Sumak odurzający, sumak octowiec - jest niewielkim drzewkiem, albo (częściej) rozłożystym krzewem o zwartym pokroju. Wysokie walory zdobnicze rośliny, rok rocznie 'zachęcają' coraz to więcej osób, aby ją zakupić i 'usadzić' w przydomowym ogrodzie. Miejskie zakłady zieleni, również nie pozostają obojętne na wielofunkcyjność tego plantu - nie dość, że barwnie wzbogaca otoczenie, to dodatkowo jest rośliną miododajną (darmowa stołówka dla skrzydlatych przyjaciół)
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom (X) |
oraz rośliną biotechniczną. Ze względu na silnie rozwinięty system korzeniowy i preferencję słabych, piaszczystych gleb oraz tolerancję tych zasolonych i zanieczyszczonych, także przez przemysł – gatunek rekomendowany jest do nasadzeń mających na celu utrwalenie zniszczonych gruntów i skarp. Także również my, mając w ogrodzie jakiś 'niewdzięczny' kawałek ziemi, na którym nie utrzymują się inne planty - wykorzystajmy sumaka odurzającego. Wcale, ale to wcale, nie musi być
rośliną inwazyjną. Słabsze gleby = słabszy impet na podbój nowego terytorium. Przy glebach zasobnych, o stałym umiarkowanym stopniu wilgotności, krzew może się 'rozhulać'. Dlatego w trakcie nasadzeń, warto wyznaczyć mu granice - można zakupić metalową obręcz, którą wkopuje się pionowo w ziemię; taka zapora utrzyma w ryzach część podziemną plantu. Przy formie piennej, będzie niewiele 'młodzików', nad którymi bez trudu można zapanować. Ich wiosenne wykopki i któryś z innych miłośników wielofunkcyjnych roślin, może być obdarowany efektownym prezentem, albo potraktować go jako 'zemstę sąsiada', jeśli nie wkopię wczas 'kagańca na rozbrykaną' roślinę. Sumak octowiec, na naszej szerokości geograficznej, jako drzewko osiąga wysokość 6 do 8 metrów, (korona parasolowata, zwarta); przy formie krzewiastej, będzie to pomiędzy 4 do 6 metrów i mniej więcej 80% szerokości względem tych wartości. Także dosłownie, sumak octowy, jest 'widoczny' i można ten atut wykorzystać w wielu ogrodowych aranżacjach. Tym bardziej, że o każdej porze roku posiada 'to coś', co będzie przyciągało spojrzenia. W drugiej połowie wiosny, młode listki, latem zwarty pokrój i zawiązujące się ciekawej formy kolbowate amarantowe owocostany, które utrzymują się do późnej zimy, (korzysta skrzydlatego głodne towarzystwo). Właściciele, również mogą skorzystać z walorów smakowych młodych owocostanów, tworząc na ich bazie kompoty, czy lemoniady. Uwaga! Liście tego gatunku są dla człowieka silnie toksyczne. Druga sprawa, mając na uwadze używanie owocostanów do tworzenia napojów, nie możemy zasilać rośliny nawozami sztucznymi. Pozostają naturalne 'dokarmiacze', (kompost, rozcieńczone z woda gnojówki
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Jesień, (X) |
z żywokostu, z pokrzyw, z czosnku). Ogólnie, gatunek ten nie potrzebuje zbyt wiele
substancji odżywczych, chyba, że faktycznie rozrasta się na ubogich
glebach, a my chcemy mieć z niego kolorową 'pociechę'.
Kiedyś jesienią, dziś poprzez brak równowagi hydrologicznej w glebie, spektakl listnych przebarwień rozpoczyna się już pod koniec lata. Trwa to kilka tygodni, więc przez ten czas, można nasycić oczy energetycznymi odsłonami, (słoneczne, pomarańczowe, czerwone, szkarłatne). Gdy opadną liście, (które należy zgrabić i wrzucić do kompostownika), główną ozdobą do późnej zimy pozostają szkarłatne owocostany.
Sumak octowiec, optymalne warunki uprawy. Ekspozycja jasna. Roślina, nie nadaje się na wystawę południową. Jeśli
mamy sporą zieloną przestrzeń, wybierzmy taką lokalizację, w której
zachodzące słońce będzie 'podświetlało' listki.
Efekt 'wow' gwarantowany.
Młode sadzonki najlepiej sadzić do gruntu kwiecień - maj. Wówczas
rośliny mają więcej czasu na zaaklimatyzowanie i warunki zimowe nie będą
dla nich już tak bardzo trudne. Starsze egzemplarze, całkiem nieźle znoszą warunki zimowe, jednak 'młodziki' w listopadzie warto podsypać kilkucentymetrowym kopczykiem ziemi. Przepuszczalne, średnio zasobne podłoże o stałym umiarkowanym stopniu
wilgotności, gdzie pH delikatnie zakwaszone, bądź neutralne.. Gleby zbite, czy te o zbyt
niskim, czy za wysokim stopniu wilgotności, nie nadają się. Przed
posadzeniem, wsypmy na dno dołka miks ziemi z kompostem; młode drzewko
być może będzie potrzebowało wsparcia, dlatego nie wahajmy się
zastosować czasowej podpory.
Jak
już wiadomo, ma miejsce brak równowagi hydrologicznej, dlatego o krzew/drzewko należy zadbać
i wędrować w jego stronę z konewką. Dodatkowe
dostawy wody, szczególnie ważne, przez pierwsze dwa upalne lata i przy
bezśnieżnych zimach - starsze rośliny z 'ugruntowaną pozycją' są
bardziej wytrzymałe. Latem podlewamy, gdy wierzchnia warstwa ziemi jest
dobrze przesuszona, rano, albo pod wieczór, (wówczas nie narazimy liści
na poparzenia słoneczne). Zimą, dostawa wody w bezmroźny dzień, w
godzinach południowych. Woda zawsze powinna posiadać temperaturę zbliżoną
do tej, jaka
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Jesień,( X) |
panuje w otoczeniu. Ziemię wokół drzewka należy ściółkować. Taka całoroczna osłona (z kamyków, żwirku, drobnej sosnowej kory bez żywicy, itp.), to * poprawa warunków wzrostu, *zmniejszenie parowania wody, * zmniejszenie erozji wodnej i wietrznej, * odpada nam odchwaszczanie.
Sumak odurzający, wykorzystywany był jako roślina lecznicza przez rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej, (gdzie znajdują się macierzyste tereny, skąd pochodzi ta roślina). Cenili zwłaszcza jej działanie ściągające. Współcześnie w tym zakresie stosowana jest rzadko. Kora wykazuje działanie antyseptyczne, ściągające, wzmacniające.
Z przebarwionych liści opadających jesienią pozyskuje się barwnik brązowy lub zaprawę barwierską. Korzenie barwią na żółto, a barwnik pomarańczowy uzyskuje się z łyka oraz rdzenia pędów po zmieszaniu z kłączem sangwinarii kanadyjskiej. W wyniku gotowania liści i owoców uzyskuje się czarny tusz.
Sumak odurzający, sumak octowiec, sumak octowiec uprawa, krzew liściasty, drzewo liściaste, rośliny kwitnące latem, roślina jadalna, roślina lecznicza, roślina ozdobna, roślina miododajna, roślina dająca olej, roślina barwierska, kwiaty żółtozielone, krzewy ozdobne jesień, kolorowe liście jesień, roślina biotechniczna, staghorn sumac, staghorn sumac care, fluweelboom.
.jpg "Rhus typhina 'Dissecta',") |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom 'Dissecta' |
.jpg "Rhus typhina, Sumak odurzający, sumak octowiec 'Dissecta',") |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom 'Dissecta' |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Zima, (XII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Wiosna, (V) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Wiosna, (V) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Lato, (VIII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Lato, (VIII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Lato, (VIII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Lato, (VIII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Lato, (VIII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom Lato, (VIII) |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom (XI) 'Tiger eyes' |
 |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom (XI) 'Tiger eyes' |
.jpg) |
| Rhus typhina - Sumak odurzający, s. octowiec - Fluweelboom (XI) 'T |
Przypisy:
https://en.wikipedia.org/wiki/Rhus_typhina
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sumak_odurzaj%C4%85cy
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fluweelboom
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz