebuje około 130 do 140 dni. Przy założeniu, że ten moment wydarzy się dopiero po trzecim, albo i po czwartym roku uprawy. Do tego czasu, będziemy korzystać wyłącznie z walorów zdobniczych tego pnącza, co jest wielce pomocne i motywujące. Dość szybkie tempo wzrostu. Dojrzałe rośliny na przykład, w Japonii osiągają ponad 6 metrów wysokości, u nad w sprzedaży odmiany, gdzie wysokość pomiędzy 3, a 5 metrów - będzie czym pięknie przystroić mur, altanę,, pergolę.Przyrosty mogą osiągać nawet do 2 metrów, dlatego nie obędzie się bez strzyżenia fryzurki, aby utrzymać witalny 'lekko nadzorowany' pokrój. Pedy boczne przycinamy na przełomie lutego i marca, albo po za kończeniu kwitnienia. Części te można wrzucić do kompostownika. W sezonie regularnie usuwamy części zniszczone. Cięcie wiosenne nie jest wskazane, ponieważ

Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam'

wtedy w roślinach 'buzują soki' , pnącze 'płacze', a jego 'łzy' są bardzo kleiste.                                        Przy odpowiednich warunkach uprawy, owocowanie ma miejsce w pierwszej połowie września. Owoce żółtozielone nagie, eliptyczne jagody z licznymi nasionami. Po dojrzeniu osiągają wagę do pięciu gramów. Soczyste, o słodko kwaskowatym smaku. Smakowitości te można spożywać na surowo, albo  wykorzystać je do koktajli, smoothie, sałatek owocowych, a także deserów. W Azji dobro to jest również wykorzystywane w celach leczniczych (szkorbut, paradentoza). Owoce aktinidii pstrolistnej, są niskokaloryczne, to źródło witamin C, E, z grupy B, potasu, cynku, magnezu, fosforu, wapnia i błonnika. Wprowadzenie na stałe do swojej diety tych owoców, to dobroczynny wpływ na układy odpornościowy, pokarmowy i  krwionośny. Te, które pozostaną na pnączu, na pewno nie zmarnują się; skrzydlaci ogrodowi przyjaciele późną jesienią i wczesną zimą na pewno z wielką ochotą skorzystają z tej darmowej stołówki. Należy pamiętać, że dla niektórych osób kiwi jest/będzie silnym alergenem. Jeśli nigdy nie próbowałeś tego owocu, a jesteś osobą podatną na alergeny, bądź ostrożny. 

                                 Najprościej pozyskać młodziki z tej rośliny poprzez zrobienie odkładów; można też ją rozmnożyć z nasion, czy poprzez pobranie w czerwcu sadzonek pędowych. Nasiona/ sadzonki uziemiamy w odpowiednio drożnym podłożu w doniczce z odpływem, regularnie podlewamy, gdy wierzchnia warstwa ziemi jest przesuszona; woda zawsze powinna być w temperaturze zbliżonej do tej jaka panuje w otoczeniu roślin. Jesień, zima i pierwsza połowa wiosny pod dachem, w jasnym pomieszczeniu, gdzie temperatura nie spada poniżej 4°C. Młode sadzonki posadzone  bezpośrednio w gruncie, także chronimy

Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam'

przed przemarznięciami, podsypujemy dodatkowym kopczykiem ziemi, który pod koniec kwietnia będzie można bez trudu rozsunąć. Starsze rośliny całkiem nieźle radzą sobie z zimowymi uwarunkowaniami. Wszystkie rośliny warto wiosną ściółkować - zabieg  ten latem spowolni wyparowywanie z podłoża wody, zimą jest kołderką; odpada nam także odchwaszczanie i mamy 'ogarniętą' przestrzeń. Na ściółkę w przypadku tych pnączy, zdaje egzamin przekompostowana kora drzew iglastych, (optymalna, to sosnowa). Szyszki, tak jak inne części drzew iglastych zakwaszają glebę, a wiec doskonale nadają się dotworzenia ściółki; (rozkładają się dłużej niż kora, czyli mniejszy nakład pracy). 

                               Nie tylko gleby mniej zasobne każdą, w której posadzona aktinidia warto użyźniać. Stosując nawozy wieloskładnikowe przeznaczone dla roślin owocujących, zapoznajmy się z informacjami na etykiecie (jaka częstotliwość, jaka ilość, po jakim czasie od ostatniego zasilania można spożywać  dojrzałe owoce). 'Dokarmiany' od połowy marca do końca września. W tym temacie można wspomagać się, albo całkowicie zdać na naturalne metody nawożenia. Na przykład, wiosną obkopujemy pobliże pnącza kilkoma, kilkunastoma niezbyt głębokimi dołkami, które  wypełniamy

Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam'
 

przemieszanym ze świeżą ziemią kompostem. Przez lato  i wczesną jesień, do zastosowania zmieszane z wodą gnojówki (żywokost, pokrzywy, czosnek). 

                                 Optymalna ekspozycja jasna; odpada jednak wystawa południowa, tak jak i ciemne ogrodowe kąty. Brak równowagi hydrologicznej w glebie, nie obędzie się więc bez dodatkowych wędrówek z konewką. Zimą podlewamy w bezmroźny dzień, w godzinach południowych; latem z rana, albo pod wieczór. Woda zawsze powinna być w temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje w otoczeniu roślin.

                                 Kupując sadzonki pnącza, nasadzanie robimy od drugiej połowy maja do końca czerwca, można też we wrześniu, ale ten pierwszy termin korzystniejszy - bo roślina będzie miała więcej czasu na to, aby ukorzenić się, być silniejszą, gdy nadejdą trudne zimowe uwarunkowania. Uprawa w miejscówce osłoniętej od wiatru, gdzie gleba żyzna, próchniczna o stałym umiarkowanym stopniu wilgotności, niepodmakająca, ani niezalewana; o odczynie pH lekko kwaśnym (pH 5-6,5). DRENAŻ, to słowo klucz do sukcesu w uprawie tego pnącza. 

                                  Aktinidia  pstrolistna, jest bardzo atrakcyjną długowieczną rośliną ogrodową. także jej walorami zdobniczymi i smakowymi może cieszyć się kilka pokoleń miłośników i miłośniczek zielonego naturalnego piękna.  

Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam' (V)




Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam' (V)




Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam' (V)




Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam' (V)




Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam' (V)




Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam' (V)


 

Actinidia kolomikta - Aktinidia  pstrolistna - Sierkiwi
'Adam'


 

Actinidia chinensis - Aktinidia chińska, (Kiwi) - Kiwi plant ( foto )


 
Przypisy:
https://en.wikipedia.org/wiki/Actinidia_kolomikta
https://pl.wikipedia.org/wiki/Aktinidia_pstrolistna
https://nl.wikipedia.org/wiki/Actinidia_kolomikta
https://www.vip-colors.com/2022/04/ogrod-naturalne-metody-nawozenia.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz