piątek, 7 grudnia 2018

Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache

                                 Pistacja chińska, jak łatwo jest się domyśleć, pochodzi z terenu Chin. Dzikie egzemplarze, to prawie 20 metrowe drzewa, które rosnąc na skalistych glebach. Swoją urodą i wytrwałością, względem niesprzyjających warunków klimatycznych, budzą podziw. Nie dziwi więc, że poza kolekcjonerskimi ogrodami, roślina ta także co raz częściej gości w europejskich ogrodach i w szklarniach. Jak to w końcu jest z mrozoodpornością tego gatunku, odporny, czy tylko do uprawy na plusie? Otóż to, wyjaśnijmy.

                                                   Chinese pistache.eng
Pistacia - Pistacja - Pistache 
Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache

                                       Najprościej można ująć to tak, ze względu na miejsce swego pochodzenia i indywidualne cechy gatunku, przy uprawie będziemy musieli spełnić szereg warunków - zabiegi bardzo podobne do tych, jakie stosuje się przy pielęgnacji cytrusów. Jednak, dobra wiadomość, z
grupy rodzaju pistacja, ta chińska, najlepiej radzi sobie z temperaturami minusowymi. Oczywiście, nie można tej skali przeciągać w nieskończoność i nie obędzie się bez naszej dodatkowej pomocy  (zabezpieczenie przed nadejściem zimy), jednak tak - w naszym klimacie, jest szansa na prowadzenie w gruncie zdrowo rozwijającego się egzemplarza.
                                        Forma krzaczasta, częściej niewielkie drzewko (jeśli sprzyjające warunki uprawy i klimatu, dorosły egzemplarz, po wielu latach, może osiągnąć 6 metrów wysokości i podobne wymiary zwartej kulistej korony).
                                       Roślina dwupienna. Ciemno brązowa, popękana kora. Liście sezonowe, o kształcie lancetowatym, naprzemiennie ułożone. Wiosną, soczyście zielone, w sezonie wegetacyjnym o głębszym odcieniu, jesienią widowiskowo wybarwiają się w kolorach: czerwonym, rudym, w delikatnym złocie. Właśnie z powodu tego fantastyczne miksu jesiennych kolorów, drzewko jest tak chętnie sadzone w przestrzeniach parkowych i przy ulicach.
                                     Kwitnienie rozpoczyna się dość wcześnie, może nawet w połowie kwietnia. A jak wiadomo, wiosenne przymrozki potrafią zaskoczyć nas i rośliny, (nawet w maju).
Więc, przemarznięte kwiaty żeńskie,  równa się brakowi owoców. Kwiaty niepozorne, ale jednak widoczne - zielonkawo białe na wiechach; męskie i żeńskie, na dwóch osobnych roślinach. Ta więc jeśli chcemy, ze swoich roślin, poza dekoracyjnymi przebarwieniami liści,  mieć owoce, powinniśmy drzewka prowadzić w uprawie pojemnikowej, przetrzymywać w chłodnym pomieszczeniu z dostępem do dziennego światła, albo w szklarni (posadzone bezpośrednio w gruncie), wtedy będziemy mieli pewność, że temperatury ujemne, nie będę stanowiły zagrożenia,



Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache

Owoce, zawiązują się z zapylonych kwiatów żeńskich. Niewielkie jajowate, najpierw w kolorze jasnej zieleni nabierają 'rumieńców", przechodzą przez delikatną czerwień w ten głębszą tonację, nawet do ciemnego niebieskiego. Jadalne owoce, osiągają dojrzałość jesienią. Można je spożywać na wiele sposobów: bezpośrednio, suszyć, wykorzystywać w kuchennych rewolucjach (do ryb, desery, olej).
                                    Pistacja chińska, jest tolerancyjna na miejskie zanieczyszczenia, poradzi sobie całkiem nieźle z czasowa suszą. Delikatnie pachnące listki i kwiaty, oraz uginające się pod ciężarem owoców gałązki, to sama przyjemność do podziwiania. A jeśli nawet zdecydujemy się, pielęgnować pojedynczy egzemplarz, by podziwiać orientalne odsłony kolorowych liści, patio, ogród - na pewno wiele na tym zyskają.
                                Decydując się na uprawę tego gatunku pistacji, powinniśmy zastosować się do kilka podstawowych zasad. I to od momentu nasionka, od momenty soczyście zielonej młodej rośliny, od momentu zakupu sadzonki w centrum ogrodniczym, (które ma dobrą reputację, a to równa się z tym, że jego pracownicy w okresie wczesnej wiosny, nie wystawiają, przeznaczonych do sprzedaży pistacji, na zewnątrz).
                                  Nasiona pistacji, powinny przed posadzeniem być dobę moczone (zaczynamy w letniej wodzie), następnie można delikatnie papierem ściernym zetrzeć część twardej osłonki. Podłoże tylko delikatnie wilgotne, wschody powinny nastąpić dość szybko. 'Miejscówka', gdzie ciepło i żadnych szaleństw ze zbyt dużą ilością wody.
                              Ekspozycja słoneczna, pistacje uwielbiają kąpiele słoneczne. Jednak, pamiętajmy, że w czasie największych upałów, czy to na letnisku, czy w domu, donica powinna stać w miejscu, gdzie światło dzienne jest rozproszone. Popalone liście, zahamowany wzrost - tego przecież nie chcemy.


Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache

                                      Czy to do pikowania, do wysiewu, czy do przesadzania do większego pojemnika, bardzo istotne jest, abyśmy posiadali ziemię o odczynie pH delikatnie zakwaszonym. Gleba średnio ciężka; to znaczy: przeciętna przepuszczalność, umiarkowana przewiewność, optymalne magazynowanie wody, ziemia dobrze nagrzana. Aby uzyskać podłoże spełniające te uwarunkowania, należy stworzyć mieszankę: ziemia torfowa (2), ziemia kompostowa (2), ziemia gliniasta (1), kamyki (1) (bądź perlit, keramzyt, żwirek, perlit).
                                      Skoro już wiemy, że niezbędne w pielęgnacji okazuje się być podłoże zakwaszone, woda z kranu do podlewania, to kiepski pomysł. Zawiera ona duże ilości wapnia, a to działa na niekorzyść rośliny. Gdy nie mamy dostępu do deszczówki, wodę czerpaną z kranu, należy przegotować. Nie zostawiamy wody w osłonce, na podstawku. Latem, podlewamy bardziej obficie; robimy to z rana,albo pod wieczór. Nie lejemy nią po nadziemnych częściach plantu. Czy to w sezonie wegetacyjnym, czy w czasie spoczynku, wierzchnia warstwa podłoża przed kolejnym podlaniem powinna być przesuszona.
Pistacje, w swoim otoczeniu, bardzo lubią wysoki stopień wilgotności. Także, latem i zimą (gdy w pomieszczeniu jest włączone ogrzewanie), możemy doniczkowce zraszać. Robimy to także, z rana, albo pod wieczór. Używajmy sitka o drobnych oczkach, tak, aby wytwarzała się mgiełka. Duże krople wody, zasychając na liściach, sprawiają, że ta egzotyczna ozdoba, zaczyna wyglądać nieestetycznie. Oczywiście, używamy wody miękkiej. Dodatkowo, gdy powietrze w otoczeniu suche, możemy ustawić kilka zwilżaczy wypełnionych wodą.


Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache

Latem, zabezpieczając donicę, możemy opłukać listki pod delikatnym natryskiem, po czym ustawić w zacienionym miejscu, aby po kilku godzinach nabrały połysku. Zimą, czyścimy zwilżonym w wodzie papierowym ręcznikiem, przesuwając jego czystą stroną, od wewnątrz do zewnątrz liścia.
                               Pistacja chińska, nie jest bardzo żarłoczna. Gdy, posiadamy tylko jeden dekoracyjny egzemplarz, posadzony w gruncie, nawozimy go dwa, trzy razy  w sezonie, albo w kwietniu i w czerwcu, obkopujemy okrąg wokół korony, w te kilkanaście gołków wkładamy kompost i temat zasilania, 'załatwiony'. W uprawie pojemnikowej, od kwietnia do połowy sierpnia, nawóz wieloskładnikowy w płynie, bądź z granulacie (częstotliwość, według wskazówek na etykiecie).
Do większego o numer, dwa pojemnika z odpływem, przesadzamy co dwa sezony (przy nawożeniu, bez - każdej wiosny).
                              Drzewko, 'lubi spokój'. Jeśli zamierzamy zafundować mu radykalne zmiany, zaprotestuje i zrzuci liście, albo bardzo późno ozdobi się tylko kilkunastoma. Tego nie chcemy, więc przenosząc doniczkowca na letnisko, zróbmy to wtedy, gdy temperatura na zewnątrz, będzie powyżej 19°C. (Z powrotem, w połowie sierpnia, wtedy, owszem nadal gorące dni, ale większe ochłodzenie nocami). Jeśli rósł w świetle rozproszonym, nie możemy go wystawić na pełne słońce (itd.).
                           Latem, zalecane ściółkowanie; czy to w donicy, czy bezpośrednio w gruncie, odejdzie nam odchwaszczanie, a co ważniejsze, zostanie zmniejszone wyparowywanie wody.
                            Przed zimą, przy uprawie gruntowej, obsypujemy pień na wysokość około 20 centymetrów, dodatkowym kopczykiem ziemi. Roślina wytrzyma nawet kilkudniowe -20°C mrozy, niemniej, nie ma co ryzykować, kołderka na te miesiące niezbędna.
                          Regularnie usuwamy części przesuszone, połamane, niezdrowo wyglądające.
                             

Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache







Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache







Pistacia chinensis - Pistacja chińska - Chinese pistache





Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Pistacia_chinensis
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pistacja
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pistache_(geslacht)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz