środa, 3 maja 2017

Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook

Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook
                                                     Czosnek niedźwiedzi, kwitnący białymi kwiatami zebranymi w delikatne baldachrona, możemy spotkać wiosną ( kwitnienie kwiecień - maj). Już od dawien dawna
wiadomo, że poza walorami dekoracyjnymi, jest to roślina mogąca znacznie przysłużyć się naszemu zdrowiu i samopoczuciu.

                                                          Ramsons.eng

Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook


                                W stanie naturalnym możemy czosnek niedźwiedzi spotkać w wilgotnych lasach liściastych. Rozkładają się tam one w gromadzie na większej powierzchni, co tworzy bardzo widowiskowy leśny obraz. Jest objęty częściową ochroną
( Czerwona Księga roślin i grzybów Polski), w Holandii ochroną całkowitą.
                              Nowe egzemplarze możemy pozyskać poprzez wysiew nasion ( niezbędny proces stratyfikacji, aby wykiełkowały), przez podział bryły korzeniowej ( pozyskanie corocznie wytwarzających się cebulek przybyszowych) lub , przy szczęśliwym zrządzeniu losu, poprzez zakup gotowych sadzonek.  Preferuje gleby żyzne, lekko gliniaste, o odpowiedniej wilgotności. Odczyn neutralny i zasadowy. Miejsce nasadzenia w ogrodzie powinno być lekko cieniste. Cień liści drzew będzie sprzyjał w okresie odpoczynku cebulek, a do wiosennego kwitnienia dostaną wystarczającą ilość promieni słonecznych, które nie zasłonięte listkami bez problemu dotrą do właściwego miejsca.
W okresie suszy, nie zapominajmy o podlewaniu. Bylina wysoce mrozoodporna.

Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook
Rysunek z książki Tadeusza Traczyka
'Rośliny lasu liściastego' 

                             Szeroko lancetowate liście są koloru wyrazistej zieleni, na ich tle bardzo ładnie zostają wyeksponowane białe kwiaty. Cześć podziemna rośliny, to wąska, niewielkich rozmiarów cebula, która jest 'mózgiem rośliny'. Jeśli nie będzie w miejscu zbyt mokrym, zbyt suchym, na pewno grupa cebul corocznie będzie się powiększała, tworząc coraz większe grupy.
W miejsce przekwitniętych kwiatów, tworzą się torebki z nasionami. Nasionka wyposażone są w smakołyk dla mrówek, które czerpiąc, przykładają się do rozprzestrzeniania dużej ich części w inne , odleglejsze miejsca. Liście po przekwitnięciu kwiatów, powoli zmieniają swoją strukturę w łykowatą, by ostatecznie uschnąć .I choć na powierzchni ani śladu przez następnych kilka miesięcy, cebule ze zmagazynowaną energią i substancjami odżywczymi, przygotowują się na następny sezon.
                                 Gdy zaprosimy to zioło do swego ogrodu, po dwóch, trzech sezonach będziemy już mieli przyjemnie wyglądającą rozrośnięta kępkę. Nie jest to roślina na tyle ekspansywna, abyśmy musieli bez wytchnienia ją kontrolować. Każda część rośliny wydziela charakterystyczny, czosnkowy zapach ( szczególnie wyraźny, na przykład, po przedarciu liścia ,czy kwiatka).


Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook    
Pąki kwiatowe w zalewie. Suszenie, krojenie, miksowanie. Pesto. Resztki zużytkowane na naturalną gnojówkę.

                                         
                                  Wiosenne listki możemy wykorzystać na kilka sposobów  naszej kuchni. Niemcy od pokoleń wykorzystują je do tworzenia specjalnej smakowej oliwy, która ma poza  doświadczaniem kubków smakowych, zapewnia lepszą,  zdrową pracę układowi pokarmowemu i pomaga przy 'doprowadzeniu' skóry do porządku. Działa antyseptycznie, grzybobójczo, pomaga przy regulacji ciśnienia krwi.
Do słoika ciasno układamy ogonki i liście czosnku niedźwiedziego, posypujemy według uznania solą ( nie zbyt dużo) i zalewamy oliwą z oliwek. Szczelnie zamykamy słoik. Sięgamy po to naturalne dobro jako przyprawa do sałatek, grzanek, itp. (z ogonkami większa moc, niż z delikatniejszych liści). Umyte listki czosnku niedźwiedziego możemy nakładać  na kanapki, użyć bezpośrednio do sałatek.
Nietrudne w przygotowaniu będzie także pesto. 100 mililitrów oliwy, 150 gram listków i płaska łyżeczka soli (wersja podstawowa). Pamiętajmy, aby wierzchnia warstwa była zalana około centymetrem oliwy, wtedy możemy przechowywać w lodówce nawet pół roku.
Część liści możemy wykorzystać do stworzenia oliwy czosnkowej (miksujemy 100 gram z 400 mililitrami oliwy. Zaś pąki kwiatostanowe przygotujmy w zalewie octowej. Najpierw liście myjemy i czekamy aż obeschną. Słoiczki wyparzone, suche(!).
Nic nie musi się zmarnować z tej pożytecznej rośliny - pozostałe części (odpady), wrzućmy do wiaderka, zalejmy wodą i po 10 dniach mamy dla naszych ogrodowych roślin ekstra wspomaganie. Rozcieńczamy mieszankę z wodą w proporcjach 2:10.
Na pesto, olej czosnkowy i zalewę z pąków kwietnych, wystarczyły dwie kępy z mego ogrodu. W następnym roku, niech roślina zakwitnie. Przecież w tym konkretnym wypadku, 'wiosenne żniwa' nie muszą być każdego roku.


Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook


                                                Bylina ta doskonale się komponuje z innymi roślinami. W ogrodzie naturalistycznym, w warzywniaku, w wielopiętrowej bylinowej rabacie ( wówczas inne rośliny zakryją puste miejsca po uschniętych liściach).
Powinniśmy zdać się na instynkt, jeśli mamy możliwość zaprosić czosnek niedźwiedzi do naszego ogrodu, zróbmy to. Mówi się, że swoją nazwę zawdzięcza temu, że był pierwszym zdrowym, energetycznym pożywieniem dla niedźwiedzi, zaraz  po ich zimowym przebudzeniu. Nie trzeba więc lepszej rekomendacji, jak korzystny wpływ może mieć na nasze zdrowie i samopoczucie. I to przy , naprawdę niewielkim nakładzie pracy z naszej strony.

                                 Psi czosnek, jak już wspominaliśmy,  objęty jest częściową ochroną gatunkową. Znaczy to dla Nas tyle, że żyjąc w zgodzie z naturą i obowiązującymi przepisami, zasadźmy kępy tego gatunku czosnku na własny użytek, w swoim prywatnym ogrodzie. Do kuchennych rewolucji, tnijmy przed kwitnieniem, mniej więcej w połowie wysokości ogonków liści. Wówczas i my mamy materiał, a i roślina nadal puszczając kilka młodych liści, będzie miała czym czerpać energię słoneczną, aby posilić się, odpocząć i w następnym sezonie ponownie zdobić, leczyć i dogadzać naszym kubkom smakowym.


Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook







Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook    
 (IV przed kwitnieniem)



 
 
 
Allium ursinum - Czosnek niedźwiedzi - Daslook
 
 


Allium - Czosnek (gatunki) - Look (soorten) ( foto )



Przypisy:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Czosnek_nied%C5%BAwiedzi
https://en.wikipedia.org/wiki/Allium_ursinum
https://nl.wikipedia.org/wiki/Daslook
Tadeusz Traczyk, Rośliny lasu liściastego. Warszawa: Państwowe zakłady wydawnictw szkolnych, 1965. Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz