piątek, 17 kwietnia 2020

Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

                                                                                     Crown imperial.eng
Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

                             Szachownica cesarska, cesarska korona - to roślina pełna energetycznego piękna które rozświetli każdy ogrodowy zakątek. Czy to w kwietnej słonecznej odsłonie, w pomarańczowej, bądź w czerwonej' zawsze będzie elegancką wiosenną ozdobą. Najczęściej pozyskiwana z cebulek, ale można również ją pielęgnować od malutkiego ziarenka. Jej uprawa,
nie przysporzy nam kłopotów, pod warunkiem, że od samego początku zapewnimy jej odpowiednie warunki (miejscówka, ekspozycja, glebowe, poziom wilgotności podłoża). 

Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon
Cebula odmiany 'Aurora' (pomarańczowe kwiaty)

                        Cebule, dość słusznych rozmiarów. Obwód pojedynczej wynosi około 15 do 20 centymetrów. Posiadają żółtawy kolor i są 'gładkie' (bez łuski okrywającej). Wysadzanie od końca sierpnia i przez wrzesień. Z  niej wyrasta łodyga, która jest wzniesiona, prosta, gruba, o wysokości pomiędzy 40, a nawet 100 centymetrów; obficie ulistniona. Łodyga, może być w kolorze:
zielonym, brązowym, ciemno bordowym. Prawidłowość taka, że im wysokość docelowa łodygi wyższa, tym wiadomo, część podziemna bardziej okazała, kumulująca więcej substancji odżywczych.  Przy zakupie, na opakowaniu zawsze powinna być również informacja, co i jak z wysokością. Dzięki takiemu 'rozstrzałowi' , możemy z grup szachownic cesarskich (o różnych kolorach), nie tylko tworzyć ich ogrodowe  barwne 'plamy', ale nasadzać w miejscach na przykład, za niższymi bylinami, albo jako któreś z pięter wiosennej 'cebulowej 'rabaty, (z narcyzami, szafirkami, z puszkinią, szachownicą kostkowatą itd.). Jednocześnie należy mieć na uwadze, że gatunek ten 'lubi sobie podjeść', więc nie powinien być ulokowany bardzo blisko głęboko korzeniących się roślin (wieloletnich zimozielonych, krzewów, drzew).
                                   Listki lancetowate,  zaostrzone. Na szczycie łodygi, nad kwiatami, 'charakterystyczny' dla gatunku pęk liści. Bardzo ozdobne kwiaty, dzwonkowate na długich szypułkach, zwisłe, zebrane pod szczytem łodygi w okółek. Raz jeszcze, okwiat żółty, pomarańczowy, bądź czerwony.
Szachownica cesarska, jest rośliną która pochodzi z terenów południowej Azji. czyli z miejsc, gdzie panuje  klimat monsunowy z suchą zimą, opadami w półroczu letnim (ponad 1000 mm) i średnią temperaturą roczną do 20°C. 

Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon
 
Odpowiednia 'miejscówka' dla cebulek - nie mogą to być gleby zbite, zalewowe, czy przeciwnie, ze zbyt niskim stopniem wilgotności podłoża. Nie sprawdzi się również teren, który przez zimę będzie słabo oświetlony światłem dziennym.  W tym temacie, warto wybierać taki plac, aby od jesieni do połowy wiosny, bez ograniczeń docierały tam promienie słoneczne, zaś czas po przekwitnięciu i ten, gdy/jeśli cebulki zostają w ziemi, był miejscem do którego dociera przefiltrowane światło.
Podłoże przepuszczalne, przynajmniej średnio żyzne, (rośliny te lubią bardzo zasobne podłoża), w zbyt zakwaszonym kwitnienie będzie znikome, albo wcale. Należy zadbać o to, aby ziemia posiadała pH obojętny, (gdzie podłoże pH minus, warto do dołka zetrzeć kawałek kredy, a wiosną kolejny i proszek przemieszać z ziemią wokół roślin).
Stały umiarkowany stopnień wilgotności gleby. Miejmy na uwadze, że ostatnie lata brak równowagi hydrologicznej, dlatego przy bezśnieżnej zimie, w czasie upalnego lata, (gdy cebulki nie wykopane), nie zapominamy o dodatkowych dostawach wody - zimą podlewamy w bezmroźny dzień, w godzinach południowych, zaś latem rano, albo pod wieczór; woda zawsze powinna być w temperaturze zbliżonej do tej, jaka panuje w otoczeniu roślin.
Braki z wodą, więc dlaczego w niektórych miejscach cebulki zaczynają gnić, albo nie wydają kwiatów? Otóż, gdy podłoże jest zbite, późnojesienny deszcz nie przepływa swobodnie, zastaje, dochodzą niskie temperatury - to wszystko doprowadza do zgnilizny podziemnych części i możemy zapomnieć o wiosennym kwitnieniu. Także, słowo klucz w uprawie cesarskiej korony - drenaż.
                              Na miesiąc przed posadzeniem cebulek, należy ziemię odchwaścić, przekopać i zasilić, (kompost, humus, bądź 'wolno działający' nawóz mineralny). Cebulkę sadzimy na głębokość x 2  jej wysokości; mniejsze cebula od cebuli 15 centymetrów, większe 20 centymetrów.


Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

Zasypujemy dołki, nie dociskamy, podlewamy.  W kraju - w części południowej i północno wschodniej , można na zimę obłożyć 'miejscówkę' z cebulkami gałązkami świerkowymi. Przypomnienie, bez kropli deszczu przez kilka tygodni - konewka w ruch.     
Pierwsze przedstawicielki gatunku, którym spieszno do odkrycia swoich kwietnych wdzięków, mogą już nimi zachwycać na początku kwietnia. Jednak to w drugiej połowie tego miesiąca i na początku maja jest prawdziwe królowanie tych cebulowych. Pechowo, gdy dość długo pojawiają się wiosenne przymrozki - o ile cebule, łodygi na te 'odwiedziny' niewrażliwe, tak kwietne pączki mogą przez to zmarnieć.
Kwiaty nie pachną dość przyjemnie, wszystkie części rośliny są trujące - dobry straszak na gryzonie, które chciałyby posmakować cebulek. Po przekwitnięciu, cesarska korona naturalnie zaczyna się zasuszać. Jeśli nie chcemy zbioru nasion, warto kwiatostan 'ciachnąć', to zasychające listki będą nadal kumulowały energię słoneczną do cebulki. W połowie czerwca 'wykopki', czyli oddzielenie cebul przybyszowych od matecznej, usunięcie ze zbioru tych, które są przesuszone, bądź noszące znamiona chorobowe. Witalne, przechowywanie w lekko wilgotnym torfie, gdzie pomieszczenie wentylowane i zaciemnione.
                                  Szachownica cesarska, jak najbardziej nadaje się do prowadzenia w uprawie pojemnikowej. Balkon, taras, podwórze - wszędzie tam może stanąć wypełniona cebulkami  szachownicy donica. Pamiętajmy, pojemnik powinien być z odpływem i z 'grubszego' tworzywa (dostosowany do warunków zimowych). Przy takiej pielęgnacji, trzeba pamiętać o regularnym podlewaniu przez cały czas, gdy cebule w ziemi i o zasilaniu (jesienią dawka 'wolno działającego' wieloskładnikowego nawozu, od marca do momentu rozkwitu ostatnich kwiatów, nawóz organicznych dla 'cebulowych'). Czy to w gruncie, czy w donicy - wiosną można do zasilania roślin wykorzystać rozcieńczone gnojówki z pokrzyw, żywokostu, bądź z czosnku.

Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

 
 
 


Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon




Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon




Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon




Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon



 
 
 
Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

 
 
 
 

Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

 
 
 
 

Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

 
 
 
 
Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon


 

 
Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon
Cebula odmiany 'Lutea' (żółte kwiaty)

 
 
 
 
Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon
 
 
 
 
Fritillaria imperialis - Szachownica cesarska, cesarska korona - Keizerskroon

 
 
 
 
 
Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Fritillaria_imperialis
https://pl.wikipedia.org/wiki/Szachownica_cesarska
https://nl.wikipedia.org/wiki/Keizerskroon_(plant)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz